Na piance poliuretanowej siedzimy, kiedy odpoczywamy zmęczeni po pracy, wcześniej zanim przyjechaliśmy do domu trzymaliśmy poliuretanową kierownicę ( nie dotyczy to aut z luksusową kierownica drewnianą, ale i w takich autach, siedziska i wiele elementów wykończeniowych wykonanych jest z poliuretanu), później w nocy ułożymy się do snu na wygodnym materacu z pianki poliuretanowej. Kiedy kupujemy buty sportowe, te z wyższej półki – one też w dużej mierze wykonane są z poliuretanu, nie wspominając o nartach i butach zjazdowych? Tworzywa poliuretanowe a w szczególności pianka poliuretanowa stała się tak powszechnym elementem naszego otoczenia, niemal jak piasek na plaży, woda w morzu i drzewo w lesie. Poza prostotą przetwórstwa jeszcze inne ważne czynniki przemawiają na korzyść tego wyjątkowego materiału.
Takim czynnikiem jest trwałość – odporność na starzenie, która wynika z mocnego usieciowania polimeru. Do innych czynników należy zaliczyć pewną obojętność i trwałość tworzywa w kontakcie z różnorakimi środowiskami, warto wymienić tu odporność na hydrolizę w kontakcie z wodą, co za razem skutkuje odpornością na grzyby, czy szerokim zastosowaniem w medycynie (dreny i protezy naczyniowe, elementy sztucznych zastawek serca itp.). Zastosowanie poliuretanowych tworzyw w medycynie świadczy o tym, że nie należy zbytnio obawiać się tego utrwalonego już i nieodzownego elementu naszego otoczenia. Poliuretan można zaliczyć do bardziej bezpiecznych tworzyw dla naszego zdrowia. Właściwie poliuretan jest najlepszą alternatywą z możliwych, bo świat bez tworzyw sztucznych, póki, co, bezpowrotnie utraciliśmy, zresztą za ogólną aprobatą mieszkańców naszego globu.
Zadecydował o tym w znacznym stopniu konsumpcyjny i wygodny styl życia. A skoro nikt z nas nie brzydzi się komfortem i bezpieczeństwem, to trzeba przyznać, że poliuretan, a w tym także pianka poliuretanowa, jest produktem, którego nie będziemy eliminować z naszego bezpośredniego otoczenia. Ona powoduje, że wyposażenie naszych mieszkań, domów, miejsc pracy staje się coraz bardziej komfortowe. Miło jest posiedzieć w przytulnym fotelu, w ciepłym domowym zaciszu, pomimo że na dworze jest mróz, my jesteśmy spokojni, bo wiemy, że licznik wolno kręci. Dzieje się tak, bo do izolacji naszego domu wybraliśmy piankę poliuretanową, najlepszą z ogólnodostępnych materiałów izolacyjnych. W mieszkaniu też nie czuć zatęchu – oznaki rozwijających się złowrogich i chorobotwórczych grzybni pleśni.
I tak ten komfort, to zarówno nasze kapcie, i fotel, i meble, i ocieplenie poddasza wykonane z pianki poliuretanowej. Oczywiście nie każdy chce żyć komfortowo, ma takie prawo wyboru, ale chyba nikt nie chce świadomie źle inwestować. Czy wyobrażamy sobie, abyśmy do luksusowej kuchni wstawili relikt w postaci starej lodówki „Mińsk”. Tamte lodówki nie znały pianki poliuretanowej, a współczesne jak najbardziej. To dzięki piance można je wyposażać w niewielkie, ciche i ekologiczne agregaty chłodnicze. Tylko ten jeden przykład, współczesnych lodówek pokazuje, że stosowanie pianek daje znaczący zysk. Dlatego w obecnej chwili masowe produkcje oparte na bazie pianek poliuretanowych osiągają szczyty powodzenia. Spójrzmy na budownictwo.
Niemal wszystkie hale wielkogabarytowe buduje się z płyt warstwowych, które wypełnione są pianką poliuretanową. Jeśli rdzeń wykonany jest z innych materiałów, to te tzw. sandwicze i tak sklejane są pianką poliuretanową. W niektórych zastosowaniach z powodu poprawy izolacyjności cieplnej ścian, pianka poliuretanowa wypiera nawet zaprawę murarską. Tak czy inaczej bez pianki poliuretanowej we współczesnym budownictwie ani rusz. Poza budownictwem, pianka poliuretanowa ma niebagatelny wpływ na wiele innych dziedzin gospodarki jak np.: motoryzacja, górnictwo, meblarstwo, lecznictwo, ratownictwo, sport, rozrywka etc.
Rodzaje pianek
Piankę poliuretanową ze względu na zastosowanie, albo inaczej, w wyniku zastosowania różnych komponentów wsadowych dzielimy na różne typy. Najczęściej specjaliści w branży dzielą pianki na elastyczne (miękkie), sztywne (twarde), oraz wersja pośrednia – półsztywne. Jest to ogólnie przyjęty podział pianek poliuretanowych. Jednakże w Internecie coraz częściej można spotkać trochę inny podział, który niekiedy powoduje pewne zamieszanie w głowie inwestorów i konsumentów tych produktów.
Jest to podział na pianki otwarto komórkowe i zamknięto komórkowe. O co w tym podziale chodzi? Ze względu na strukturę komórek pianki poliuretanowej, pianki dzieli się na zamknięto komórkowe, otwarto komórkowe oraz mieszane, przy czym charakteryzuje się je za pomocą procentowej zawartości komórek zamkniętych. Warto tu wytłumaczyć, że komórka to pęcherzyk wypełniony odpowiednim gazem lub powietrzem. Komórki mają wspólne ściany, które są albo szczelne i nie przepuszczają gazu, albo częściowo, a nawet całkowicie otwarte jak jest w przypadku myjki (gąbki), co każdy może zaobserwować przy kąpieli.
Czym się różnią poszczególne pianki wg takiej charakterystyki? Pianki o większości komórek zamkniętych odznaczają się lepszą zdolnością izolacji termicznej i większą wytrzymałością na warunki atmosferyczne – zewnętrzne. Z reguły ten rodzaj materiału ma grubsze ściany międzykomórkowe, co proporcjonalnie przekłada się na gęstość tworzywa, a więc na ciężar warstw izolacyjnych oraz proporcjonalnie do gęstości wyższą cenę. Pianki o strukturze komórek w większości otwartych, stanowią lepszą izolacje akustyczną, lepiej przepuszczają gazy i parę wodną, z reguły mają niższą gęstość pozorną, i zgodnie z tą regułą niższą cenę. Tak jak w każdej regule są wyjątki i tu też możemy spotkać materiały, które będą wręcz przeczyć regule, dlatego ta reguła, nie jest sztywnym wyznacznikiem wyżej wymienionych zależności.
IZOLACJE Z PIANKI W SYSTEMIE SAAPPUR
Zgodnie z założeniem celów naszej firmy, dążymy do tego, aby dostarczyć naszemu klientowi produkt nie najtańszy, ale w wielu miejscach bezkompromisowy, dający skuteczne rozwiązanie tematu izolacji termicznej czy hydro izolacji.
Z tego też powodu nie wykonamy izolacji poddasza domu mieszkalnego pianką poliuretanową tzw. zamknięto komórkową, nie zgodzimy się wykonać termoizolacyjnej warstwy gazoszczelnej z pianki otwarto komórkowej itp. W zależności od potrzeb i warunków stosujemy właściwe materiały, aby uzyskać oczekiwany efekt izolacji. Cena, jaką stosujemy wynika głównie z ceny materiałów użytych do wykonania prac izolacyjnych, w niewielkim procencie maja tez wpływ inne niedogodności np. koszty dojazdu. Zabezpieczenie obiektu itp.
Jakie materiały stosujemy do poszczególnych prac?
PODDASZE – materiał półsztywny- otwarto komórkowy, który po kilku dniach utraci zapach charakterystyczny dla pianek podczas nakładania. Materiał ten, umożliwia w pewnym zakresie „oddychanie” drewnianym elementom konstrukcji dachu. Innym ważnym parametrem jest chłonność wody, dobrą normą mierzenia tego parametru jest PN-EN 12087: 2000. Zgodnie z tą normą próbki badanych materiałów zanurza się całkowicie na okres 28 dni. Po tym okresie próbki się wyjmuje i sprawdza procentowe nasączenie wodą materiału izolacyjnego.
Dlaczego ta norma jest właściwa? – Załóżmy taką sytuację- poddasze z krokwiami 18 cm, co na długości 5 m daje nam kubaturę pomiędzy krokwiami 0,9 m3, którą wypełniamy bliżej nieokreślonym materiałem izolacyjnym. Po upływie kilku miesięcy nasz dach uległ uszkodzeniu, ale tego nie zauważyliśmy. Poprzez uszkodzone pokrycie, a następnie poprzez uszkodzoną membranę woda nacieka w warstwę ocieplenia pomiędzy krokwie. Ponieważ natychmiast tego nie wykryliśmy, trwało to jakiś dłuższy czas, kiedy deszcz ciągle padał jak to bywa w naszej strefie klimatycznej. Kiedy minął jakiś miesiąc woda zaczęła kapać z sufitu, oczywiście podstawiamy wiadro, misę i kilka garnków, bo to zawsze znajdzie się w domu i co teraz?
Jeżeli użyty materiał izolacyjny posiadał parametry wg wspomnianej normy np. 5% vol/vol to ile teraz mamy wody w przestrzeni pomiędzy krokwiami?. Na ile mamy blisko kalkulator, to łatwo sprawdzić, że może być tam nawet 45 litrów wody. Warto zauważyć, że mokry materiał już nie izoluje, raczej powoduje butwienie drzewa. Zwróćmy jeszcze uwagę na to, że materiał, który w tej normie ma 5% chłonności jest naprawdę rewelacyjnym produktem. Ale jeżeli zastosowany materiał będzie miał chłonność 20%, to w tym przykładzie mamy tam do 180 litrów wody. Jak to wysuszyć? Oczywiście sytuacja jest mocno przejaskrawiona, ale możliwa i nikomu takiego problemu nie życzymy. Dlatego w naszej firmie do izolacji zamkniętych i zabudowywanych stosujemy materiały izolacyjne, które są odporne na chłonność wody. W przypadku poddaszy użytkowych stosujemy specjalnie opracowany materiał do tych zastosowań, który nazwaliśmy Saappur System 101100.
Innym ważnym parametrem jest przewodność cieplna materiału izolacyjnego, w zależności od wartości tego parametru ustalamy grubość warstwy izolacyjnej. Mniej ważnym, ale też istotnym parametrem jest gęstość pianki tzn. waga 1 m3 materiału. To gęstość w dużym stopniu decyduje o spójności i sztywności konstrukcyjnej izolowanego dachu jak też o dźwiękochłonności materiału (pianka otwarto komórkowa). Gęstość materiału też ma wpływ na szybkość starzenia się warstwy izolacyjnej, a tym samym skuteczności izolacyjnej w dłuższym przedziale czasowym np. za 20 lat.
BUDYNEK INWENTARSKI
Budynki hodowlane to przede wszystkim olbrzymie ilości wilgoci wydychanej przez inwentarz. Z tego powodu zastosowany tu materiał nie powinien należeć do masywnych sztywnych pianek, zamknięto komórkowych. Na tak olbrzymich powierzchniach nie jesteśmy w stanie wykonać doskonałej warstwy monolitycznej, a nawet dokładając najszczerszych chęci, kiedy pozamykamy pianką wszystkie szczeliny, to po niedługim czasie nagle się okaże, że gdzieś warstwa pękła, albo coś się rozkleiło, co spowodowało tu i tam kondensację i wykraplanie wody. Oczywiście takie rzeczy zdarzają się bardzo rzadko, ale jednak, – takie obiekty pracują mechanicznie.
Z powodu drobnej szczeliny woda może podciekać w elementy konstrukcji, które z kolei będą gnić lub rdzewieć. Woda nie może stamtąd odparować, bo użyty materiał izolacyjny był paro izolatorem. Nawet przerwa postojowa obiektu nie uwolni konstrukcji od wody, woda nie wyschnie. Z tego powodu najkorzystniejszym materiałem użytym do tego typu obiektów będzie pianka poliuretanowa sztywna w kierunku półsztywności, jeżeli chodzi o strukturę komórkową to mieszana, w niewielkim zakresie przepuszczająca parę wodną. Taki rodzaj pianki lepiej znosi naprężenia budynku, zmniejsza ryzyko pękania warstwy izolacyjnej. Ważnym elementem w tego typu obiektach jest skóra pianki, która powinna być przynajmniej lekko połyskująca i mocna, pozwalająca się myć myjką ciśnieniową, oczywiście mycie odbywa się wg. powszechnie przyjętych zasad, aby nie zniszczyć warstwy izolacyjnej, zbyt silnym strumieniem wody.
BUDYNEK MAGAZYNOWY
Budynki magazynowe pełnia różne funkcje, i to przeznaczenie budynku decyduje o rodzaju zastosowanego materiału izolacyjnego. Tu możemy mieć do czynienia z wiatą, pod którą stoi sprzęt, może to być magazyn zimny, albo miejsce gdzie zimą pracują ludzie i priorytetowo musi być utrzymana odpowiednia dodatnia temperatura. Przy tego typu budynkach trzeba kierować się rozsądkiem w doborze właściwego materiału, nie zawsze najdroższa albo najtańsza opcja jest najlepsza. Przeznaczenie obiektu decyduje o materiale, a zarazem i cenie izolacji.
BUDYNKI PRZECHOWALNICZE
Tego typu obiekty wymagają największego doświadczenia i umiejętności natryskowych. W żadnym razie nie ma mowy, aby stosować w tych budynkach pianki półsztywne, czy otwarto komórkowe. Tu decydują priorytety takie jak: gazoszczelność, paroizolacyjność, najlepszy współczynnik oporu cieplnego. Z tych względów w przechowalniach stosujemy tylko pianki sztywne, zamknięto komórkowe, o lambdzie z reguły nie wyższej od 0,025W/mK
DACHY PRZEMYSŁOWE
Olbrzymie połacie dachów przemysłowych, często płaskich, lub mających niewielki spadek są wyzwaniem dla siły fachowej. Częstokroć naprawiane ciągle znajdują sobie powód żeby doprowadzić do załamania nerwowego niejednego gospodarza obiektu. Całkiem dobrym rozwiązaniem jest tu izolacja z pianki poliuretanowej sztywnej, zamknięto komórkowej. Taką piankę trzeba jeszcze zabezpieczyć odpowiednią powłoką ochronna od promieniowania UV, a w niektórych wypadkach powłoką zabezpieczającą od uszkodzeń mechanicznych. Na obszernych dachach pracujących obiektów, panują prawdziwie ekstremalne warunki, temperatury w zakresie -30 °C do +80 °C. Inżynierowie konstruujący dachy wiedzą, jakie to daje różnice wydłużeń liniowych i starają się tak zaprojektować dach, aby nie puścił wody. Gospodarze obiektów dowiadują się o tej ekstremie trochę później, kiedy niestety dach puszcza wodę, a miejsce przecieku jest niewykrywalne.
Chociaż na dachy kładziemy specjalny gatunek pianki „dachowy”, taki, który potrafi sprostać ekstremalnym wyzwaniom, trzeba uznać z pokorą, że tu na cudownie długotrwałe rozwiązanie mokrego problemu nie zawsze można liczyć. Niekiedy w przyszłości trzeba będzie coś na dachu poprawić, przecież tam występują różne urządzenia, które należy konserwować i nieodzowny jest niekiedy dość intensywny „ruch pieszy” po dachu. Dorzućmy jeszcze ustawowe obowiązki odśnieżania dachów i tu możemy temat zakończyć następującą konkluzją – usterki mogą się pojawiać, a dach jak wszystko inne, trzeba konserwować.
źródło i zdjęcie: SAAPPUR