Wpuść przez okna… "Czyste powietrze"
Najbardziej znanym programem dofinansowań do termomodernizacji (w tym wymiany okien i drzwi) jest rządowy program "Czyste Powietrze". Jego celem jest poprawa jakości powietrza i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych.
I właśnie poprawa efektywności energetycznej budynków mieszkalnych – wolnostojących lub w zabudowie bliźniaczej - wiąże się m.in. z wymianą stolarki otworowej. Budżet programu wynosi 103 miliardy złotych. Program obowiązywać będzie do końca 2027 roku, przy czym wydatkowanie uzyskanych środków będzie możliwe dłużej, do 30 września 2029 roku.
W najnowszej wersji programu można uzyskać wyższy poziom dofinansowania, decydując się na kompleksową modernizację, poprzedzoną audytem energetycznym.
Dla kogo "Czyste powietrze"?
O dofinansowanie mogą się ubiegać osoby fizyczne, będące właścicielami lub współwłaścicielami budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą.
Co ważne, właściciele kilku domów jednorodzinnych mogą się starać o dofinansowanie każdego z nich, nie ma też konieczności zamieszkiwania w modernizowanym domu lub posiadania meldunku. Nie można natomiast uzyskać dofinansowania na budynki, które dopiero są budowane.
Dla uzyskania pozytywnej decyzji o wsparciu finansowym z programu "Czyste Powietrze", ważny jest także dochód beneficjenta. Podstawowy poziom dofinansowania przeznaczony jest dla osób, których próg dochodowy nie przekracza 135 tys. na rok.
Z kolei podwyższony poziom dofinansowania przeznaczony jest dla osób osiągających próg dochodowy 1894 zł (w gospodarstwie wieloosobowym) i 2651 zł (w gospodarstwie jednoosobowym).
O najwyższy poziom dofinansowania mogą się ubiegać osoby, które zarabiają nie więcej niż 1090 zł na osobę (w gospodarstwie wieloosobowym) i 1526 zł na osobę (w gospodarstwie jednoosobowym).
Dla podstawowego poziomu dofinansowania maksymalna kwota jaką można uzyskać wynosi 66 tys. zł, dla podwyższonego - 99 tys. zł, a dla najwyższego 135 tys. zł. Można także ubiegać się o zwrot środków poniesionych na audyt energetyczny (do 1200 zł). Maksymalna kwota, jaką można uzyskać w programie „Czyste powietrze” wynosi zatem 136,2 tys. zł. Audyt energetyczny jest niezbędny dla uzyskania wyższego poziomu finansowania.
Środki na wymianę stolarki otworowej
Od 2023 roku możliwe jest przeprowadzenie termomodernizacji z dofinansowaniem bez wymiany źródła ciepła. Można zdecydować się tylko na wymianę okien (będzie to termomodernizacja częściowa) lub na termomodernizację kompleksową.
Aby móc otrzymać dofinansowanie tylko prac termomodernizacyjnych, a zatem właśnie wymiany okien i drzwi (ale też np. docieplenia domu), należy mieć pozwolenie na budowę, wydane przed 1 stycznia 2014 r. Budynek musi być wyposażony w źródło ciepła inne niż na paliwo stałe lub źródło ciepła na paliwo stałe spełniające minimum wymagania 5 klasy według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5.
Jeśli chodzi o wysokość środków, jaką można uzyskać – nie jest ona określona kwotowo. W programie jest natomiast mowa o intensywności, rozumianej jako % poniesionych kosztów netto, który może zostać dofinansowany.
Dla podstawowego dofinansowania, ten procent dla okien, drzwi i bram wynosi 40%, dla podwyższonego – 70% a dla najwyższego – 100%.
Ważne jest przy tym, że aby otrzymać dofinansowanie na wymianę stolarki w ramach programu "Czyste powietrze”, montowane okna i drzwi muszą spełniać wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w zakresie Warunków Technicznych obowiązujących od 31 grudnia 2020 roku.
W związku z tym współczynnik przenikania ciepła nie może być wyższy, niż 0,90 [W/(m2K)] dla okien i drzwi balkonowych, 1,10 [W/(m2K)] dla okien połaciowych, 1,30 [W/(m2K)] dla drzwi zewnętrznych i tyle samo dla drzwi i bramy w garażach ogrzewanych.
Ciepłe mieszkanie - dofinansowanie dla budynków wielorodzinnych
O ile program "Czyste Powietrze" przeznaczony jest dla właścicieli budynków jednorodzinnych, o tylko dla właścicieli mieszkań w budynkach wielorodzinnych dedykowany jest program "Ciepłe mieszkanie”. Maksymalna wysokość dotacji przypadająca na jeden lokal mieszkalny będzie uzależniona od dochodów beneficjenta i może wynosić od 16,5 tys. zł do nawet 41 tys. zł (odpowiednio 30, 60 lub 90 % kosztów kwalifikowanych). Oprócz osób fizycznych o wsparcie mogą ubiegać się wspólnoty mieszkaniowe.
Podstawowy poziom dofinansowania wynosi do 16,5 tys. zł (do 30% kosztów kwalifikowanych na jeden lokal mieszkalny). Warunkiem jego uzyskania jest dochód wnioskodawcy nie wyższy niż 135 tys. zł rocznie.
Podwyższony poziom dofinansowania wynosi do 27,5 tys. zł (do 60 % kosztów kwalifikowanych). Aby otrzymać dofinansowanie w tej kwocie, dochód na osobę nie powinien przekraczać 1 894 zł w gospodarstwie wieloosobowym i 2 651 zł w gospodarstwie jednoosobowym.
Dla najwyższego poziomu dofinansowania – do 41 tys. (do 90% kosztów kwalifikowanych), warunkiem jest dochód na osobę nie wyższy niż 1090 zł w gospodarstwie wieloosobowym i 1 526 zł w gospodarstwie jednoosobowym lub ustalone prawo do zasiłku stałego, okresowego, rodzinnego lub opiekuńczego.
Wyższe dotacje mogą otrzymać gminy o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu. Jest to odpowiednio:
- do 19 000 zł (do 35% kosztów kwalifikowanych) dla podstawowego poziomu dofinansowania,
- do 29 500 zł dla podwyższonego poziomu dofinansowania (do 65% kosztów kwalifikowanych)
- do 43 900 zł dla najwyższego poziomu dofinansowania (do 95%kosztów kwalifikowanych).
Wsparcia dla wspólnot mieszkaniowych w tym programie może wynieść:
- do 350 tys. zł dotacji w przypadku kompleksowej termomodernizacji z wymianą źródła ciepła (do 60% kosztów kwalifikowanych)
- do 360 tys. zł jeśli przedsięwzięcie obejmuje dodatkowo zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej
- do 375 tys. zł dla zadania uwzględniającego pompy ciepła
- do 150 tys. zł, jeśli projekt zakłada tylko termomodernizację bez wymiany źródeł ciepła.
Ulga termomodernizacyjna
Kolejny program – Ulga termomodernizacyjna, skierowana jest do podatników będących właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego. Zakłada ona możliwość odliczenia środków wydanych na przedsięwzięcie termomodernizacyjne od podatku, w kwocie nawet do 53 tysięcy złotych (przez trzy lata).
Co istotne, limit obowiązuje na jednego współwłaściciela. A zatem małżonkowie mogą wspólnie (w sumie) odliczać od podatku nawet 106 000 zł przez trzy kolejne lata. Oczywiście każdy wydatek na termomodernizację musi być potwierdzony odpowiednią fakturą VAT.
Czyste powietrze z plusem
Program "Czyste Powietrze" zakładał wypłatę środków po realizacji inwestycji, np. po wymianie stolarki otworowej. Od niedawna można otrzymać prefinansowanie, czyli wypłatę pieniędzy jeszcze przed rozpoczęciem remontu, o wartości do 50 %. maksymalnej możliwej kwoty dotacji, która zostanie przelana na konto wykonawcy, żeby mógł rozpocząć prace. Z tej formy mogą skorzystać jedynie beneficjenci podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania.
Aby otrzymać pozostałe środki, po zakończeniu termomodernizacji, właściciel budynku składa końcowy wniosek o płatność, zawierający ostateczną fakturę, protokół odbioru oraz potwierdzenie uregulowania wkładu własnego.
Wniosek o prefinansowanie należy złożyć za pośrednictwem generatora wniosków o dofinansowanie NFOŚiGW (GWD) – z możliwością podpisania wniosku elektronicznie profilem zaufanym, a w przypadku braku takiego podpisu, po przesłaniu wersji elektronicznej wniosku, wydrukowania formularza, ręcznego podpisania i przesłania pocztą lub przekazania za pośrednictwem punktu informacyjno-konsultacyjnego w gminie.
autor: Damian Żabicki
źródło i zdjęcie: aluplast