Co to jest rękojmia wiary publicznej?

Ten nieco dziwnie brzmiący termin prawniczy ma dla potencjalnego nabywcy nieruchomości kapitalne znaczenie – rękojmia ma go chronić. Gwarantuje ona, że kupując nieruchomość od osoby wpisanej jako właściciel w księdze wieczystej stajemy się jej nowym właścicielem w takim stanie prawnym, jaki był w tej księdze określony. Zatem nie wpisane w niej wówczas obciążenia (z wyjątkiem kilku wymienionych wprost w ustawie, np. prawa dożywocia lub służebności drogi koniecznej) wygasają.

 

Aby jednak rękojmia mogła działać w pełni, nie wystarczy księga: trzeba jeszcze wykluczyć konkretne wyjątki. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie dotyczy bowiem:

• nabycia nieodpłatnego (w drodze darowizny, nieodpłatnego działu spadku lub zniesienia współwłasności),
• nieruchomości, w których księdze zamieszczone są wzmianki o wnioskach, skargach, apelacji, kasacji (można je znaleźć we wszystkich działach księgi) lub ostrzeżenie o niezgodności stanu prawnego w księdze wieczystej ze stanem rzeczywistym (informacje te mogą się znaleźć jedynie w dziale III),
• nieruchomości, o których nabywca wiedział, że ich stan prawny określony w księdze jest nieprawdziwy lub mógł się o tym z łatwością dowiedzieć.

Decyzję o tym, czy czekać na założenie księgi wieczystej nieruchomości (w niektórych sądach trwać to może nawet krócej niż 2 tygodnie!), czy też podpisywać umowę bez niej, należy podejmować z rozwagą – po dokładnej analizie konkretnej sytuacji.