Czym się różnią kolektory słoneczne od paneli fotowoltaicznych?

Majster Guru: - Dzień dobry! A w czym tym razem mogę Panu pomóc?

- Czemu nie. Szczerze panu powiem, że ostatnio coraz więcej osób mnie o to pyta. Jeszcze z 10-15 lat temu, tego rodzaju instalacje były rzadkością. Dzisiaj już nie robią chyba na nikim wrażenie, no może z wyjątkiem paneli fotowoltaicznych.

- No proszę, skojarzenia mamy podobne. Ale na początek ustalmy w ogóle, o czym rozmawiamy. Mam nadzieję, że zdaje sobie pan sprawę, że kolektory słoneczne oraz panele fotowoltaiczne - to kompletnie różne urządzenia?

- W zasadzie tak, chociaż nie do końca ściśle. Rzeczywiście, dzięki panelom wytwarzamy prąd, który da się wykorzystać na rozmaite sposoby. Ostatecznie, może posłużyć nawet do podgrzania ciepłej wody. Kolektory zaś dostarczają nam ciepła, które najczęściej w polskich warunkach przeznacza się właśnie do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Lecz nie jest to jedyna możliwość. Mogą służyć również do ogrzewania budynku, choć precyzyjniej byłoby chyba powiedzieć, że do jego dogrzewania w okresach przejściowych.

- Widzę, że musimy zacząć od podstaw. Na pierwszy ogień weźmy kolektory słoneczne, bo z nimi będzie prościej. A jak pan potem zobaczy, pewne podstawowe prawidła można odnieść także do paneli fotowoltaicznych.

Kolektor zamienia padające promieniowanie słoneczne na ciepło, które następnie trafi a do instalacji domowej. To ciepło spożytkowujemy do przygotowania ciepłej wody użytkowej, rzadziej - do ogrzewania pomieszczeń. Proszę powiedzieć, od czego w największym stopniu zależy ilość pozyskiwanego ciepła?

- Zgadza się, z zastrzeżeniem, że nie są to czynniki równorzędne. Ilość energii pochodzącej od słońca jest najważniejsza. Zaraz się pan przekona, że są sytuacje, kiedy powiększanie powierzchni kolektorów nie przynosi korzyści, raczej staje się problemem w sezonie letnim. Za to bez promieniowania słonecznego nic nie zrobimy. To jakby "paliwo" dla naszej instalacji i kiedy go brakuje, z systemu nie ma pożytku. Innymi słowy - nawet z najmniejszej instalacji przy dobrym nasłonecznieniu będzie pożytek, za to z dużej przy braku słońca (mgła, chmury) ciepłej wody nie będzie. Niech mi pan teraz powie, kiedy słońca mamy najwięcej, a kiedy najbardziej go brakuje?

- Racja. Proszę spojrzeć na zestawienie z rozbiciem na poszczególne miesiące. Po prostu zimą nie dociera do nas zbyt wiele słońca. A z pustego i Salomon nie naleje. A jeszcze rozkład roczny jest skrajnie nierównomierny. 80% energii słonecznej trafi a do nas w okresie od początku kwietnia do końca września, czyli w czasie, kiedy praktycznie nie musimy ogrzewać domów. Za to łącznie na grudzień, styczeń i luty przypada zaledwie ok. 6%.