Czy warto zdecydować się na dach solarny w domu? Rodzaje dachów solarnych, opinie, ceny

Czym się różni dach solarny od fotowoltaiki?

W tradycyjnych systemach PV, panele fotowoltaiczne montuje się na specjalnych uchwytach do pokrycia dachowego - dachówki, blachodachówki, gontów bitumicznych, blachy płaskiej. Chociaż to sprawdzone rozwiązanie, ma pewne wady - może naruszać integralność pokrycia i pogarszać estetykę dachu. Poza tym niektórzy właściciele domów obawiają się, że w trakcie montażu fotowoltaiki pokrycie może zostać uszkodzone. Estetom panele fotowoltaiczne na dużej połaci pokrytej piękną ceramiczną dachówką w tradycyjnym kolorze mogą zaburzać pieczołowicie planowaną architekturę domu. Czarne połacie paneli na „ceglastym” dachu będą bowiem bardzo widoczne.

Dachy solarne 2 w 1 eliminują te problemy - panele i dachówki solarne zastępują tradycyjne pokrycie dachowe i wizualnie integrują się z powierzchnią połaci, dzięki temu są niemal niewidoczne.

Jak działają dachy solarne?

We wszystkich typach dachów solarnych stosuje się ogniwa krzemowe, o parametrach zbliżonych do standardowych paneli PV. Przy projektowaniu systemu dachu solarnego, należy - tak jak w tradycyjnej instalacji - dobrać odpowiednią moc, liczbę paneli, falownik i zabezpieczenia.

Dach solarny musi spełniać dwie podstawowe funkcje:

• produkować energię elektryczną z możliwie największą efektywnością;
• chronić budynek przed działaniem czynników atmosferycznych - deszczu, śniegu, wiatru i promieniowania UV.

Ponieważ wymiary pojedynczego panelu w każdym z systemów solarnych są inne, inna też ich liczba jest potrzebna do zapełnienia tej samej łącznej powierzchni dachu. Poza tym podczas montażu dachu solarnego, niezbędne są przeznaczone do tego obróbki, orynnowanie i inne akcesoria. Oprócz profesjonalnego projektu dachu solarnego, konieczny jest fachowy montaż, uszczelnienie paneli solarnych albo dachówek solarnych (ściśle zgodnie z instrukcją producenta), ale też precyzyjne połączenie systemu solarnego z domową instalacją elektryczną.

Czy dach solarny się opłaca? Ile kosztuje dach solarny?

Coraz więcej inwestorów budujących domy od razu planuje wyposażyć je w ogniwa fotowoltaiczne, które darmową energię promieniowania słonecznego przetwarzają na użyteczną energię elektryczną. Wytwarzając własny prąd za pomocą paneli PV, chcą w ten sposób wykorzystywać energię ze słońca i ograniczać koszty energii elektrycznej zużywanej w domu. A ponieważ, zwłaszcza w nowoczesnych budynkach, liczba urządzeń pobierających prąd jest bardzo duża, inwestycja w dach solarny jest opłacalna. 

Dach solarny o powierzchni 120 m2 i mocy 20 kWp może wyprodukować rocznie ok. 20 000 kWh energii elektrycznej, co oznacza oszczędności na rachunkach za prąd na poziomie nawet kilkunastu tysięcy złotych (w zależności od zużycia, taryfy i aktualnych cen za energię). Wyprodukowany prąd można wykorzystać do zasilania wszystkich domowych urządzeń elektrycznych, w tym instalacji typu smart dom, oświetlenia,  przygotowywania ciepłej wody użytkowej i ogrzewania (pompa ciepła, elektryczne ogrzewanie podłogowe) oraz ładowania samochodów elektrycznych, obniżając w ten sposób koszty eksploatacji budynku.

Ile kosztuje dach solarny? Cena dachu solarnego to minimum kilkadziesiąt tysięcy złotych. Jednak wydatki te można obniżyć, korzystając z programów dofinansowania. Dofinansowanie na system solarny możemy otrzymać w ramach programu dopłat do fotowoltaiki - Mój Prąd 6.0.

Przyjmuje się, że koszt inwestycji w dach solarny powinien zwrócić się po ok. 5 latach. Poza tym w przypadku sprzedaży nieruchomości, system solarny na dachu podnosi jej wartość i jednocześnie stanowi zaletę dla potencjalnych nabywców. Taki dom łatwiej będzie sprzedać.

Rodzaje dachów solarnych

Producenci oferują kilka wariantów dachów solarnych, dostosowanych do rozmaitych pokryć.

1. Dachy solarne z blachy

W tej wersji, panele fotowoltaiczne są zintegrowane z modułami dachowymi z blachy. Montaż wymaga wykonania ażurowego deskowania, aby zapewnić wentylację paneli. Zastosowanie pełnego zestawu kompatybilnych elementów (moduły dachowe, panele PV, osprzęt elektryczny) gwarantuje łatwy montaż, bezpieczeństwo i długą trwałość systemu.

2. Moduły fotowoltaiczne zintegrowane z dachówkami

Taka specjalnie zaprojektowana podkonstrukcja zastępuje fragment połaci dachu, szczelnie i estetycznie łączy się z dachówkami, staje się jej integralną częścią. W zależności od stopnia nasłonecznienia system inteligentnie steruje pracą poszczególnych modułów fotowoltaicznych, aby uzyskać maksymalną efektywność działania.

3. Dachówki solarne

Dachówki solarne to zintegrowane panele fotowoltaiczne wyglądające jak klasyczne dachówki. Montuje się je zamiast tradycyjnych dachówek -  jedna dachówka solarna może zastąpić pięć klasycznych.

Nowoczesny dach solarny: panele fotowoltaiczne zamiast tradycyjnego pokrycia

Takie nowoczesne panele PV i dachówki solarne mogą całkowicie zastąpić tradycyjne pokrycie dachu, otrzymujemy wówczas tzw. dach solarny. Producenci oferują dachy solarne, które zastępujące klasyczny montaż paneli fotowoltaicznych na wykończonym dachu.

Dach solarny może mieć zamontowane duże płaskie panele, wyglądające niemal tak samo, jak w wariancie tradycyjnym. Wykonuje się pod nie typowy podkład, tak samo jak np. pod dachówkę. Następnie do krokwi mocuje się łaty oraz systemowe profile montażowe, do których przytwierdza się panele PV. Z założenia solarnymi panelami pokrywa się całą połać dachu. Dach solarny tego rodzaju ma płaską, niemal jednolitą powierzchnię, podzieloną tylko na duże prostokąty.

Dach solarny pokryty panelami PV zintegrowanymi z blachą płaską, układaną na rąbek stojący, tworzy jednolitą powierzchnię. Panele są prawie
niewidoczne (fot. BP2)

Dach solarny: panele PV osadzone w płaszczyźnie dachu

Inna wersja dachu solarnego to mniej więcej typowej wielkości panele fotowoltaiczne osadzone w płaszczyźnie pokrycia. Zasada jest tu podobna, jak w przypadku montażu okien dachowych - na styku z dachówką lub innym pokryciem, uszczelnia się połączenie odpowiednim systemowym kołnierzem. Analogicznie można zlicować z dachem kolektory słoneczne (do podgrzewania wody). Części użytkowników taki wariant dachu solarnego może wizualnie najbardziej odpowiadać. Jego wybór jest szczególnie uzasadniony, gdy panele fotowoltaiczne zajmują tylko część połaci. Podobnie, jeżeli dachu o bardziej skomplikowanym kształcie (choćby czterospadowego) i tak nie sposób w całości pokryć dużymi prostokątnymi panelami. Przecież ich - w przeciwieństwie do dachówek lub blachy - nie możemy docinać. Oczywiście, całość wygląda dobrze, jeżeli panele oraz pokrycie mają podobną kolorystykę. Co w praktyce oznacza, że to ostatnie musi być czarne, grafitowe lub ciemnoszare. Na szczęście ostatnio właśnie te kolory są w modzie.

Dachówki solarne: popularny rodzaj dachu solarnego

Kolejny wariant dachu solarnego to zintegrowane dachy 2 w 1, w których panele tworzą jednocześnie pokrycie dachu. Ten wariant dachu solarnego to coś, co można nazwać jako dachówki solarne lub zintegrowane panele fotowoltaiczne. Tu zamiast dużych płaskich paneli mamy ich mniejsze wersje. Dodatkowo o tak dobranych wymiarach, aby w płaszczyźnie pokrycia można było je idealnie połączyć z konkretnymi modelami dachówek płaskich lub panelami blachy płaskiej. Kształt dachówek solarnych, ich wielkość i wysokość idealnie odpowiada wymiarom elementów pokrycia. Dzięki temu całość wygląda bardzo estetycznie i jednolicie.

Dachówki solarne są cienkie, matowe i dostępne w kolorach pasujących do reszty pokrycia, dzięki czemu tworzą jednolitą, estetyczną połać. Układa się je jak standardowe dachówki, a elementy elektryczne podłącza się zgodnie z instrukcją producenta. Ze względu na niewielkie wymiary, zintegrowane dachówki fotowoltaiczne dobrze sprawdzają się zarówno na prostych dachach dwuspadowych, jak i skomplikowanych konstrukcjach. 

Taki dach solarny ma jednolitą powierzchnię, na której ogniwa są trudne do odróżnienia od typowego pokrycia. Decydując się na takie rozwiązanie unika się kosztu zakupu dachówki czy blachy na powierzchnię przeznaczoną na fotowoltaikę. Poza tym uzyskuje się gwarancję jednego producenta na kompletny dach solarny. Nie ma więc obawy, że w razie awarii, dekarze będą zrzucać odpowiedzialność na monterów fotowoltaiki i odwrotnie. 

Dach solarny 2 w 1 pokryty zintegrowaną dachówką (fot. WIENERBERGER)

Jak dobrać panele solarne i dachówki solarne? Montaż dachu solarnego

We wszystkich wariantach dachów solarnych, wykorzystuje się najpopularniejsze obecnie monokrystaliczne ogniwa krzemowe. Ich sprawność oraz inne parametry są zbliżone do tych, jakimi charakteryzują się typowe panele PV montowane na połaci. Dlatego wielkość systemu solarnego, jego moc oraz rodzaj falownika projektuje się według tych samych zasad. Przede wszystkim dach solarny powinien osiągać nie tylko jak najwyższą efektywność produkcji prądu, ale też stanowić szczelne i trwałe pokrycie dachu, chroniące budynek przed działaniem czynników atmosferycznych (deszczu, śniegu, silnych podmuchów wiatru). Ponieważ wymiary pojedynczego panelu w każdym z tych systemów solarnych są inne, inna też ich liczba jest potrzebna do zapełnienia tej samej łącznej powierzchni. Poza tym podczas montażu dachu solarnego niezbędne są przeznaczone do tego obróbki, orynnowanie i inne akcesoria. Oprócz profesjonalnego projektu dachu solarnego, konieczny jest fachowy montaż! 

Istotne jest nie tylko samo ułożenie i uszczelnienie paneli solarnych, czy dachówek solarnych (ściśle zgodnie z instrukcją producenta), ale też precyzyjne połączenie systemu solarnego z domową instalacją elektryczną.

Vario - zintegrowany system fotowoltaiczny dla dachówek Creaton (fot. Creaton)

Jakie zalety mają systemy solarne przeznaczone na dachy kryte blachą?

W takich systemach, panele solarne zintegrowane są z modułowymi panelami dachowymi. Dzięki czemu oba produkty do siebie pasują i stanowią kompletny system solarny. Przed montażem na dachu trzeba przygotować ażurowe deskowanie, aby zapewnić odpowiednią wentylację paneli. Ponadto konieczne jest wykonanie specjalnych obróbek blacharskich, takich jak kanał kablowy, gąsior wentylowany, prowadnica do optymalizatorów, wiatrownice i optymalizatory, stanowiące integralną część systemu. Obróbki te pełnią funkcję uziemienia części elektrycznej dachu solarnego. Zabezpieczają poddasze przed ryzykiem przepięć elektrycznych i szkód spowodowanych przez gryzonie. Zastosowanie zintegrowanego sytemu solarnego, który zawiera tylko pasujące do siebie elementy, w tym odpowiednio skonfigurowaną instalację elektryczną, zapewnia właściwą szczelność dachu i bezpieczeństwo podczas montażu i eksploatacji dachu solarnego.

Jakie zalety mają dachy z systemem dachówek solarnych?

Zintegrowane panele wyglądem przypominają dachówki (stąd często określane są jako dachówki solarne lub dachówki fotowoltaiczne). Montuje się je zamiast tych standardowych (jedna dachówka solarna zastępuje 5 dachówek tradycyjnych). W ten sposób uzyskuje się instalację PV całkowicie zlicowaną z dachem. Niewidoczny system montażu i matowe wykończenie paneli sprawia, że łączą się one z dachówkami w tym samym kolorze, tworząc z nimi jednolitą powierzchnię. Ze względu na niewielkie wymiary, zintegrowane dachówki fotowoltaiczne dobrze sprawdzą się zarówno w przypadku prostych dachów dwuspadowych, jak i o bardziej złożonym kształcie. Dachówki solarne mocuje się je tak jak dachówki, na łacie bez dodatkowych konstrukcji wsporczych. Jedyną różnicą są elementy elektryczne, które podłącza się według określonego schematu. Ponieważ takie dachówki fotowoltaiczne są kompatybilne z klasycznymi systemami dachowymi, ich montaż nie jest trudny dla dekarzy. Bezramowa konstrukcja dachówek solarnych oraz sposób ich układania (elementy nachodzą na siebie) sprawiają, że woda i brud nie zalegają na instalacji.

Dach solarny: podsumowanie

Dachy solarne (fotowoltaiczne) to dachy będące nie tylko elementem domu, ale też produkujące energię. Coraz więcej producentów pokryć dachowych oferuje systemy solarne zintegrowane z pokryciem dachowym, np. dach fotowoltaiczny Creaton, dach solarny SolRoof, dach solarny MyRoof, czy dachówki solarne Tesla. Taki dach jest efektywny energetycznie jak tradycyjne panele fotowoltaiczne. Opinie na temat dachów solarnych są pozytywne, takie pokrycie jest nowoczesne, trwałe i bardzo estetyczne. Cena dachu solarnego uzależniona jest od wielu czynników, m.in. kształtu i wielkości dachu, zapotrzebowania na energię elektryczną, akcesoriów dachowych, rynien itd. 

Fot. otwierająca: Kompletny dach solarny 2w1 - zabezpiecza dom i produkuje energię. Wyposażony w obróbki blacharskie, stalowy system rynnowy i elementy instalacji PV (fot. BP2 SOLROOF)