Co mówią przepisy?
Czerpnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny być zabezpieczone przed opadami atmosferycznymi i działaniem wiatru oraz być zlokalizowane w sposób umożliwiający pobieranie w danych warunkach jak najczystszego i, w okresie letnim, najchłodniejszego powietrza.
Czerpni nie należy lokalizować w miejscach, w których istnieje niebezpieczeństwo napływu powietrza wywiewanego z wyrzutni oraz powietrza z rozpyloną wodą pochodzącą z chłodni kominowej lub innych podobnych urządzeń.
Czerpnie powietrza, które usytuowane są na poziomie terenu lub na ścianie dwóch najniższych kondygnacji nadziemnych budynku powinny znajdować się w odległości co najmniej 8 m w rzucie poziomym od ulic i parkingów powyżej 20 stanowisk postojowych, miejsc gromadzenia odpadów stałych, wywiewek kanalizacyjnych oraz innych źródeł zanieczyszczenia powietrza.
Jeśli natomiast sytuowane są na dachu budynku, powinny być tak lokalizowane, aby dolna krawędź otworu wlotowego znajdowała się co najmniej 0,4 m powyżej powierzchni, na której są zamontowane, oraz aby została zachowana odległość co najmniej 6 m od wywiewek kanalizacyjnych.
Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budynku należy sytuować poza strefami zagrożenia wybuchem, zachowując między nimi odległość nie mniejszą niż 10 m przy wyrzucie poziomym i 6 m przy wyrzucie pionowym, przy czym wyrzutnia powinna być usytuowana co najmniej 1 m ponad czerpnią.
Warto także wziąć pod uwagę, długość przewodów - przewody, którymi do centrali wentylacji dostarczane jest świeże powietrze i usuwane z niej zużyte, powinny mieć jak najmniejszą długość, by nie zwiększać oporów powietrza i niepotrzebnie nie obciążać wentylatorów.
Lokalizacja czerpni powietrza w budynkach niemieszkalnych
Kwestię lokalizacji otworów czerpni powietrza w budynkach niemieszkalnych, z wyjątkiem obiektów produkcyjnych, reguluje norma PN-EN 13779:2008.
Zgodnie z nią otwory czerpni powinny być umieszczane co najmniej 8 metrów od miejsc gromadzenia śmieci, parkingów na minimum trzy samochody, dróg dojazdowych, stref załadunkowych, wywiewek kanalizacyjnych, wylotów kominów i innych potencjalnych źródeł zanieczyszczeń.
Jeśli nie ma innej możliwości, niż umieszczenie czerpni przy ruchliwej ulicy, zaleca się umieszczenie jej jak najwyżej nad poziomem terenu. Czerpnie powinny być umieszczone w taki sposób, aby nie znajdować się na linii przeważającego kierunku wiatru od strony instalacji chłodzenia wyparnego, minimalizując ryzyko przeniknięcia zanieczyszczeń do powietrza nawiewanego.
Czerpnie należy lokalizować tak, aby zapobiec zanieczyszczaniu powietrza nawiewanego przez emisje z instalacji wywiewnej.
Zaleca się, aby dolna krawędź czerpni była umieszczona co najmniej 3 metry nad poziomem terenu, co jest większe niż minimalne 2 metry określone w rozporządzeniu, lub 1,5-krotność maksymalnej przewidywanej grubości pokrywy śnieżnej.
Zalecane jest także umieszczenie czerpni nad dachem budynku lub w ścianie nawietrznej, szczególnie w sytuacjach, gdy stężenia zanieczyszczeń po obu stronach budynku są podobne. W miejscach narażonych na działanie słońca, czerpnie należy zabezpieczyć w taki sposób, aby uniknąć nadmiernego ogrzewania powietrza w okresie letnim.
Od reguły są wyjątki - rekuperatory Prana
Przepisy podane powyżej są dość ogólne i należy mieć na względzie, że mogą nie dotyczyć niektórych sytuacji. Np. w punkcie 10. oraz 11. przywołanego rozporządzenia znajduje się opis dotyczący zintegrowania czerpnio–wyrzutni. Jak się okazuje, od opisanej reguły istnieją wyjątki - systemy wentylacyjne, które w jednym urządzeniu łączą czerpnie i wyrzutnie.
Jak mówi przepis - „Odległość, o której mowa w ust. 10, może nie być zachowana w przypadku zastosowania zblokowanych urządzeń wentylacyjnych, obejmujących czerpnię i wyrzutnię powietrza, zapewniających skuteczny rozdział strumienia powietrza świeżego od wywiewanego z urządzenia wentylacyjnego. Nie dotyczy to przypadku usuwania powietrza zawierającego zanieczyszczenia szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe zapachy lub substancje palne.”
Dobrym przykładem są tu rekuperatory Prana, w których w miejsce wyrzutni i czerpni, zastosowano czerpnio-wyrzutnię, czyli urządzenie, które jest zblokowane i nie posiada takiego ciśnienia i siły wyrzutu, jak urządzenia z oddzielnymi czerpniami i wyrzutniami.
Co mówią przepisy unijne?
Właściwie - nic. W prawie europejskim nie ma zapisu dotyczącego wymagane odległości czerpni od rekuperatora czy czerpni od wyrzutni. Ważny jest również fakt, że rekuperatory PRANA posiadają Atest PZH wydawany przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego oraz wszystkie niezbędne certyfikaty poświadczające zgodność rekuperatorów Prana z obowiązującymi normami.
Autor: Damian Żabicki
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: Ecoventeam