Ciepło można pobierać z ziemi, wody lub powietrza. Wybór źródła ciepła, czyli tzw. dolnego źródła, ma decydujący wpływ na koszty inwestycji, podstawowe parametry instalacji z pompą ciepła i niezawodność jej działania. To najważniejsza decyzja.
Instalacja grzewcza z pompą ciepła składa się z trzech zasadniczych części:
źródła dolnego;
węzła cieplnego, którego najważniejszym elementem jest pompa ciepła;
źródła górnego.
Źródło górne grzeje pomieszczenia – to podłogówka, grzejniki lub jedno i drugie. Energię cieplną dostarcza do źródła górnego pompa ciepła. Jest to energia pobierana przez pompę ciepła z powietrza, wody lub gruntu za pomocą instalacji nazywanej źródłem dolnym.
Źródło dolne decyduje o jakości całego systemu grzewczego.
Każda pompa ciepła zawsze zrobi swoje – „przepompuje” ciepło ze źródła dolnego do górnego, jeśli tylko źródło dolne jest odpowiednio wydajne. Jeśli źródło dolne jest źle wybrane, źle zaprojektowane lub źle wykonane, nawet najlepsza pompa ciepła nic nie pomoże. Wiadomo, że sprawność ogrzewania pompą ciepła, określana współczynnikiem efektywności
COP (Coefficient of Performance), jest tym większa, im mniejsza jest różnica temperatury ΔT między źródłem górnym (T2) a źródłem dolnym (T1), tj.
Zatem im wyższa temperatura źródła dolnego T2, tym większa sprawność ogrzewania. Najcieplejszym źródłem dolnym może być sztuczne źródło ciepła, takie jak ścieki, woda powrotna w systemach ciepłowniczych, inne ciecze, gazy lub powietrze ogrzewane w jakimś procesie technologicznym. Możliwości takich rozwiązań istnieją w przemyśle lub budownictwie komunalnym, natomiast bardzo rzadko zdarzają się w domach jednorodzinnych. Pozostają nam zatem źródła naturalne (odnawialne).
Najwyższą temperaturę ma
woda gruntowa , ok. 10°C, niezależnie od pory roku. Rozwiązanie z wodą gruntową jako dolnym źródłem jest więc bardzo korzystne pod względem sprawności (
COP osiąga wartości 5÷6), niezbyt drogie inwestycyjnie, ale wymaga sprawdzenia parametrów wody, której zanieczyszczenia mogą powodować korozję wymiennika ciepła lub powstawanie osadów.
fot. Clima Komfort
Podstawy energooszczędności
Dlaczego warto wybudować dom energooszczędny? Przede wszystkim po to, aby płacić niskie rachunki za jego utrzymanie. W sondażach Polacy najczęściej podają ten argument – i słusznie. Ogrzewanie, ciepła woda i elektryczność, to największa część kosztów eksploatacji, a na spadek cen energii raczej nie ma co liczyć.
Podstawy energooszczędności
Dlaczego warto wybudować dom energooszczędny? Przede wszystkim po to, aby płacić niskie rachunki za jego utrzymanie. W sondażach Polacy najczęściej podają ten argument – i słusznie. Ogrzewanie, ciepła woda i elektryczność, to największa część kosztów eksploatacji, a na spadek cen energii raczej nie ma co liczyć.
Pompa ciepła w klimatyzacji
Pompa ciepła ma za zadanie umożliwiać przepływ ciepła – najczęściej wykorzystuje się to by ogrzewać pomieszczenia, jednak może ona służyć również do chłodzenia. Różnica pomiędzy pompą ciepła i klimatyzatorem polega na tym, że klimatyzator pobiera ciepło z wnętrza domu i „wyrzuca” je na zewnątrz, pompa działa zaś odwrotnie – odbiera ciepło z gruntu, wody lub powietrza zewnętrznego i przekazuje je do pomieszczeń. Jednak zasadnicze elementy klimatyzatora i pompy ciepła są takie same.
C.w.u. w systemie z pompą ciepła
Przygotowanie 200 l ciepłej wody o temperaturze 40°C w instalacji z pompą ciepła o COP = 4 kosztuje ok. 1 zł. Tania eksploatacja, to jednak nie wszystko – podpowiadamy, na co zwrócić uwagę, by instalacja działała dobrze i co różni ją od „klasycznej” z kotłem grzewczym.
Wybór źródła górnego
Pompa ciepła, inaczej niż kocioł, nie wytwarza ciepła, lecz jedynie przekazuje je z gruntu, wody lub powietrza, czyli tzw. źródła dolnego do instalacji grzewczej wewnątrz domu nazywanej źródłem górnym. Efektywność i koszty pracy pompy w dużej mierze zależą właśnie od tego, jak wykonano instalację po stronie źródła górnego.
Dlaczego pompa ciepła?
W naszych ankietach 40% rozpoczynających budowę domu rozważa zastosowanie pompy ciepła. Co dziesiąty z nich podejmuje ostatecznie decyzję na tak. A jest się nad czym zastanowić.
Instalacja elektryczna
Podstawa długoletniej, bezproblemowej eksploatacji instalacji elektrycznej to jej dobre zaplanowanie. Inaczej wkrótce po przeprowadzce do nowego domu okaże się, że brakuje gniazd, a oświetlenie nie odpowiada naszym potrzebom. Żeby tego uniknąć, trzeba poznać pewne zasady planowania domowej instalacji.
Kocioł i kominek w jednej instalacji
Kominek stał się już w nowo budowanych domach wyposażeniem niemal standardowym. Coraz częściej wybieranym rozwiązaniem jest przy tym kominek z płaszczem wodnym, pozwalający nie tylko na ogrzanie salonu, ale – za pośrednictwem instalacji c.o. – całego domu. Jednocześnie głównym źródłem ciepła w budynku pozostaje zwykle kocioł gazowy lub olejowy. Jak należy zainstalować oba urządzenia, by było to zgodne z przepisami, a także nie powodowało problemów podczas eksploatacji?
Kotły kondensacyjne
Wybór kotła gazowego to tylko z pozoru prosta sprawa. Aby zakup był udany, nie wystarczy podać sprzedawcy pożądaną moc urządzenia czy powierzchnię domu do ogrzania. Trzeba uwzględnić wiele innych czynników i przekalkulować wydatki związane z montażem konkretnego produktu.
Ogrzewanie podłogowe
W niemal każdym nowo budowanym domu montuje się dziś podłogówkę – przynajmniej w części pomieszczeń – zaś w domach energooszczędnych czy pasywnych jest ona zwykle podstawowym systemem ogrzewania. Po wód jest prosty – taka instalacja zapewnia mieszkańcom wy soki komfort cieplny, a w po łączeniu z wykorzystaniem ekologicznych źródeł energii także znaczne oszczędności w kosztach ogrzewania.
Grzejniki
Najczęściej energooszczędne domy kojarzymy z ogrzewaniem podłogowym. Jednak można w nich z powodzeniem zastosować także grzejniki ścienne. Sprawdzą się bardzo dobrze, jeśli będą właściwie dobrane.
Energooszczędna wentylacja
Bez prawidłowo działającej wentylacji nie obędzie się żaden energooszczędny dom, jest ona bowiem instalacją najdroższą w użytkowaniu. Można temu zaradzić – dobry projekt i nowoczesne urządzenia do odzysku ciepła znacząco obniżą koszty podwyższając jednocześnie komfort życia.
Kolektory słoneczne
Mało które zagadnienie związane z odnawialnymi źródłami energii budzi tyle emocji, co dyskusje czy lepiej wybrać kolektory płaskie czy rurowe? Jedne i drugie mają zagorzałych zwolenników przerzucających się argumentami różnej wagi i wiarygodności. Wyli - czanki wad i zalet ma ją jednak niewielki sens, bo poprawna odpowiedź może być tylko jedna: wybór rodzaju kolektora zależy prze de wszystkim od te go, jakie zadanie zostanie przed nim postawione.
Okna
Budynek zaprojektowany zgodnie z zasadami budowy domów energooszczędnych, ale wykonany w sposób niedbały, może przysporzyć przyszłemu użytkownikowi więcej problemów niż korzyści. Dlatego jakość zastosowanych materiałów i dbałość o ich poprawny montaż to podstawa sukcesu w energooszczędnym budownictwie. Szczególnie istotne jest to w przypadku okien. Producenci prześcigają się w różnych rozwiązaniach technicznych, pozwalających na osiągnięcie współczynnika przenikania ciepła U całych okien na poziomie poniżej 0,6 W/(m2•K). Parametry nawet najlepszego okna mogą jednak ulec pogorszeniu z powodu źle wykonanego montażu. Brak wiedzy i umiejętności poprawnego osadzania okien jest zwykle przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania okna i powstania zawilgoceń.
Projekt domu energooszczędnego
Dom energooszczędny musi zużywać wyraźnie mniej energii niż standardowy – czyli w praktyce budowany zgodnie z wymaganiami ochrony cieplnej, narzuconymi przez prawo. Można to zrobić na wiele sposobów. Projektant powinien wybrać rozwiązania najbardziej uzasadnione technicznie i ekonomicznie. Jednak zużycie energii to nie wszystko. Jeśli wielkość do - mu i jego układ nie będzie dopasowany do liczby mieszkańców oraz ich sposobu życia, to nigdy nie będziemy z niego zadowoleni. Nawet, jeśli za ogrzewanie zapłacimy niewiele.
Eksploatacja i konserwacja systemu z pompą ciepła
Same pompy, a szczególnie ich sprężarki, psują się niezwykle rzadko, pracując nawet przez kilkadziesiąt lat. Awarii czasem ulegają za to pompy obiegowe czy zawory, czyli elementy podlegające normalnemu zużyciu eksploatacyjnemu w każdej instalacji grzewczej. Jednak przyczyną 80–95% kłopotów w instalacjach z pompą ciepła jest wadliwe wykonanie instalacji po stronie źródła dolnego.
