Czy warto postawić dom prefabrykowany drewniany? Zalety i wady domów całorocznych z prefabrykatów

Alternatywą dla tradycyjnych domów murowanych zawsze były domy drewniane, które dziś buduje się także z prefabrykatów. I im się bliżej przyjrzymy.

Co to są domy prefabrykowane?

Prefabrykaty wytwarzane w zakładzie produkcyjnym mają powtarzalną, wysoką jakość. Budowa domów drewnianych z prefabrykatów nie zależy od pogody - mróz i ulewy w niczym nie przeszkadzają w produkcji prefabrykatów. Zastosowanie tej technologii pozwala na skrócenie montażu domu prefabrykowanego nawet do kilku dni, zaś całej budowy domu z drewna do kilku miesięcy.

Nowoczesny drewniany dom prefabrykowany piętrowy, z duzymi przeszkleniami, DANWOOD

Zależnie od możliwości technicznych producenta domów prefabrykowanych i potrzeb inwestora, ściany z prefabrykatów drewnianych mogą przyjechać na budowę wypełnione izolacją, obłożone płytami i folią, albo nawet z elewacją, oknami czy instalacją elektryczną. Na placu budowy łączy się je i wykańcza budynek. Jedynym etapem budowy, który wygląda tak samo w przypadku technologii murowanej i stawiania domu z prefabrykatów, jest fundamentowanie. Fundamenty, lub zalecaną często przez producentów domów gotowych płytę fundamentową, trzeba przygotować wcześniej.

Czym różnią się domy drewniane szkieletowe od prefabrykowanych?

Domy drewniane wznosi się na różne sposoby. Kiedyś były to po prostu domy z bali. W technologii zrębowej/wieńcowej, dom powstaje z poziomych wieńców z belek, układanych na sobie i w narożach łączonych na zakładkę na zamki.

W ubiegłym wieku zaczęto budować drewniane domy szkieletowe, których nazwa pochodzi od drewnianego szkieletu, stanowiącego konstrukcję budynku. Ten szkielet tworzą kotwione w fundamentach belki drewniane, nazywane podwalinami, na których opierają się pionowe słupy, rozstawione co 40 lub 60 cm. Przestrzeń między nimi wypełnia izolacja termiczna i akustyczna z wełny mineralnej albo drzewnej, celulozy, pianki poliuretanowej. Od góry słupy wiążą poziome belki - oczepy. Na nich wspierają się belki stropowe, których poszycie stanowią płyty drewnopochodne. Od środka przegrody zabezpiecza się folią paroizolacyjną, od zewnątrz wiatroizolacją (folią paroprzepuszczalną). Pierwsza ma utrudnić parze wodnej z domu wnikanie do ścian, druga wypuszczać wilgoć z przegrody na zewnątrz. Konstrukcję wzmacnia układane po zewnętrznej stronie poszycie z wodoodpornych płyt drewnopochodnych lub cementowo-włóknowych. Od środka na ogół daje się karton-gipsy, w jednej albo dwóch warstwach.

Drewniany dom prefabrykowany jest kolejnym etapem rozwoju domu szkieletowego. Jego przegrody są podobne, ale, jak już pisaliśmy, powstają w fabryce, nie na budowie.

Domy drewniane prefabrykowane: szybki czas budowy 

Czas budowy domu prefabrykowanego drewnianego, czy raczej montażu domu, jest najkrótszy - wystarczą 2-3 dni na placu budowy i dom jest gotowy.

Dom drewniany: czym różni się prefabrykacja otwarta od pełnej (zamkniętej)?

Prefabrykację możemy podzielić na dwa typy: otwartą i pełną (inaczej zamkniętą). W przypadku prefabrykacji otwartej domów, w wytwórni powstaje drewniany szkielet ścian i stropu z zewnętrznym poszyciem. Ocieplenie, instalacje, stolarkę montuje się już na budowie. Prefabrykacja otwarta jest prosta, producent takich domów drewnianych nie musi dysponować skomplikowaną linią produkcyjną.

Ściana domu - prefabrykat drewniany jeszcze w fabryce, MULTICOMFORT SAINT-GOBAIN/ECOREADYHOUSE

W prefabrykacji pełnej na plac budowy przyjeżdżają gotowe elementy: ściany wykończone od zewnątrz elewacją, od środka płytami gipsowo-kartonowymi i wypełnione termoizolacją, fragmenty dachu z pokryciem itd. Stolarka okienna i drzwiowa jest już zamontowana, instalacje są rozprowadzone, wystarczy je połączyć. Taką budowę domu można prowadzić o każdej porze roku, ponieważ nie ma tu prawie robót mokrych.

Czym wykańcza się elewacje domów drewnianych prefabrykowanych?

Wykończony dom drewniany prefabrykowany wygląda z zewnątrz jak murowany. Elewację wykańcza się tynkiem cienkowarstwowym, płytkami klinkierowymi, czy inną, modną obecnie okładziną.

Elewacja domu z prefabrykatu drewnianego może być wykończona w dowolny sposób, np. płaską blachą w kolorze antracytowym i spiekiem, NORTHOUSE

Całoroczne domy drewniane prefabrykowane: zalety

Drewniany dom prefabrykowany może być świetnie zaizolowany i bez problemu osiągnie nawet standard pasywny. Jakość wytwarzanych w fabryce elementów jest wysoka (dokładność do kilku milimetrów) i potwierdzona certyfikatami. Prefabrykacja ogranicza ilość spoin, zmniejsza ryzyko wystąpienia mostków termicznych, eliminuje błędy, które w trakcie murowania mogą zostać popełnione przez kiepskich fachowców.

Bardzo różne z wyglądu mogą być drewniane domy prefabrykowane: na zdjęciu drewniany dom, który wygląda jak klasyczna parterówka, ZIMMERMANN-HAUS

W czasach niedoboru pracowników budowlanych i drogiej robocizny, za plus tej technologii budowy domów drewnianych trzeba uznać fakt, że wykwalifikowani montażyści są potrzebni na placu budowy zaledwie przez kilka dni, a nie miesiącami, jak w przypadku domów murowanych.

Poza tym dom drewniany prefabrykowany jest ekologiczny. Drewno korzystnie wpływa na wilgotność powietrza wewnątrz budynku i stwarza przyjazny człowiekowi mikroklimat.

Dom drewniany prefabrykowany jest też trwały, a jego odporność ogniowa może być porównywalna z wznoszonymi w technologii tradycyjnej.

Wady drewnianych domów prefabrykowanych

Minusy to wysoka cena domów drewnianych prefabrykowanych (w porównaniu z domami stawianymi metodą gospodarczą) i niska akumulacyjność cieplna ścian. Ponadto do działki musi być zapewniony dojazd dużych ciężarówek oraz dźwigu. Trzeba zauważyć, że krótki czas budowy oznacza, iż całą cenę za dom drewniany prefabrykowany trzeba zapłacić prawie od ręki - robót nie można przeciągać, bo deszcz i mróz dobrze znosi tylko budynek zamknięty.

Technologia budowy domów prefabrykowanych: jakie drewno jest najlepsze?

Jakość budulca jest w przypadku domów drewnianych wyjątkowo istotna - to od niej zależy trwałość budynku. Materiałem jest zwykle drewno sosnowe, które ma dobre parametry użytkowe - jest sprężyste, odporne na zginanie, trwałe. Rzadziej wykorzystuje się do budowy domów prefabrykowanych drewno innych gatunków iglastych - świerku, jodły, modrzewia.

Drewniany dom prefabrykowany w typie nowoczesna stodoła, HAUSWERK

Najlepiej, jeżeli drewno do budowy domu prefabrykowanego jest czterostronnie strugane i suszone komorowo. Suszenie w temperaturze 60°C zabija zarodniki pleśni i innych grzybów oraz larwy owadów. Struganie utrudnia szkodnikom składanie jaj na gładkiej powierzchni i zmniejsza podatność drewna na ogień. Jego wilgotność nie może przekraczać 18%.

Drewno konstrukcyjne występuje jako lite albo klejone. Pierwsze powstaje po dwukrotnym przetarciu kłody. Uzyskuje się wtedy belki o prostokątnym przekroju. Drugie produkuje się poprzez klejenie kilku listew lub innych elementów z drewna. Wytworzone w ten sposób elementy również są czterostronnie strugane. Taki materiał wykazuje wyższą wytrzymałość i nie paczy się, jak drewno lite. Powinien mieć niższą wilgotność - do 12%.

Czy prefabrykowane domy drewniane będą tak popularne w Polsce, jak na zachodzie Europy?

Prefabrykowane domy drewniane mają ogromny potencjał, by stać się popularne w Polsce, podobnie jak w krajach Europy Zachodniej. Technologia ta zyskuje coraz większe uznanie, jednak kluczowym wyzwaniem jest zmiana mentalności i edukacja w zakresie zalet tego rodzaju budownictwa drewnianego. Warto podkreślać, że prefabrykowane elementy są produkowane w fabrykach, co gwarantuje ich wysoką jakość oraz precyzję wykonania. Dodatkowo, szybki montaż oraz przewidywalność kosztów czynią tę technologię atrakcyjną ekonomicznie. Co istotne, prefabrykowane budownictwo drewniane jest bardziej przyjazne środowisku - drewno to materiał odnawialny, a proces prefabrykacji ogranicza marnotrawstwo materiałów - wyjaśnia ekspert Bartosz Krupa, Prezes zarządu Andrewex Construcion, członek Stowarzyszenia Energooszczędne Domy Gotowe.

W krajach Zachodniej Europy budownictwo drewniane prefabrykowane jest wspierane przez rządy, co przyspiesza jego rozwój. Należy naciskać na to, by w naszym kraju również powstawały programy rządowe dedykowane prefabrykowanym domom drewnianym. Tymczasem Polska, mimo wzrastającej popularności prefabrykacji, nadal preferuje budownictwo murowane, co wynika z tradycji oraz negatywnych doświadczeń z przeszłości. Jednak rosnąca świadomość ekologiczna, innowacje technologiczne oraz wzrost kosztów pracy mogą sprzyjać zmianom na rynku. Choć wyzwań jest wiele, prefabrykowane domy drewniane mają szansę zrewolucjonizować polskie budownictwo, oferując efektywne, trwałe i ekologiczne rozwiązania.

Warto wiedzieć: domy z prefabrykatów

Innym przykładem budownictwa prefabrykowanego są domy prefabrykowane z keramzytobetonu.