Wykorzystanie promieniowania słonecznego to jeden z najpopularniejszych sposobów zmniejszenia zapotrzebowania budynku na ciepło. Kolektory słoneczne na dachu to już widok powszechny, po trochu zdobywają rynek również produkujące prąd panele fotowoltaiczne. Sztuka polega jednak na optymalnym dobraniu rodzaju i wielkości instalacji.
Co musi zrobić inwestor, który chce wykorzystać w swoim domu energię słoneczną? Przede wszystkim zdecydować, do czego ma ona służyć. Możliwości jest kilka:
przygotowanie ciepłej wody użytkowej (c.w.u);
dogrzewanie budynku wiosną i jesienią; ogrzewanie basenu;
wytwarzanie energii elektrycznej i zużywanie jej w jak największym stopniu na miejscu (w praktyce najczęściej jest to wykorzystanie nadmiaru do podgrzewania c.w.u.);
wytwarzanie prądu i sprzedaż nadmiaru do sieci energetycznej.
Każdy wariant oznacza inną wielkość instalacji, odmienne koszty inwestycyjne, a także różne dodatkowe wymagania – np. odnośnie typu kolektorów (płaskie czy próżniowe), kąta ich nachylenia.
Słońce i energooszczędność
W domu energooszczędnym wykorzystanie ciepła słonecznego jest jak najbardziej uzasadnione. Być może nawet bardziej niż w standardowym. Wszystko dlatego, że jako energooszczędny rozumiemy zwykle dom, z którego niewiele ciepła ucieka do otoczenia – przez przegrody zewnętrzne i wentylację. Te straty możemy obniżyć. A co ze zużyciem energii na przygotowanie c.w.u.? To wartość stała, która nie ma nic wspólnego z ciepłochronnością domu. Ilość zużywanej wody zależy od liczby mieszkańców oraz ich nawyków. To, jak dobrze ociepliliśmy ściany, niczego nie zmienia. W efekcie w domach o małym zapotrzebowaniu ciepła na cele grzewcze – jego zużycie na potrzeby c.w.u. staje się znacznie bardziej odczuwalne, niż w budynkach standardowych.
fot. Fakro
Instalacja inteligentna
W naszych domach jest coraz więcej nowoczesnych urządzeń. Ręczne sterowanie nimi nie jest jednak ani specjalnie wygodne, ani nie pozwala w pełni wykorzystać ich możliwości. I stąd dążenie do automatyzacji – po co mamy robić coś, co dom może zrobić sam? Zwykle takie systemy zarządzania budynkiem integruje się z instalacją alarmową. Efektem jest zarówno wygoda, jak i bezpieczeństwo.
Osprzęt elektroinstalacyjny
Dawniej wszystkie łączniki i gniazdka wyglądały podobnie. W sprzedaży oferowano niewiele modeli, poza tym w pomieszczeniach było ich znacznie mniej niż dziś, dlatego do ich wyglądu nie przykładano wielkiej wagi. Obecnie osprzęt elektroinstalacyjny służy nie tylko do pobierania prądu i uruchamiania urządzeń elektrycznych, ale jest także istotnym elementem dekoracyjnym każdego wnętrza.
Instalacje elektryczne i teletechniczne
Czasy, gdy instalacja elektryczna ograniczała się do lamp na suficie i 2–3 gniazd w każdym pokoju dawno minęły. Dziś standard jest o wiele wyższy. Układanie przewodów elektrycznych to też najlepszy moment, żeby pomyśleć o domofonie, alarmie i zintegrowanym sterowaniu rozmaitymi urządzeniami w ramach tzw. inteligentnego domu.
Systemy przeciwoblodzeniowe
Usuwanie śniegu z podjazdu do garażu wymaga sporego wysiłku i zabiera dużo czasu. Z kolei śnieg zalegający w strefie okapu dachu jest niebezpieczny, ponieważ pod jego ciężarem mogą się zerwać rynny. Zagrożenie dla ludzi stanowią też zwisające z okapu sople lodu. Dlatego wielu inwestorów decyduje się na zainstalowanie na dachu i posesji systemu przeciwoblodzeniowego.
Odkurzanie centralne
Wielu chciałoby mieć instalację centralnego odkurzania, ale mało kto wie, że go na nią stać – odkurzacze stacjonarne są nierzadko tańsze od przenośnych. Ponadto dla części inwestorów system taki wydaje się zbędnym luksusem, pomimo że ma mnóstwo zalet. Z pewnością nie powinno go zabraknąć w żadnym nowoczesnym domu.
Nasada kominowa
Rolą nasad kominowych jest wyeliminowanie zaburzeń ciągu. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie takie zakłócenia występują, a obligatoryjnie w II i III strefie obciążenia wiatrem.
Klimatyzacja
Latem bardzo często zdarza się, że temperatura w domu przekracza poziom komfortowy. W budynkach wyposażonych w system wentylacji grawitacyjnej oznacza to praktycznie zatrzymanie wymiany powietrza. Można wprawdzie otworzyć okna, by tę wymianę zintensyfikować, ale w czasie upałów to w zasadzie podnoszenie, i tak już za wysokiej, temperatury w pomieszczeniach.
Wentylacja
Po zaostrzeniu w 2014 r. wymogów odnośnie ciepłochronności budynków, największą różnicą pomiędzy standardowymi oraz energooszczędnymi domami stała się obecność lub brak wentylacji z odzyskiem ciepła. To właśnie dzięki rekuperacji możemy istotnie zmniejszyć zapotrzebowanie naszego domu na ciepło i obniżyć rachunki za ogrzewanie.
Kanalizacja
Domowa instalacja kanalizacyjna niemal zawsze projektowana jest jako grawitacyjna – ścieki spływają w niej pod własnym ciężarem. Jednak nawet drobne z pozoru błędy wykonawcze wystarczą, by kanalizacja działała niewłaściwie.
Odwodnienie liniowe prysznica
Liniowe odwodnienie zdobywa coraz większą popularność. Skutecznie oprowadza wodę spod prysznica, a jednocześnie nadaje łazience nowoczesny charakter. Wybierają je zarówno ludzie młodzi, ceniący prostotę, jak i osoby starsze, o mniejszej sprawności ruchowej. O rozwiązaniu takim najlepiej pomyśleć przed urządzeniem łazienki.
Uzdatnianie wody
Woda płynąca z kranu powinna być czysta, smaczna, bezwonna i bezbarwna. Jeżeli taka nie jest, trzeba ją w odpowiedni sposób uzdatnić. Metodę oczyszczania najlepiej przewidzieć już na etapie projektowania i budowy domu.
Woda w domu
Woda płynąca z kranu powinna być czysta, smaczna, bezwonna i bezbarwna. Jeżeli taka nie jest, trzeba ją w odpowiedni sposób uzdatnić. Metodę oczyszczania najlepiej przewidzieć już na etapie projektowania i budowy domu.
Zbiorniki akumulacyjne i buforowe
Zbiorniki wody grzewczej mogą pełnić w instalacji c.o. różne funkcje, w zależności od swej pojemności i sposobu włączenia w obieg. Odpowiednio dobrane, zwiększają sprawność całego układu – poprawia się spalanie w kotle oraz dystrybucja ciepła. Spada też emisja zanieczyszczeń. Zaś niektóre instalacje, szczególnie z kilkoma źródłami ciepła (np. kocioł i kominek z płaszczem wodnym), w praktyce nie są w stanie dobrze pracować bez zasobnika wody grzewczej.
Cyrkulacja ciepłej wody użytkowej
Cyrkulacja ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) to rozwiązanie na pozór dobrze znane i powszechnie wykorzystywane. Praktyka pokazuje, że jest inaczej. W co najwyżej 10 proc. polskich domów zobaczymy pętle cyrkulacyjne zrealizowane w przemyślany sposób, funkcjonujące zgodnie z potrzebami mieszkańców. Dużo częściej spotyka się natomiast dwa skrajne przypadki: cyrkulację trwale wyłączoną (lub od dawna zepsutą) bądź też działającą 24 godziny na dobę przez okrągły rok.
Podgrzewacze wody
Efektywna i ekonomiczna praca domowego systemu grzewczego zależy głównie od tego, jakie źródła energii się wybierze, czy prawidłowo wyliczy się zapotrzebowanie na ciepło w konkretnym budynku, a następnie adekwatnie do niego dobierze urządzenia i instalację. Instalacja grzewcza to nie tylko centralne ogrzewanie ale również przygotowanie ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). O ciepłej wodzie do kąpieli i mycia naczyń musimy pamiętać również poza sezonem grzewczym – czyli przez cały rok.
Sterowanie i automatyka
Każdy chciałby mieć ogrzewanie tanie w eksploatacji, niczym pompa ciepła lub kocioł węglowy, nie wymagające obsługi, a przy tym łatwe i niedrogie w instalacji, jak kocioł elektryczny. Niestety, takiego ideału nie ma i musimy iść na kompromisy. Najważniejsze, żebyśmy wiedzieli, jakie konsekwencje będą miały nasze decyzje.
Grzejniki
Chociaż we wnętrzach coraz częściej montuje się ogrzewanie płaszczyznowe, grzejniki wciąż stanowią nieodzowny element ich wyposażenia. Jednak oferowane dziś modele, znacznie różnią się od tych sprzed lat. Mogą przypominać rzeźbę albo nowoczesny obraz.
Ogrzewanie podłogowe
Zasada działania ogrzewania podłogowego jest zawsze taka sama – zamiast grzejników na ścianach mamy ciepłą podłogę. Jednak mnogość konkretnych rozwiązań może przyprawić o zawrót głowy. Ale ta rozmaitość ma sens – nawet do najtrudniejszej, nietypowej sytuacji da się dobrać coś odpowiedniego.
Najważniejsze informacje o pompach ciepła
Nie wszyscy wiemy, że małą pompę ciepła każdy ma w swoim domu, bowiem jest zespołem roboczym chłodziarek. Jeśli w czasie pracy agregatu dotkniemy umieszczonych z tyłu rurek, to z pewnością będą one gorące – mimo tego, że wewnątrz obudowy jest minus kilkanaście stopni. Ciepło na zewnątrz chłodziarki zostało bowiem przetransportowane z komory chłodniczej dzięki sprężeniu i rozprężeniu czynnika chłodniczego, krążącego w obiegu pompy ciepła. Efekt przetłaczania ciepła możemy również spożytkować do ogrzewania domu, korzystając z darmowej energii, zmagazynowanej np. w powietrzu zewnętrznym i w gruncie.
Kocioł i kominek w jednej instalacji
Niemal w każdym domu z kominkiem jest też kocioł. Nic więc dziwnego w tym, że myślimy, jak zapewnić ich zgodną współpracę. Na szczęście – da się to zrobić, o ile tylko uwzględnimy odmienne wymagania tych urządzeń.
Komin ceramiczny czy stalowy?
O typie komina – jak również o systemie ogrzewania domu – powinniśmy pomyśleć już na etapie stanu surowego. Z rodzajem źródła ciepła wiąże się bowiem to, jaki ma być komin i jego wyposażenie. Możemy zdecydować się na prefabrykowany system ceramiczny albo jeden z modeli stalowych.
Kominki
Magiczna siła ognia sprawia, że niemal wszyscy chcemy wyposażyć dom w kominek i cieszyć się jego urokiem. Możemy zamontować kominek otwarty, z niczym nie osłoniętym żywym ogniem, bądź z kasetą lub wkładem, pozwalającymi na efektywne wytwarzanie ciepła. Pamiętać jednak należy, że w żadnym przypadku kominek nie może być jedynym źródłem ciepła.
Kotły na paliwa stałe
Kotły na paliwa stałe są tak zróżnicowane jak żadne inne. Bo i pod tym pojęciem kryją się zupełnie odmienne urządzenia – od supernowoczesnych i niemal bezobsługowych, po najprostsze, ale za to solidne, trwałe i tanie.
Kotły gazowe
W nowoczesnych kotłach gazowych stawia się przede wszystkim na wysoką sprawność oraz dużą funkcjonalność w zakresie sterowania. Odpowiedni kocioł jest dobierany w zależności od potrzeb użytkowników budynku oraz wymagań technicznych instalacji.
Kotły gazowe
W nowoczesnych kotłach gazowych stawia się przede wszystkim na wysoką sprawność oraz dużą funkcjonalność w zakresie sterowania. Odpowiedni kocioł jest dobierany w zależności od potrzeb użytkowników budynku oraz wymagań technicznych instalacji.
