Przy wyborze grzejników kluczowym parametrem jest moc grzewcza, wyrażana w watach, która określa zdolność urządzenia do oddawania ciepła w pomieszczeniu. Moc ta zależy od temperatury wody zasilającej i powrotnej oraz temperatury w pomieszczeniu. W tradycyjnych instalacjach parametry wynoszą 90/70/20°C, jednak w nowoczesnych systemach o niższych temperaturach moc grzewcza jest mniejsza. W instalacjach otwartych nadmiar wody, wynikający ze wzrostu temperatury, trafia do naczynia wzbiorczego, co stabilizuje ciśnienie. W zamkniętych systemach stosuje się naczynia przeponowe, w których wahania ciśnienia są większe. Grzejniki pracują pod ciśnieniem roboczym od 0,5 do 1 MPa, a podczas prób wytrzymałościowych poddawane są wyższym wartościom ciśnienia testowego.
Zilustrujmy to na przykładzie. Do grzejnika dopływa woda o temperaturze 70°C. Ma on oddać tyle ciepła, żeby w pomieszczeniu utrzymała się temperatura 20°C. Sam grzejnik - przyjmijmy - oziębia się przy tym do 60°C. Otwieramy okno. Napływa mroźne powietrze z zewnątrz. Jeśli w pomieszczeniu ma nadal panować temperatura 20°C, grzejnik musi zwiększyć moc. Jeżeli przepływa przez niego tyle samo wody, ochładza się ona bardziej, np. do 50°C.
Ale jest i druga możliwość: temperatura wody powracającej utrzymuje się na wysokości 60°C. Wówczas musi przepłynąć jej więcej. Jest to możliwe tylko przy odpowiedniej przepustowości grzejnika. Po inżyniersku ujmując: przy odpowiednio niskim oporze hydrodynamicznym.
Dlatego moc grzewczą urządzenia odnosi się zawsze do konkretnej temperatury wody zasilającej i powrotnej oraz pomieszczenia. Wartości tej mocy producenci podają zwykle dla tradycyjnych parametrów 90/70/20°C; miano °C zwykle się pomija. W instalacjach o parametrach niższych, a takie się obecnie stosuje coraz powszechniej, ta moc będzie niższa. Woda wypełniająca grzejnik pozostaje zawsze pod jakimś ciśnieniem. Jest ono praktycznie stałe w instalacji otwartej; zależy tylko od wysokości, na której znajduje się przelewowe naczynie wzbiorcze, chroniące przed nadmiernym wzrostem ciśnienia.
Kiedy temperatura, a więc i objętość wody rosną, nadmiar zostaje wepchnięty do tego naczynia. Poziom wody się w nim podnosi, ale nieodczuwalnie. W instalacji zamkniętej naczynie wzbiorcze jest typu przeponowego. Przypomnijmy: to zbiornik przedzielony szczelną membraną. Po jednej stronie membrany przepływa woda grzewcza, po drugiej jest zamknięte powietrze. Kiedy objętość wody rośnie, powietrze zostaje ściśnięte. Woda chłodniejsza - powietrze się rozpręża. W takiej instalacji wahania ciśnienia są większe.
Maksymalne ciśnienie, pod jakim grzejnik może pracować, nazywa się ciśnieniem roboczym. Jego wartość mieści się zwykle między 0,5 a 1 MPa (5-10 bar). Oprócz tego producenci często podają ciśnienie testowe - czyli takie, pod jakim przeprowadzano próbę wytrzymałości. Zwykle jest ono o kilkadziesiąt procent wyższe niż robocze. Grzejnik może być poddany mu tylko na krótko.
Redakcja BD
Na zdjęciu otwierającym:Najpopularniejszym rodzajem grzejników są modele płytowe ze stali. Mogą pracować w instalacjach nisko- i wysokotemperaturowych, a ich temperatura jest zbliżona do tej, jaką ma woda płynąca w instalacji. (fot. Kermi)