Dom dla dwojga seniorów za 400 000 zł

Wiedząc o tym, że będzie to jedyna budowa w życiu, para starannie wybrała miejscowość, działkę, projekt. Choć postawiła dom o tradycyjnej bryle, nawiązującej do dawnego polskiego budownictwa, nie stroniła od nowoczesnych rozwiązań. Poznawała je podczas podróży po świecie, najbogatszy w inspiracje był kilkuletni pobyt w Japonii.

W Kraju Kwitnącej Wiśni małżonkowie widzieli na wielu obiektach panele fotowoltaiczne i inne przejawy dążenia Japończyków do wykorzystywania energii natury, więc podobnie postąpili we własnym domu. Instalację grzewczą na gaz z sieci połączyli z kolektorami słonecznymi, co pozwala obniżać koszt przygotowywania wody użytkowej (żałują, że w okresie realizacji instalacja fotowoltaiczna była za droga).

Kiedy umawiali się z wykonawcą, ten - zachwycony dopracowanymi niemieckimi rozwiązaniami budowlanymi (obserwował je podczas pobytów u brata w Niemczech) - polecił technologię murów dwuwarstwowych z precyzyjnie oszlifowanych pustaków ceramicznych, układanych na zaprawie klejowej. Propozycja została entuzjastycznie przyjęta.

Ozdobą tradycyjnej i zwartej bryły domu jest naczółkowy dach, wykończony ceramiczną dachówką, oraz ganek ze stożkowatymi filarami. Przewiewny podcień, od strony północnej, jest ulubionym miejscem letniego wypoczynku właścicieli. Z niego mają najlepszy widok na zalesioną działkę.

Budynek tonie w zieleni liściastego lasu, dlatego został otynkowany zaprawą silikatową, odporną na warunki środowiskowe. Na południowo-zachodniej połaci dachu zamontowano płaskie kolektory słoneczne. Z sypialni na poddaszu można wyjść na długi balkon. Pod nim urządzono podłużny taras z kostką betonową.

ZWARTA BRYŁA Z OZDOBNYM GANKIEM

Kameralna siedziba tonie w zieleni liściastego lasu, zastanego na działce. Bryła jest w miarę prosta, lecz wzrok przyciąga efektowny ganek i naczółkowy dach.

- Bryła domu ma właśnie te elementy, które szczególnie lubimy, czyli nawiązujący do polskiego budownictwa naczółkowy dach oraz filary na ganku - opowiada Irena. - Ucieszyliśmy się, że te podpory nie są typowe i okrągłe, jak kolumny w większości projektów. Nasze mają stożkowaty kształt i ciekawie dekorują wejście. Obszerny ganek na froncie okazał się wspaniałą przestrzenią do wypoczynku. Ponieważ budynek stoi w głębi działki, często tam siadamy. Z tyłu, pod balkonem, mamy niewielki taras, ale rzadziej go używamy. Nasza rodzina jest nieliczna, dlatego wybraliśmy z katalogu niewielki dwukondygnacyjny dom.

Tak jak chcieliśmy, na parterze jest duży salon, osobna kuchnia i WC, na poddaszu - trzy sypialnie, w tym jedna przeznaczona dla syna z rodziną, druga dla gości oraz wspólna łazienka. Pod dachem znajduje się, oddzielony od części mieszkalnej, garaż na jeden samochód i kotłownia. W projekcie nie było piwnicy, a zależało mi na chociażby malutkim zimnym schowku, bo robimy przetwory i nalewki. Autor adaptacji projektu znalazł na nią miejsce w składziku gospodarczym. W jego obrębie zaplanował schody, a przestrzeń piwnicy w obrysie klatki schodowej i na głębokości 1,5 m.

Udanym krokiem okazało się zlikwidowanie ściany w holu na poddaszu, przy klatce schodowej, oraz usunięcie z fragmentu ściany między holem i pustą przestrzenią nad gankiem. Górny korytarz przestał być klaustrofobiczny, nad gankiem urządziliśmy szafę-garderobę.

Projekt: "Pan Mikołaj" Autorska Pracownia Architektoniczna Tomasz Charkiewicz i Tomasz Stryjewski, adaptacja Leonard Urbanowicz; Rzut parteru i rzut parteru po zmianach

MURY ZE SZLIFOWANYCH PUSTAKÓW CERAMICZNYCH

Budowa wystartowała w tym samym roku, w którym Tomasz przeszedł na emeryturę, więc miał czas na jej organizowanie. Dom zaprojektowano w technologii murów dwuwarstwowych, wskazano poryzowane pustaki ceramiczne plus warstwę ocieplenia. Właściciele od początku zamierzali zastosować solidny ceramiczny materiał, lecz po konsultacji z wykonawcą stanu surowego, wybrali nowocześniejsze pustaki.

Do zbudowania i wykończenia domu "na jesień życia" właściciele użyli materiałów z górnej półki. Podobnie traktowali elementy szybko podlegające niszczeniu pod wpływem warunków atmosferycznych i dlatego kupili orynnowanie i parapety z wytrzymałej i długowiecznej blachy cynkowo-tytanowej. Nie chcieli tradycyjnej podbitki, woleli otynkowane okapy dachu.

- Wykonawca, obecnie nasz kolega, zjadł zęby na budowach, dlatego poszliśmy za jego radą - opowiada Tomasz. - Zaproponował zastosowanie bardzo precyzyjnie oszlifowanego pustaka. Mnie samego przekonały jego świetne parametry, czyli 29 komór, łączenie na wpust i pióro oraz układanie na zaprawę klejową, a nie na tradycyjną cementową. Oszlifowanie zapewniało bardzo równą ścianę.

Kolejnym czynnikiem okazała się prozaiczna rzecz... cena. Kiedy stawialiśmy dom, polscy sprzedawcy wywindowali wysoko cenę materiałów ceramicznych. Wspólnie z wykonawcą, który w pobliżu także planował budowę domu dla siebie, zorganizowaliśmy dostawę pustaków z Niemiec. Wraz z transportem okazały się tańsze od krajowych o 2 zł na sztuce. Mało tego - na naszą budowę przyjechał niemiecki mistrz z pomocnikiem, wyposażeni w specjalny wózek do podawania kleju i odpowiednie narzędzia. Zmierzyli laserowo fundamenty, zasada jest bowiem taka, że muszą być idealnie wypoziomowane. Po sprawdzeniu podłoża i rozrobieniu kleju, rozpoczęli instruktaż. Majster nakładał przy pomocy wózka cieniutkie plastry zaprawy, asystent ustawiał pustaki. Szło im błyskawicznie.

W tej technologii najważniejsza jest pierwsza równa warstwa muru, kolejne trzymają już poziom i układa się je potem taśmowo. Instruktorzy migiem wykonali dwie początkowe warstwy i odjechali. Później prace przejął kolega budowlaniec. Rzeczywiście, stawianie murów trwało krótko i co najważniejsze - nie zabrakło ani jednego elementu! Z ceramiki powstały także stropy. Pierwszy etap budowy, od wylania fundamentów do stanu surowego otwartego z wykończonym dachem, trwał - z przerwami technicznymi - od maja do 1 grudnia.

Sama budowa zajęła 1,5 roku, ale nie mogliśmy się przeprowadzić z uwagi na brak przyłącza elektrycznego - korzystaliśmy z agregatu - oraz gazu ziemnego. Ta sprawa ślimaczyła się, ponieważ najpierw sam musiałem zebrać od 10 sąsiadów pisemne zapotrzebowanie na używanie gazu, później złożyć je w gazowni, następnie czekać na realizację. Podjąłem się żmudnej organizacji, bo wtedy mogliśmy liczyć na tanie przyłącze. Dla nas samych wyceniono je na kilkanaście tysięcy złotych.

Przestrzeń dzienna obejmuje salonik z miejscem do jedzenia, kącik telewizyjny, i kominkowy. Właściciele urządzili ją meblami i pamiątkami po rodzinie oraz z podróży. Zimą gresowa posadzka promieniuje ciepłem z podłogówki.

Irena jest zadowolona z ergonomicznej zabudowy w kuchni. Po przeciwległej stronie (niewidocznej na zdjęciu) stoi stół do codziennych posiłków. Nie zaprojektowano spiżarni, dlatego bardzo przydaje się zimna piwniczka pod klatką schodową.

Sypialnie na poddaszu są ustawne ze względu na wysoki naczółkowy dach. Oświetlają je duże okna, wyposażone w rolety zewnętrzne i wewnętrzne, kolor tych drugich właściciele dopasowali do ścian. Również w tym pokoju eksponują kolekcję japońskich lalek.

INNE UDANE POSUNIĘCIA

- Celowo kupiliśmy markowe urządzenia grzewcze i solary, zamówiliśmy też kompleksowe wykonawstwo systemu grzewczego - mówią właściciele. - Serwisuje je teraz ten sam wykonawca, bo zna instalację od podszewki.

Dobrze, że na całym parterze oraz w łazience i korytarzu na poddaszu - położyliśmy niskotemperaturowe wodne ogrzewanie podłogowe. Słabsze ciepło emitowane od dołu daje lepsze krążenie ogrzanego powietrza w pomieszczeniach i efekt cieplny, niż intensywniejsze emitowane z boku przez grzejniki. Solary są świetne, bo przez połowę roku mamy za darmo ciepłą wodę. W upały wymagają jednak zużycia nadmiaru gorącej wody, wtedy np. bierzemy kąpiel.

Następna rzecz - pierwsi kupowaliśmy ziemię przy drodze prywatnej, więc mieliśmy wybór. Zdecydowaliśmy się na narożną i zalesioną parcelę. Zawiesiliśmy na płocie tabliczkę z napisem "droga prywatna", gdyż chcieliśmy zdyscyplinować innych mieszkańców. Nie zależało nam na absolutnym zakazie wjazdu, lecz na oznajmieniu, że chcemy tu mniej ruchu. Dzięki temu nasza wąska uliczka nie stała się trasą na skróty.

Zabiegowe schody wykończyli marmurem. Na ścianie wzdłuż biegu, przy co drugim stopniu, zamontowali oświetlenie LED.

Kominek z grawitacyjnym sposobem rozprowadzania ciepła wykorzystują w celu uzyskania przyjaznej atmosfery w strefie dziennej. Dom jest ciepły, tani w eksploatacji, wygodny, ponieważ zastosowali solidne i nowoczesne materiały budowlane oraz rozważnie dobrali instalacje (np. ogrzewanie na gaz z sieci i kolektory).

Irena, właścicielka domu. - To ja i syn namówiliśmy męża do budowy domu w jednej z podmiejskich miejscowości-ogrodów, chociaż początkowo się opierał, wiedział, że utrzymanie takiej nieruchomości wiąże się z wieloma obowiązkami. Teraz oboje jesteśmy zadowoleni z tego kroku, bo mieszka się tu wspaniale. Rozmyślnie kupiliśmy materiały z górnej półki na mury, dach, termoizolację, układ grzewczy. Skupiliśmy się na tych najważniejszych elementach, mając z tyłu głowy, że się starzejemy. Chcemy po prostu cieszyć się domem i najdłużej, jak się da, mieć spokój z remontami. Utrzymaliśmy w karbach budżet - wydaliśmy 400 000 zł - i mamy przekonanie, że dobrze zadbaliśmy o trwałość i funkcjonalność budynku.

Lilianna Jampolska