Koszty eksploatacji pompy ciepła. Ile naprawdę płacimy za ogrzewanie?

Co wpływa na zużycie prądu przez pompę ciepła?

Koszty ogrzewania pompą ciepła nie są stałe. Zależą od wielu zmiennych, które warto wziąć pod uwagę, aby świadomie ocenić opłacalność tej technologii.

• Dobór i efektywność urządzenia. Kluczowe jest dopasowanie mocy pompy do zapotrzebowania budynku. Zarówno przewymiarowanie, jak i niedowymiarowanie urządzenia prowadzi do nieefektywnej pracy i wyższych rachunków. Zawsze stawiaj na modele o wysokim współczynniku SCOP, które produkują więcej ciepła z każdej kilowatogodziny prądu.
• Izolacja budynku. Lepsza izolacja ścian, dachu, podłogi oraz szczelne okna i drzwi to podstawa. Dobrze zaizolowany dom potrzebuje mniej energii do ogrzewania, co bezpośrednio przekłada się na niższe koszty. 
• Warunki klimatyczne. Powietrzna pompa ciepła działa przy bardzo niskich temperaturach. Wynika to z tego, że nowoczesne powietrzne pompy ciepła potrafią efektywnie pracować nawet przy -20°C. Z drugiej strony ich wydajność wtedy spada. Gruntowe pompy ciepła są odporne na wahania temperatur. W chłodniejszych regionach pompa ciepła pracuje intensywniej. Niskie temperatury mogą wymusić włączenie dodatkowych grzałek elektrycznych, które znacznie zwiększają zużycie prądu. Pamiętajmy, że pompy gruntowe są mniej wrażliwe na wahania temperatur niż powietrzne. Odpowiednio dobrana pompa ciepła jest w stanie zapewnić zarówno ogrzewanie, jak i ciepłą wodę użytkową dla całego domu, nawet zimą.
• Sposób użytkowania. Właściwe ustawienia, programowalne sterowniki i regularna konserwacja (np. czyszczenie filtrów) optymalizują pracę urządzenia i utrzymują jego wysoką wydajność.
• System grzewczy. Pompy ciepła najlepiej współpracują z ogrzewaniem niskotemperaturowym, np. podłogowym. Wymagają wtedy niższej temperatury wody w obiegu, co zużywa mniej prądu.
• Taryfa energetyczna i fotowoltaika. Wybór taryfy nocnej lub weekendowej, a także integracja z instalacją fotowoltaiczną, pozwala znacząco obniżyć koszty, a nawet zredukować rachunki do minimum.

Przykładowe rachunki za prąd w różnych domach

Ile faktycznie wynoszą rachunki za prąd w domach ogrzewanych pompą ciepła? Oto przykładowe szacunki, które pomogą Ci zorientować się w kosztach:

• Nowoczesny, dobrze izolowany dom (100-150 m²): w takim budynku, idealnym do współpracy z pompą ciepła, rachunki w sezonie grzewczym wynoszą od 200 do 300 zł miesięcznie. Roczny koszt ogrzewania to około 2500-3000 zł. w przypadku gruntowej pompy ciepła, te koszty mogą spaść nawet do 1600-2400 zł rocznie, a w połączeniu z fotowoltaiką, rachunki mogą wynosić zaledwie 0-50 zł miesięcznie.
• Starszy, słabiej izolowany dom: w budynkach starszego typu koszty są znacznie wyższe. Średnie miesięczne rachunki mogą sięgać 400-500 zł, a w mroźne miesiące mogą być jeszcze większe. Aby obniżyć te kwoty, konieczna jest termomodernizacja.

Jak obniżyć koszty eksploatacji pompy ciepła?

Pompa ciepła to oszczędne i ekologiczne rozwiązanie, ale zawsze możesz zoptymalizować jej pracę, aby płacić jeszcze mniej.

• Prawidłowy dobór pompy: skorzystaj z audytu energetycznego lub kalkulatorów doboru, aby upewnić się, że moc urządzenia jest idealnie dopasowana do potrzeb Twojego domu.
• Termomodernizacja: ocieplenie ścian i dachu, wymiana okien oraz uszczelnienie mostków cieplnych to inwestycje, które szybko się zwracają.
• Instalacja fotowoltaiki: Panele PV mogą całkowicie pokryć roczne zapotrzebowanie pompy na prąd. Pamiętaj o programach dofinansowania, takich jak „Mój Prąd” czy „Czyste Powietrze”.
• Automatyka i sterowanie: używaj programowalnych sterowników i termostatów, aby pompa pracowała tylko wtedy, gdy jest to potrzebne.
• Wybierz pompę z wysokim COP: współczynnik efektywności COP określa, ile jednostek ciepła wytwarza pompa z jednej jednostki prądu. Im wyższy, tym niższe koszty. Dobre modele mają COP na poziomie 4-5.

Koszty eksploatacji pompy ciepła są zależne od wielu czynników, ale w dobrze zaprojektowanym systemie grzewczym mogą być znacznie niższe niż w przypadku tradycyjnych metod ogrzewania. Odpowiednio dobrana pompa, w połączeniu z dobrą izolacją i fotowoltaiką, to inwestycja, która zapewnia znaczne oszczędności i szybki zwrot kapitału.

źródło i zdjęcie Onninen 

opracowanie: Aleksander Rembisz