Odpowiedź eksperta: Proszę przede wszystkim ustalić, czy fizycznie istniejąca droga jest w ogóle objęta nieruchomościami sąsiadów, czy też stanowi odrębną działkę nieuregulowaną w żadnej księdze wieczystej. Jeżeli stanowi części sąsiednich działek, być może właściciele działek ustanowią na swoich działkach służebność drogi koniecznej dla działek położonych dalej od drogi, jakkolwiek mogą zażądać za to wynagrodzenia. Ten sposób będzie zapewne najszybszy, wymaga tylko wykonania mapy z zaznaczeniem istniejącego stanu na gruncie – i ujawnienia tego jako drogi koniecznej w poszczególnych księgach.
W przypadku braku porozumienia pomiędzy sąsiadami można wystąpić do Sądu Rejonowego z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej i wskazać jej przebieg po wydzielonym gruncie lub – jeżeli istniało na gruncie przez co najmniej 10 lat utwardzenie drogi – wystąpić o zasiedzenie takiej służebności.
Przejęcie własności drogi przez gminę jest możliwe tylko za zgodą właścicieli i zapewne nieodpłatnie, bowiem gmina nie ma interesu w zakupie tej drogi i późniejszym jej utrzymaniu. Służebności gruntowe regulują przepisy zawarte w art. 285–295 kodeksu cywilnego.
Redakcja BD
fot. macko333 (forum.budujemydom.pl)