Co sprawia, że gniazda elektryczne hermetyczne są szczelne?
Gniazda hermetyczne zyskują szczelność i trwałość w wyniku zastosowania w ich budowie dodatkowych elementów oraz specjalnych materiałów, z których są wykonane. To dzięki nim do wnętrza gniazda nie dostaje się pył, zanieczyszczenia ani woda.
- Uszczelki - zwykle wykonane z gumy lub silikonu, przylegające dokładnie do powierzchni gniazda oraz jego osłony. Pełnią funkcję bariery dla kurzu i wody.
- Obudowa gniazda - dopasowana do reszty elementów i wykonana z trwałych materiałów, odpornych na korozję i działanie wody - np. z poliwęglanu czy ABS.
- Klapki i zamknięcia - zabezpieczające nieużywane gniazda przed wnikaniem do ich wnętrza cząsteczek pyłu lub wody.
- Specjalna konstrukcja styków elektrycznych - ogranicza ryzyko korozji i wnikania do gniazda wilgoci. Dodatkowo metalowe elementy gniazd hermetycznych często osłonięte są dodatkową powłoką ochronną.
Dzięki tym cechom gniazda hermetyczne są skutecznie chronione przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, co czyni je bezpiecznymi w trudnych warunkach, takich jak na zewnątrz budynku, w ogrodzie, piwnicy, czy innych wilgotnych pomieszczeniach.
Jak wybrać najbardziej szczelny osprzęt elektryczny?
Szczelność osprzętu elektrycznego określa się współczynnikiem IP (z ang. Ingress Protection). Parametr ten informuje o stopniu ochrony przed wnikaniem do wnętrza mechanizmu ciał stałych (np. kurzu) oraz wody. Pierwsza cyfra (od 0 do 6) dotyczy stopnia ochrony przed ciałami stałymi, czyli kurzem, pyłem czy brudem. Druga natomiast (od 0 do 9) definiuje stopień ochrony przed wodą (np. deszczem). Jaką ochronę w praktyce oznaczają poszczególne klasy szczelności IP?
Ochrona przed ciałami stałymi (pierwsza cyfra):
- 0 - brak ochrony.
- 1 - ochrona przed ciałami stałymi większymi niż 50 mm (np. dłonie).
- 2 - ochrona przed ciałami stałymi większymi niż 12 mm (np. palce).
- 3 - ochrona przed ciałami stałymi większymi niż 2,5 mm (np. narzędzia).
- 4 - ochrona przed ciałami stałymi większymi niż 1 mm (np. druty, większe wióry).
- 5 - ochrona przed pyłem (pył i drut).
- 6 - pełna ochrona przed pyłem (drobny pył).
Ochrona przed wodą (druga cyfra):
- 0 - brak ochrony.
- 1 - ochrona przed kroplami wody padającymi pionowo.
- 2 - ochrona przed wodą padającą pod kątem 15° od pionu.
- 3 - ochrona przed natryskiem wody padającej pod kątem 60° od pionu.
- 4 - ochrona przed wodą rozbryzgującą się z wszystkich kierunków.
- 5 - ochrona przed wodą rozpyloną w postaci strumienia z każdego kierunku.
- 6 - ochrona przed silnymi strumieniami wody z każdego kierunku.
- 7 - ochrona przed skutkami krótkotrwałego zanurzenia w wodzie.
- 8 - ochrona przed długotrwałym zanurzeniem w wodzie.
- 9 - ochrona przed wodą pod wysokim ciśnieniem (np. mycie pod ciśnieniem - jak w myjniach samochodowych).
W ten sposób gniazda oznaczone klasą IP44 - czyli gniazda bryzgoszczelne - chronią przed wodą i kurzem w stopniu wystarczającym, aby montować je np. w kuchni, choć zastosowanie wyższej klasy ochrony nie będzie błędem. Gniazda z IP56 sprawdzą się w garażu, który pełni też funkcję warsztatu. Natomiast te oznaczone klasą IP67 warto zastosować np. w altanie ogrodowej, gdzie gniazda narażone będą i na wilgoć, i na wnikanie kurzu oraz pyłu.
Gdzie stosować gniazda o podwyższonej szczelności?
Zarówno w domu jak i wokół niego jest wiele miejsc, w których należy zainwestować w gniazda elektryczne hermetyczne lub przynajmniej o podwyższonej szczelności. Generalnie wszędzie tam, gdzie są one narażone na działanie wilgoci - para, pryskająca woda, deszcz, czy kurzu lub pyłu - powinien zostać zastosowany hermetyczny osprzęt elektryczny. Gdzie przede wszystkim powinno się korzystać z takich gniazd?
- W kuchni - jeśli gniazdo elektryczne ma zostać umieszczone w okolicy kuchenki lub czajnika elektrycznego, wokół których gromadzi się para wodna.
- W łazience - tu obowiązują strefy ochronne określone w normie PN-IEC 60364. Gniazda i włączniki oraz inne urządzenia elektryczne powinny posiadać określoną klasę szczelności w zależności od tego, w której ze stref są umieszczone.
- W piwnicy - ze względu na panującą w takim pomieszczeniu podwyższoną wilgotność - rekomendowane jest zastosowanie gniazd o podwyższonej szczelności. Często stosowanym rozwiązaniem są w tym miejscu gniazda natynkowe. Gniazdo natynkowe hermetyczne ma tę zaletę, że nie wymaga stosowania puszek instalacyjnych i wiercenia w ścianie dziur. W miarę potrzeb można więc dość łatwo zainstalować dodatkowe gniazdo, pamiętając oczywiście o dostosowaniu pozostałych elementów instalacji do takiej rozbudowy.
- W garażu lub warsztacie - w pomieszczeniach tych warto zastosować hermetyczne gniazda szczególnie wtedy, gdy wykonywane są w nich prace, podczas których mocno się pyli.
- Na tarasie i balkonie - gniazdka umieszczone w takich miejscach są narażone na działanie wilgoci, deszczu czy topniejącego śniegu, a także pyłu i drobnego piasku. Dlatego bezwzględnie powinny posiadać wysoką klasę ochrony.
- Na zewnętrznych ścianach budynku - podobnie jak w przypadku osprzętu instalowanego na tarasie czy balkonie - gniazda i włączniki instalowane na zewnątrz domu np. do zasilania świątecznego oświetlenia również powinny mieć jak najwyższą klasę ochrony. Zwykle są to gniazda natynkowe hermetyczne
Zastosowanie gniazd hermetycznych w wyżej wymienionych miejscach ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa instalacji elektrycznej i jej użytkowników.
Hermetyczne gniazda to nie wszystko - jakie inne sprzęty stosowane w domu i wokół niego powinny cechować się podwyższoną szczelnością?
W miejscach narażonych na wilgoć, wodę i pył wszystkie elementy instalacji elektrycznej powinny posiadać wysoką klasę ochronności IP. W trudnych warunkach, oprócz gniazd hermetycznych wysoką szczelnością powinny cechować się także:
- włączniki światła i wszelkie inne mechanizmy,
- oprawy oświetleniowe,
- puszki montażowe,
- rozdzielnice hermetyczne,
- złączki instalacyjne,
- przedłużacze i rozdzielacze hermetyczne - szczególnie te stosowane w ogrodzie i na zewnątrz domu.
Solidny osprzęt przekłada się nie tylko na bezpieczeństwo, ale też na niezawodność i trwałość instalacji elektrycznych. Dlatego dobór urządzeń mających zastosowanie w danym miejscu najlepiej jest pozostawić doświadczonemu elektrykowi z odpowiednimi uprawnieniami, zaopatrującemu się w renomowanych dystrybutorów osprzętu elektrycznego - takich jak hurtownia elektryczna asaj.pl.