Odpowiedź eksperta: W przedstawionym pytaniu zawarte są dwa zagadnienia. Jeśli chodzi o pierwsze z nich czyli dokumenty niezbędne do zawarcia umowy, to bez szczegółowej analizy konkretnego przypadku możemy podać jedynie te podstawowe:
- odpis księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości mającej być przedmiotem darowizny - czyli domu z gruntem, na którym on stoi (wskazane, aby odpis był jak najbardziej "aktualny");
- jeśli księga jest już prowadzona w systemie informatycznym (zapisana w centralnej bazie ksiąg wieczystych), uzyskać go można w każdym sądzie rejonowym mającym dostęp do tej bazy;
- jeśli natomiast księga nie jest jeszcze zapisana w tej bazie - jej odpis uzyskać można tylko w sądzie rejonowym, w którym jest prowadzona; piszemy o tym w pierwszej kolejności, bowiem coraz mniej jest prawdopodobne, aby nieruchomość nie miała księgi wieczystej;
- dokument potwierdzający nabycie przez rodziców własności nieruchomości (może być to umowa, orzeczenie sądu lub decyzja administracyjna);
- stosowne pismo z urzędu gminy określające przeznaczenie nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (najczęściej urzędy wydają wypisy/zaświadczenia/informacje z takiego planu) lub stwierdzające brak planu.
O tym czy nieruchomość ma założoną księgę wieczystą (lub zbiór dokumentów) jej właściciel dowiedzieć się może np. w powiatowym ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej - po podaniu numeru i położenia działki. Jeśliby rzeczywiście nieruchomość nie miała założonej księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, to notariuszowi należy jeszcze przedłożyć wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej dotyczący nieruchomości (gruntu z domem) - wydawany właśnie przez ten urząd.
W odpowiedzi na drugie pytanie należy podkreślić, że pozostałe dzieci (ani żadne inne osoby) nie będą mogły w przyszłości skutecznie upominać się o dom w Pani sytuacji - żadne bowiem przepisy nie umożliwiają im takiego działania. Odmienną kwestią jest możliwość ubiegania się przez niektóre osoby (w tym właśnie dzieci) ich spłaty w postaci zachowku lub jego uzupełniania. Żadne jednak zapisy w umowie darowizny nie są w stanie pozbawić ich tego prawa. Uczynić to można jedynie poprzez wydziedziczenie (dokonać można tego tylko w testamencie i to z "ważnych" powodów, które przewiduje kodeks cywilny) lub zrzeczenie się przez nich dziedziczenia (umową zawartą z teściami).
Ponadto zachowek nie będzie się należał, jeżeli dana osoba dostanie odpowiednio dużą część majątku teściów za ich życia lub w spadku.
Redakcja BD
fot. OpenClipart-Vectors / pixabay.com