Drzwi wewnętrzne nie tylko umożliwiają zamykanie i otwieranie pomieszczeń, ale też powinny być traktowane jako efektowny "mebel", od którego zależy komfort życia i styl wnętrza domu.
Na pierwszy rzut oka oferta rynkowa drzwi wewnętrznych jest bardzo szeroka. Kiedy jednak przyjrzymy się bliżej, okazuje się, że wybór materiałów, kolorów, a nawet wzorów drzwi u większości producentów jest bardzo zbliżony. A jak już firma ma produkt oryginalny, to każe za niego słono zapłacić. Dlatego wybierając drzwi, powinniśmy zacząć od zastanowienia się nad ich wyglądem i kolorem. Potem wystarczy znaleźć odpowiednie modele w kilku firmach i porównać parametry, czyli to, jak się mają materiał, konstrukcja i akcesoria w stosunku do ceny. Rozmieszczenie drzwi, ich rodzaj, wymiary i sposób otwierania należy zaplanować już na etapie projektowania ścian wewnętrznych, bo wszelkie późniejsze przeróbki to dodatkowe koszty. Trzeba uwzględnić sposób otwierania drzwi i pamiętać o tym, by otwarte skrzydła nie blokowały komunikacji, np. przejścia przez wąski korytarz. Gdy wszystkie roboty budowlano-wykończeniowe są już zakończone, ściany i podłogi gotowe, wówczas czas kupić drzwi.
Jak tu się otworzyć?
Poza budową i rodzajem wykończenia powierzchni drzwi różnią się sposobem otwierania. Możemy wybierać spośród trzech głównych typów.
Rozwieralne - tradycyjne, najbardziej popularne. Nadają się do wnętrz, w których jest odpowiednio dużo miejsca na ruch skrzydła. Najpopularniejsze są drzwi jednoskrzydłowe, ale można też kupić dwuskrzydłowe. Mogą być lewe - z zawiasami z lewej strony, otwierane zgodnie z ruchem wskazówek zegara, do siebie lewą ręką; lub prawe - z zawiasami z prawej strony otwierane w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara; do siebie prawą ręką. Drzwi dwuskrzydłowe natomiast otwierają się na dwie strony i zabierają miejsce z obu stron. Standardowe drzwi mają wysokość 203 cm, niektóre modele można skracać, ale nie więcej niż o 1/8 wysokości.
Przesuwne - składają się z jednego lub dwu skrzydeł (szerokości od 80 do 100 cm) przesuwanych po szynie. Szerokość dwuskrzydłowych drzwi przesuwnych nie może przekraczać 240 cm. Sprawdzają się szczególnie tam, gdzie nie ma miejsca na zamontowanie tradycyjnych drzwi. Skrzydła podwiesza się na wózkach do prowadnicy, zamontowanej na górze otworu drzwiowego. Po otwarciu mogą zachodzić na ścianę lub chować się w zamontowanej na niej kasecie. Drzwi zachodzące na ścianę po otwarciu zasłaniają jej spory fragment, dlatego nie można tam nic wieszać ani ustawiać mebli. Dużo bardziej efektowne są drzwi ze skrzydłami chowanymi w ścianie. Po otwarciu są niewidoczne, a sąsiadującą z nimi ścianę można wykorzystać w dowolny sposób. O takim rozwiązaniu najlepiej pomyśleć już na etapie budowy domu, by bez problemów zamontować metalową kasetę. Takie drzwi można także zainstalować w domu już istniejącym, budując ściankę osłonową z profili stalowych i płyt gipsowo-kartonowych.
Składane (łamane, harmonijkowe) - po otwarciu składają się jak parawan. Mają skrzydło podzielone na dwie lub więcej pionowych części, połączonych zawiasami. Zajmują najmniej miejsca, ale po złożeniu zmniejszają szerokość otworu drzwiowego. Skrzydło drzwi porusza się po szynie zamontowanej do górnej części ościeżnicy. Długość szyny równa jest szerokości otworu. Niestety, takie rozwiązanie bardzo słabo izoluje akustycznie.
Drzwi muszą mieć szerokość min. 90 cm w domach wybudowanych po 1994 roku. W starszych domach spotyka się także otwory o szerokości 70-80 cm. Na szczęście takie drzwi można jeszcze kupić. Drzwi do pokoju mogą otwierać się zarówno do wewnątrz, jak i na zewnątrz pomieszczenia. Drzwi do kuchni nie mogą mieć progów, ponieważ między podłogą a dolną krawędzią skrzydła musi pozostać min. 2,5-centymetrowa szczelina pozwalająca na przepływ powietrza. Drzwi prowadzące do łazienek i WC powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczenia, a w dolnej części mieć otwory zapewniające wentylację.
Nie samym drewnem
Drzwi mogą być z drewna litego lub klejonego warstwowo. Te drugie są bardziej popularne, głównie ze względu na niższą cenę, dobre parametry techniczne, wysoką wytrzymałość i odporność na paczenie się. Najczęściej stosowane gatunki drewna to: sosna, dąb, buk, mahoń i jesion. Tańsze są drzwi z płyt drewnopochodnych - gładkich lub tłoczonych płyt wiórowych albo pilśniowych - zwykłych, MDF i HDF. Najczęściej wykorzystuje się płyty MDF (twarde) i HDF (bardzo twarde). Różnią się one sposobem wytwarzania oraz gęstością. Im wartość ta jest większa, tym materiał trwalszy i drzwi mniej się paczą. Płyty MDF mają gęstość od 650 do 850 kg/m3, produkuje się je z włókien drewna świerkowego lub sosnowego. Płyty HDF mają gęstość powyżej 850 kg/m3 (o ok. 50 proc. większą niż lite drewno) i wytwarza się je ze zrębków drewna. Oba rodzaje płyt są lżejsze od litego drewna i bardziej od niego odporne na pękanie oraz rozszczepianie. Efektownym i coraz tańszym rozwiązaniem są drzwi z tafli szkła zamontowanych w wąskich aluminiowych lub drewnianych ramach. Można również kupić drzwi szklane bezramowe, wówczas taflę szkła umieszcza się jedynie w zawiasach i wyposaża w tzw. pochwyt, stosowany zamiast klamki. Aby takie skrzydło było bezpieczne, wykonuje się je ze szkła hartowanego lub klejonego. W przypadku zbicia, szkło hartowane rozsypie się na kawałki o nieostrych brzegach, a folia zabezpieczająca szkło klejone zapobiegnie rozsypaniu się szyby na kawałki.
Na zawsze razem
Kupując drzwi, pamiętajmy, że składają się one z dwóch części - skrzydła i ościeżnicy. Skrzydło drzwiowe może mieć konstrukcję płytową lub płycinową. Drzwi płytowe wykonane są z jednolitej płyty z materiałów drewnopochodnych lub częściej z ramy drewnianej oklejonej cienką płytą. Pustą przestrzeń wypełnia się płytami wiórowymi, kartonowymi o budowie plastra miodu lub paskami płyty pilśniowej, układanymi w jodełkę. Krawędzie skrzydła okleja się taką samą płytą wykończeniową, dzięki czemu drzwi tworzą jednorodną całość. W drzwiach płycinowych skrzydło składa się z dwóch elementów: ramy i jej wypełnienia, czyli płycin. Rama najczęściej wykonana jest z drewna litego lub klejonego warstwowo, a płyciny z drewna litego, sklejki, tworzyw sztucznych lub szkła. Płyciny mogą mieć różne kształty i wymiary. Można również kupić rozwiązanie pośrednie, czyli drzwi płytowo-płycinowe. W takich skrzydłach na drewnianą ramę, nakłada się płytę drewnopodobną z tłoczeniami w kształcie płycin.
Jedne i drugie mogą być przylgowe oraz bezprzylgowe. Te pierwsze mają specjalne pionowe wycięcia na krawędziach skrzydeł, zwiększające powierzchnię przylegania skrzydła do ościeżnicy. Drzwi bezprzylgowe takich wycięć nie mają.
Równie ważną częścią drzwi jest ościeżnica, czyli rama, w której osadza się skrzydło. Kupuje się ją razem ze skrzydłem (chyba, że w starym domu, chcemy wymienić tylko skrzydła, nie wykuwając ościeżnic). Najwygodniej jest kupić ościeżnicę z regulowaną szerokością, od 7,5 do 9,5 cm lub od 9,5 do 11,5 cm - pozwala to na dopasowanie jej do każdej grubości ściany.
Pora kończyć
W zależności od materiału, z jakiego zostały wykonane, drzwi mogą być wykończone na kilka sposobów. Drzwi drewniane wykańcza się tak, aby powłoka podkreślała naturalny rysunek słojów drewna - lakier bezbarwny - lub do niego nawiązywała - drewnopodobny laminat albo okleina naturalna, czyli fornir. Farby kryjące, akrylowe stosuje się rzadziej. Drzwi wykonane z płyt drewnopochodnych również maluje się farbami akrylowymi lub pokrywa okleiną. Najczęściej okleiny imitują drewno. Ale można również kupić drzwi z jednobarwnego kolorowego laminatu lub pokryte akrylową farbą, w kilku podstawowych kolorach.
Za drzwi malowane na zamówienie na dowolny kolor trzeba zapłacić ok. 20 proc. więcej. Można również wybrać drzwi częściowo przeszklone, z wkomponowanym przezroczystym, matowym lub barwionym szkłem. Dla osób lubiących nieco bardziej dekoracyjny styl, ciekawym pomysłem mogą być drzwi z witrażami. Można również kupić drzwi drewniane "surowe" i wykończyć je w dowolny sposób.
Za co płacimy?
Zanim kupimy drzwi, warto abyśmy upewnili się, co wliczone jest w podaną cenę - skrzydło czy cały komplet z zawiasami, zamkiem, klamką, ościeżnicą i ewentualnie szybą. Najczęściej cena drzwi obejmuje skrzydło z zawiasami i zamkiem pod klucz. Klamkę, szyld i futrynę trzeba dokupić oddzielnie. Najwygodniej jednak wszystkie elementy kupić w jednym miejscu. Choć jeśli chodzi o klamki, to zdecydowanie największy ich wybór znajdziemy w marketach budowlanych. Dystrybutorzy drzwi na ogół mają asortyment tylko jednego lub dwóch producentów okuć.
Z montażem taniej!
Bardziej opłaca się kupować drzwi wraz z montażem, ponieważ wówczas nie tylko za usługę, ale również za drzwi zapłacimy 7 proc. podatek VAT, a nie 22 proc. Dodatkową korzyścią jest to, że nie musimy martwić się transportem, a na drzwi i wykonaną usługę dostaniemy roczną gwarancję. Drzwi robione na zamówienie są znacznie droższe. Ich cena zależy o materiału, z którego są wykonane.
Ciąg dalszy artykułu w Budujemy Dom 09/2006
Joanna Dąbrowska