Rekuperacja jako skuteczna broń przeciw syndromowi chorego budynku

Czym jest syndrom chorego budynku i skąd się bierze?

Współczesne budownictwo koncentruje się na maksymalnym ograniczeniu strat energii. Budujemy coraz szczelniejsze domy, wykorzystujemy zaawansowane materiały izolacyjne, montujemy nowoczesne, hermetyczne okna i drzwi. W efekcie osiągamy niższe koszty eksploatacji, co w obliczu rosnących cen energii jest nie do przecenienia. Jednak to, co dobre dla naszego portfela, nie zawsze jest dobre dla zdrowia.

Coraz więcej osób doświadcza dolegliwości, które mają swoje źródło nie w chorobie, lecz w środowisku, w którym na co dzień przebywają. Mowa o syndromie chorego budynku (Sick Building Syndrome) - zespole objawów wynikających z przebywania w źle wentylowanych, nadmiernie szczelnych pomieszczeniach. Zmęczenie, bóle głowy, alergie, pogorszenie koncentracji czy problemy z układem oddechowym mogą być skutkiem oddychania zanieczyszczonym, wilgotnym powietrzem, pozbawionym właściwej cyrkulacji.

W domach spędzamy nawet do 90% czasu, zwłaszcza w okresach jesienno-zimowych. W zamkniętych pomieszczeniach gromadzą się zanieczyszczenia biologiczne i chemiczne, nadmiar wilgoci, dwutlenek węgla, a także nieprzyjemne zapachy. Brakuje w nich "naturalnej" wymiany powietrza, co w praktyce oznacza ryzyko pogorszenia mikroklimatu i negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców.

- Warto mieć świadomość, że zbyt szczelne domy, choć przynoszą wiele korzyści ekonomicznych związanych z ich utrzymaniem, nie zawsze stanowią dla nas przyjazne środowisko do życia. Rozwiązaniem, które jest dopasowane do wysokich standardów izolacyjności, a przy tym poprawia jakość powietrza w domu, jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, która gwarantuje najwyższą efektywność energetyczną. Przykładem takiego rozwiązania jest system rekuperacji Wavin Ventiza - wyjaśnia Tomasz Knap, Product Manager ICS w firmie Wavin Polska.

Sposób działania rekuperacji

Rekuperacja - mechanizm działania i rola w wentylacji

Rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, to system, który rozwiązuje wiele problemów współczesnego budownictwa. Jej głównym zadaniem jest kontrolowana wymiana powietrza, która nie tylko poprawia komfort życia, ale też zwiększa energooszczędność budynku. Działanie systemu opiera się na dwóch strumieniach powietrza: zużyte, wilgotne i zanieczyszczone powietrze jest usuwane z tzw. pomieszczeń brudnych (kuchnia, łazienka), natomiast świeże i przefiltrowane powietrze nawiewane jest do pomieszczeń czystych (sypialnie, salon). Kluczowym elementem jest wymiennik ciepła, który odzyskuje energię z usuwanego powietrza i przekazuje ją do nawiewanego, nie mieszając przy tym obu strumieni.

- Najważniejszą zaletą systemów rekuperacji jest odzysk ciepła - z reguły na poziomie ponad 90 procent. Jest ono odzyskiwane z powietrza usuwanego z pomieszczenia za pomocą specjalnego wymiennika, a następnie przekazywane do przefiltrowanego powietrza pobieranego przez system z zewnątrz. Pod względem zużycia energii rozwiązanie to sprawdza się zwłaszcza w okresie zimowym - do wymiany powietrza nie trzeba otwierać okien (wychładza to pomieszczenia i może prowadzić do zwiększonego zużycia energii na cele ogrzewania). Temperatura powietrza nawiewanego przez system rekuperacji jest tylko o kilka stopni niższa niż panująca w pomieszczeniach, co znacząco przekłada się na oszczędności na ogrzewaniu - tłumaczy ekspert Wavin Polska.

Latem system również świetnie się sprawdza - nie ma potrzeby otwierania okien w celu przewietrzenia wnętrza, co zapobiega nagrzewaniu się pomieszczeń. Co więcej, nowoczesne centrale wentylacyjne z funkcją by-passu pozwalają na omijanie wymiennika ciepła, co umożliwia nocne chłodzenie powietrzem z zewnątrz bez jego nagrzewania.

Rekuperacja jako skuteczna broń przeciw syndromowi chorego budynku

System rekuperacji eliminuje główną przyczynę syndromu chorego budynku - brak odpowiedniej wentylacji i nadmiar zanieczyszczeń w powietrzu. Dzięki ciągłemu obiegowi świeżego powietrza znacząco poprawia się jego jakość. Rekuperator zatrzymuje pyły, alergeny, smog i owady, a jednocześnie skutecznie usuwa nieprzyjemne zapachy, wilgoć oraz dwutlenek węgla.

W praktyce oznacza to:

• Mniej kurzu i alergenów, co ma ogromne znaczenie dla alergików.
• Brak przeciągów, hałasu i owadów, ponieważ okna mogą pozostać zamknięte.
• Niższą wilgotność powietrza, co ogranicza ryzyko rozwoju pleśni i grzybów.
• Lepsze samopoczucie mieszkańców dzięki optymalnej ilości tlenu i komfortowi termicznemu.

Dodatkowo, intensywność wymiany powietrza można dostosować do potrzeb - np. zwiększyć ją podczas gotowania, kąpieli czy spotkań towarzyskich. Nowoczesne systemy rekuperacji są zintegrowane z inteligentnym sterowaniem, co umożliwia obsługę z poziomu aplikacji mobilnej. To nie tylko wygoda, ale też większa kontrola nad jakością powietrza w domu.

- Aplikacja przede wszystkim ułatwia prawidłową instalację i uruchomienie całego systemu. Zapewnia też lepszą kontrolę nad rekuperatorami Wavin Ventiza oraz możliwość zdalnego sprawdzania stanu i wprowadzania zmian w systemie podczas nieobecności w domu. Centrale wyposażone zostały także w system inteligentnego zabezpieczenia przeciwzamrożeniowego oraz automatykę sterującą pracą urządzenia w oparciu o wskazania wbudowanego czujnika wilgotności. Ponadto kompletna automatyka sterująca Wavin - z panelem dotykowym, funkcją Wi-Fi oraz aplikacją mobilną - jest kompatybilna z Wavin Sentio - systemem sterowania komfortem wewnętrznym budynku - podsumowuje Product Manager ICS z Wavin Polska.

Korzyści dla domowników, budynku i portfela

Rekuperacja to inwestycja, która przynosi potrójne korzyści:

1. Dla zdrowia mieszkańców - poprzez poprawę jakości powietrza i mikroklimatu, ograniczenie zanieczyszczeń oraz wsparcie dla układu oddechowego.
2. Dla budynku - wentylacja mechaniczna chroni konstrukcję przed nadmierną wilgocią, pleśnią i korozją biologiczną.
3. Dla budżetu domowego - dzięki odzyskowi ciepła system znacząco zmniejsza straty energetyczne. Koszty ogrzewania spadają, a komfort cieplny rośnie. Dodatkowo brak konieczności stosowania osobnych urządzeń do nawilżania, oczyszczania czy chłodzenia powietrza to realne oszczędności.

- Syndrom chorego budynku to termin oznaczający zespół dolegliwości zdrowotnych, które pojawiają się u osób w nim przebywających - od razu po wejściu lub po kilku godzinach - a które zwykle ustępują po jego opuszczeniu. Wiele badań wskazuje, że jedną z głównych przyczyn ich pojawienia się jest nieodpowiednia wentylacja pomieszczeń. Taka sytuacja praktycznie nie występuje w budynkach, w których wentylacja jest procesem ciągłym, pozwalającym na utrzymanie optymalnej jakości powietrza oraz jego właściwej wilgotności, co ogranicza ryzyko pojawienia się m.in. szkodliwych dla zdrowia pleśni - podkreśla Tomasz Knap. 

Ekspert Wavin Polska wśród ekonomicznych korzyści z zastosowania wentylacji mechanicznej wymienia oszczędność energii. System rekuperacji Wavin Ventiza zapewnia bowiem wymianę powietrza w połączeniu z odzyskiem do ponad 90 procent energii cieplnej z powietrza usuwanego, która jest przekazywana do powietrza świeżego praktycznie bez żadnych dodatkowych kosztów. Dlatego rozwiązanie to może znacznie, bo nawet o połowę, zredukować koszty ogrzewania domu.

- Co ważne, mniejsze zużycie ciepła oznacza również możliwość montażu pieców o niższej mocy oraz mniejszych kaloryferów. Podnosi również klasę energetyczną budynku, czyli de facto wartość nieruchomości - dodaje. 

źródło i zdjęcie: Wavin