Często do dokonania zmian w instalacji grzewczej skłaniają nas zbyt wysokie rachunki za ciepło. Jednak w tym przypadku musimy przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie, czy przyczyną nie jest głównie zbyt słaba izolacja cieplna domu.
Jeśli straty ciepła są duże, to ogrzewanie domu zawsze będzie kosztowne. Dlatego termomodernizację warto wykonać choćby w ograniczonym zakresie, wymieniając stare, nieszczelne okna na nowe oraz ocieplając strop pomiędzy ostatnią kondygnacją mieszkalną a strychem. Te prace są stosunkowo łatwe, nie utrudniają korzystania z domu, a efekt odczujemy bardzo szybko.
Zmiana paliwa
Ze strony instalacji grzewczej największe oszczędności eksploatacyjne może przynieść zmiana nośnika ciepła (paliwa) na tańszy. Zestawienie kosztów ciepła dla różnych paliw pokazano w tabeli – jak widać różnice, mogą być nawet 3–4-krotne. Jednak taka zmiana nie zawsze jest możliwa albo wiąże się z poważnymi trudnościami. Przede wszystkim:
gaz ziemny jest dostępny tylko na niektórych obszarach;
użytkowanie paliw stałych może być zabronione przez prawo miejscowe;
przechowywanie paliwa może wymagać sporo miejsca, dotyczy to przede wszystkim tzw. biomasy (drewno, pellety, słoma itd.);
pracy kotłów na paliwo stałe nie da się w pełni zautomatyzować. Wprawdzie nowoczesne kotły z podajnikiem i dużym zasobnikiem paliwa wymagają uzupełniania opału, usuwania popiołu i czyszczenia zaledwie raz na kilka dni, ale i tak nie wszystkim będzie to odpowiadać;
kotły kondensacyjne, a szczególnie pompy ciepła pracują z najwyższą sprawnością tylko w instalacjach, w których temperatura wody jest niska – najwyżej 40/35°C (zasilanie/powrót) dla pomp ciepła oraz 55/45°C w przypadku kotłów kondensacyjnych. Dlatego pompa ciepła wymaga w praktyce ogrzewania płaszczyznowego – podłogowego, sufitowego lub ściennego, którego wykonanie w remontowanym domu jest kłopotliwe, a ponadto jego moc cieplna jest zbyt mała dla domów o słabej termoizolacji – wynosi 64 W/m2, gdy temperatura powietrza w pomieszczeniu wynosi 20°C, a temperatura powierzchni podłogi 26°C.
Tabela 1. Koszt uzyskania energii z różnych paliw
Rodzaj kotła
Koszt 1 kWh przy sprawności 100% (wartości opałowej)
Koszt 1 kWh przy rzeczywistej sprawności
Kocioł na węgiel-groszek sprawność 80%
0,10
0,13
Kocioł na pellety sprawność 80%
0,16
0,20
Kocioł kondensacyjny na gaz ziemny sprawność 108%
0,23
0,21
Kocioł niekondensacyjny na gaz ziemny sprawność 94%
0,23
0,24
Kocioł kondensacyjny na olej opałowy sprawność 104%
0,32
0,31
Stary kocioł na gaz ziemny sprawność 75%
0,23
0,30
Kocioł kondensacyjny na gaz płynny sprawność 104%
0,40
0,38
W przypadku kotłów kondensacyjnych mamy większą swobodę – obniżenie temperatury wody z 70/55°C (typowej dla gazowych kotłów tradycyjnych) do 55/45°C spowoduje, że powierzchnię grzejnika trzeba będzie zwiększyć ok. 1,5 raza, co jest jeszcze do przyjęcia.
Tabela 2. Porównanie wartości opałowej i gęstości nasypowej paliw stałych (Dane orientacyjne)
Paliwo
Gęstość nasypowa [kg/m3]
Wartość opałowa [MJ/kg]
Wartość opałowa 1 m3 usypanego opału [MJ]
Węgiel kamienny
750–890
28
21 000–25 000
Pellety
500–600
17–18
8500–10 800
Drewno o wilgotności 20% (polana)
400–550
15
6000–8250
Słoma
90–160
14–15
1260–2400
Wymiana kotła
Wymiana starego kotła na nowy przeznaczony na to samo paliwo może być uzasadniona, nawet jeśli stare urządzenie nie jest wyeksploatowane i mogłoby działać nadal przez kilka lat. Oczywiście pod warunkiem że nowy kocioł będzie miał wyraźnie wyższą sprawność albo będzie zdecydowanie mniej kłopotliwy w obsłudze, tak jak ma to miejsce w przypadku wymiany kotła zasypowego na kocioł z podajnikiem.
Jeśli sprawność starego kotła węglowego wynosi zaledwie 60%, to znaczy, że 400 kg z każdej spalonej tony węgla zostaje zmarnowane. Jeśli wymienimy kocioł na nowoczesny i sprawność wzrośnie do 80%, to stracone będzie nie 400, ale 200 kilogramów węgla z każdej tony.
Człowiek wielu zawodów, instalator z powołania i życiowej pasji. Od kilkunastu lat związany z miesięcznikiem i portalem „Budujemy Dom”. W swojej pracy najbardziej lubi znajdywać proste i praktyczne rozwiązania skomplikowanych problemów. W szczególności propaguje racjonalne podejście do zużycia energii oraz zdrowy rozsądek we wszystkich tematach związanych z budownictwem.
W wolnych chwilach, o ile nie udoskonala czegoś we własnym domu i jego otoczeniu, uwielbia gotować albo przywracać świetność klasycznym rowerom.
1
