Każdy kocioł gazowy ogrzeje dom i wodę do mycia czy kąpieli (ciepłą wodę użytkową). Warto przy tym zwrócić uwagę na moc kotła. Za duży kocioł gazowy będzie zużywał więcej gazu, za który trzeba będzie zapłacić. Warto również sprawdzić ile ciepłej wody użytkowej (c.w.u.), może dostarczyć nam kocioł gazowy i czy ta ilość będzie dla nas wystarczająca. Pozwoli nam to uniknąć tworzenia dla rodziny harmonogramu korzystania z łazienki.
Krótki przegląd kotłów pod względem ogrzewania wody użytkowej:
- kotły gazowe dwufunkcyjne przepływowe: ogrzewają wodę użytkową w sposób przepływowy (nie mają zbiornika ciepłej wody); dostępna ilość ciepłej wody zależy wyłącznie od mocy grzewczej kotła; nie można tutaj zastosować cyrkulacji wody użytkowej; nie są przystosowane do pełnej współpracy z kolektorami słonecznymi; kotły tego rodzaju są stosunkowo tanie w zakupie; uwaga – jeśli odkręcimy kran równocześnie w dwóch punktach poboru c.w.u., np. w łazience i kuchni, wówczas ciepła woda może mięć niższą temperaturę od wymaganej lub będzie nawet zimna
- kotły gazowe jednofunkcyjne – ogrzewają dom a c.w.u. w osobnym zbiorniku ustawionym np. pod kotłem; wydajność c.w.u. zależy tutaj przede wszystkim od pojemności zbiornika; do zbiornika można podłączyć cyrkulację wody użytkowej; takie kotły mogą optymalnie współpracować z kolektorami słonecznymi; pozwalają na swobodną rozbudowę instalacji w przyszłości, np. dołożenie pompy ciepła, kotła na paliwo stałe lub kominka
- kotły gazowe kompaktowe – są to kotły z zabudowanym zbiornikiem c.w.u.: wiszące (zbiornik do ok. 50 litrów pojemności) i stojące – 100, 130, 170 i 200 litrów (wszystko spakowane w jednym urządzeniu, które zajmuje niewiele miejsca); zbiorniki większej pojemności (np. 170, 200 litrów), znajdziemy w kotłach przystosowanych do współpracy z kolektorami słonecznymi; o wydajności c.w.u decyduje tutaj pojemność zbiornika i moc grzewcza kotła; przy małych zbiornikach nie zaleca się stosowania cyrkulacji wody użytkowej, od pojemności 100 litrów jest dozwolona; rozbudowa instalacji w przyszłości o dodatkowe źródła ciepła, może być kłopotliwa lub niemożliwa do zrealizowania.
Moc kotła
Kocioł gazowy powinien dostarczać tyle ciepła ile potrzebuje dom do jego ogrzania. Przez większą część okresu grzewczego temperatura zewnętrzna wynosi ok. 0°C. Więc dom potrzebuje ok. połowy ciepła, na jakie została zaprojektowana instalacja ogrzewania. Przykładowo, jeśli przy temperaturach zewnętrznych do ogrzania domu potrzebujemy 12 kW mocy grzewczej, to przy 0°C wystarczy już ok. 6 kW.
Wybierając kocioł, szczególnie dla domu o małym zapotrzebowaniu na ciepło, warto zwrócić uwagę na zakres modulacji mocy grzewczej. Im będzie większy, tym kocioł gazowy lepiej będzie się dopasowywał do zapotrzebowania na ciepło, będzie rzadziej się załączał, a tym samym będzie zużywał mniej gazu.
Zakres modulacji mocy grzewczej (inaczej: zakres modulacji palnika), jest to przedział mocy kotła, w którym dopasowuje on ilość wytwarzanego ciepła w zależności od zapotrzebowania budynku na ciepło (w zależności od temperatury zewnętrznej), np. 3,2-19 kW (Vitodens 200-W) .
Wymiennik spaliny-woda
Jest to wymiennik ciepła, w którym spaliny przekazują ciepło wodzie grzewczej – zasilającej ogrzewanie domu. Jego konstrukcja i materiały, z jakich został wykonany będzie mieć duży wpływ na to jak długo będziemy użytkować nasz kocioł i czy w trakcie jego eksploatacji nie pojawią się problemy.
Najtrwalszym materiałem do budowy kotłów jest stal szlachetna (nierdzewna). Najlepszy efekt uzyskamy jeśli nasz kocioł gazowy będzie wykonany ze stali wysokogatunkowej z dodatkiem tytanu i molibdenu, odpornej nawet na agresywne działanie wody morskiej.
Kontrolowane spalanie
Jakość gazu ziemnego może się zmieniać. Dlatego, warto żeby nasz kocioł gazowy mógł kontrolować jakość spalanego paliwa. Rozwiązanie to zapewni optymalną pracę kotła z zawsze maksymalną sprawnością. Tym samym maksymalnie będzie on wykorzystywał energię zawartą w paliwie, co z kolei przełoży się na niższe rachunki za gaz.
Grzeje gdy jest taka potrzeba
Zaawansowane systemy regulacji pracy kotła sprawdzają jak szybko budynek traci ciepło. Na tej podstawie regulator decyduje czy szybciej należy załączyć kocioł, czy też można jeszcze "trochę poczekać". Skutkiem działania kontroli i optymalizacji dostarczanego ciepła jest rzadsze załączenia kotła, zwłaszcza wiosna i jesienią. A im kocioł załącza się rzadziej, tym mniej zużywa gazu – jest więc oszczędniejszy.
Instalacja ogrzewania w domu
Kotły kondensacyjne mogą współpracować z każdym rodzajem instalacji ogrzewania domu. Oczywiście, najlepsze będzie ogrzewanie podłogowe i ścienne, gdyż jest to tzw. ogrzewanie niskotemperaturowe (do ogrzewania wystarcza woda o temperaturze maksymalnie 40, 50°C). Równie dobrze kocioł poradzi sobie z grzejnikami zaprojektowanymi na temperaturę zasilania np. 55, 60 a nawet 70°C.
Wybierając sposób ogrzewania domu, warto pomyśleć o przyszłości. Im niższą temperaturę wody będzie potrzebować instalacja ogrzewania naszego domu, tym będziemy mieli większe możliwości optymalnej modernizacji lub rozbudowy naszej instalacji w przyszłości, np. do kotła gazowego będziemy mogli dołożyć pompę ciepła lub zastąpić kocioł pompą ciepła.
Dobry kocioł gazowy to taki, który spełni wszystkie oczekiwania użytkownika. Dla wielu będzie to łatwa i komfortowa obsługa. Dla niektórych, na pierwszym miejscu może być jak najtańsze ogrzewanie gazem. Natomiast każdy oczekuje, aby kocioł pracował niezawodnie przez wiele lat, więc warto przed zakupem "zajrzeć" do jego wnętrza.
Cyrkulacja wody użytkowej
Typowe rozwiązanie: od kotłowni do łazienek i kuchni prowadzimy rury z zimną i ciepłą wodą. Jeśli przez dłuższy czas nie odkręcamy kranu z ciepłą wodą, to ta znajdująca się w rurach wychłodzi się – będzie zimna. Kiedy odkręcimy kran najpierw poleci zimna, a dopiero po jakimś czasie będzie lecieć ciepła. Jeśli odległość kranu od kotła jest znaczna na ciepłą wodę można czekać nawet 30-40 sekund.
Cyrkulacja ciepłej wody: do najdalej położonych punktów poboru ciepłej wody (kranów) prowadzi się dodatkową rurę o małej średnicy np. 14, 16 mm. Na rurze cyrkulacyjnej, w kotłowni montuje się pompkę – co jakiś czas się załącza i wymusza przepływ ciepłej wody w rurach. Skutek – po odkręceniu kranu niemal od razu leci ciepła woda – nie trzeba czekać. Cyrkulację zaleca się jeśli rury ciepłej wody mają długość ponad 6 m (długość rury od kotła do najdalej położonego kranu). Cyrkulację "można" wykonać przy każdym kotle, potrzebna jest tylko dodatkowa rurka, pompa cyrkulacyjna i regulator sterujący załączaniem się pompy. Ale w kotle 2-funkcyjnym przepływowym i w kompaktowym z zabudowanym zbiornikiem o pojemności do 50 litrów załączanie pompy cyrkulacyjnej może powodować częste uruchomienie się kotła. A częste załączanie kotła, to większe zużycie gazu i szybsze jego "zużywanie się".
Uzdatnianie wody
Jakość wody wodociągowej ma szczególne znaczenie w kotłach 2-funkcyjnych przepływowych i kompaktowych, w których znajduje się zbiornik c.w.u. tzw. warstwowy. Jeśli woda ma twardość ponad 20 stopni niemieckich, warto pomyśleć o zmiękczaczu wody. W przeciwnym razie, ilość ciepłej wody jaką mamy do dyspozycji będzie się z czasem zmniejszać i konieczne będzie czyszczenie wymiennika – czyli dodatkowy koszt serwisu.
Zmiękczacz wody zapewni nam jej odpowiednią jakość nie tylko do instalacji ogrzewania domu ale również do użytku codziennego: mycia, kąpieli, prania, gotowania. Miękka woda to mniej osadów na kabinie prysznicowej, wannie i czajniku, lepszy smak i jakość potraw, mniejsze zużycie środków piorących, brak podrażnień skóry, dłuższa żywotność i niezawodność baterii prysznicowej, umywalkowej itp.
O tym, że odpowiednio dobrany kocioł gazowy zapewnia niskie koszty ogrzewania można przekonać się porównując badania sprawności instalacji z różnymi kotłami w rzeczywistych budynkach. Jak pokazują, w skrajnych przypadkach, kocioł kondensacyjny może generować podobne koszty ogrzewania jak kocioł tradycyjny (niekondensacyjny).
źródło i zdjęcia: Viessmann