Najczęściej energooszczędne domy kojarzymy z ogrzewaniem podłogowym. Jednak można w nich z powodzeniem zastosować także grzejniki ścienne. Sprawdzą się bardzo dobrze, jeśli będą właściwie dobrane.
Dynamicznie i statycznie
Co najbardziej różni ogrzewanie podłogowe i grzejnikowe? Różnice estetyczne są oczywiste – ogrzewania podłogowego nie widać, a grzejniki są elementem wystroju wnętrza. Jednak ze względu na działanie instalacji grzewczej najistotniejsza jest różnica w szybkości reakcji na zmiany. Jeśli odetniemy dopływ ciepła, to typowy grzejnik będzie stygł kilkanaście minut, zaś podłoga z zatopionymi w wylewce rurkami ogrzewania – kilka godzin. Podobna będzie różnica, gdy uruchomimy ogrzewanie. „Podłogówka” ma po prostu bardzo dużą bezwładność i na zmiany temperatury reaguje powoli, a grzejniki szybko.
Grzejniki zareagują więc na krótkotrwałe zyski ciepła spowodowane np. przez słońce wpadające przez okna (zawory termostatyczne odetną dopływ ciepłej wody).
W przypadku „podłogówki” nie ma to zaś sensu, bo jej temperatura nie zdąży się zmienić. Dzięki możliwości dynamicznej pracy w domu z grzejnikami ściennymi uzasadnione jest także stosowanie czasowego obniżenia temperatury, np. w środku dnia, kiedy jesteśmy w pracy. Jednak w tym przypadku trzeba uwzględnić specyfikę konstrukcji budynku. A w Polsce dominują budynki murowane o stosunkowo ciężkiej konstrukcji. Elementy budynku – ściany, stropy itp. ważą wiele ton i także akumulują ciepło. W efekcie samo włączenie lub wyłączenie ogrzewania nie oznacza wcale szybkiej zmiany temperatury w pomieszczeniu. Inaczej będzie się zachowywał dom o lekkiej konstrukcji, np. szkieletowy, który gromadzi niewiele ciepła.
fot. Jaga
Podstawy energooszczędności
Dlaczego warto wybudować dom energooszczędny? Przede wszystkim po to, aby płacić niskie rachunki za jego utrzymanie. W sondażach Polacy najczęściej podają ten argument – i słusznie. Ogrzewanie, ciepła woda i elektryczność, to największa część kosztów eksploatacji, a na spadek cen energii raczej nie ma co liczyć.
Podstawy energooszczędności
Dlaczego warto wybudować dom energooszczędny? Przede wszystkim po to, aby płacić niskie rachunki za jego utrzymanie. W sondażach Polacy najczęściej podają ten argument – i słusznie. Ogrzewanie, ciepła woda i elektryczność, to największa część kosztów eksploatacji, a na spadek cen energii raczej nie ma co liczyć.
Pompa ciepła w klimatyzacji
Pompa ciepła ma za zadanie umożliwiać przepływ ciepła – najczęściej wykorzystuje się to by ogrzewać pomieszczenia, jednak może ona służyć również do chłodzenia. Różnica pomiędzy pompą ciepła i klimatyzatorem polega na tym, że klimatyzator pobiera ciepło z wnętrza domu i „wyrzuca” je na zewnątrz, pompa działa zaś odwrotnie – odbiera ciepło z gruntu, wody lub powietrza zewnętrznego i przekazuje je do pomieszczeń. Jednak zasadnicze elementy klimatyzatora i pompy ciepła są takie same.
C.w.u. w systemie z pompą ciepła
Przygotowanie 200 l ciepłej wody o temperaturze 40°C w instalacji z pompą ciepła o COP = 4 kosztuje ok. 1 zł. Tania eksploatacja, to jednak nie wszystko – podpowiadamy, na co zwrócić uwagę, by instalacja działała dobrze i co różni ją od „klasycznej” z kotłem grzewczym.
Wybór źródła górnego
Pompa ciepła, inaczej niż kocioł, nie wytwarza ciepła, lecz jedynie przekazuje je z gruntu, wody lub powietrza, czyli tzw. źródła dolnego do instalacji grzewczej wewnątrz domu nazywanej źródłem górnym. Efektywność i koszty pracy pompy w dużej mierze zależą właśnie od tego, jak wykonano instalację po stronie źródła górnego.
Wybór źródła dolnego
Ciepło można pobierać z ziemi, wody lub powietrza. Wybór źródła ciepła, czyli tzw. dolnego źródła, ma decydujący wpływ na koszty inwestycji, podstawowe parametry instalacji z pompą ciepła i niezawodność jej działania. To najważniejsza decyzja.
Dlaczego pompa ciepła?
W naszych ankietach 40% rozpoczynających budowę domu rozważa zastosowanie pompy ciepła. Co dziesiąty z nich podejmuje ostatecznie decyzję na tak. A jest się nad czym zastanowić.
Instalacja elektryczna
Podstawa długoletniej, bezproblemowej eksploatacji instalacji elektrycznej to jej dobre zaplanowanie. Inaczej wkrótce po przeprowadzce do nowego domu okaże się, że brakuje gniazd, a oświetlenie nie odpowiada naszym potrzebom. Żeby tego uniknąć, trzeba poznać pewne zasady planowania domowej instalacji.
Kocioł i kominek w jednej instalacji
Kominek stał się już w nowo budowanych domach wyposażeniem niemal standardowym. Coraz częściej wybieranym rozwiązaniem jest przy tym kominek z płaszczem wodnym, pozwalający nie tylko na ogrzanie salonu, ale – za pośrednictwem instalacji c.o. – całego domu. Jednocześnie głównym źródłem ciepła w budynku pozostaje zwykle kocioł gazowy lub olejowy. Jak należy zainstalować oba urządzenia, by było to zgodne z przepisami, a także nie powodowało problemów podczas eksploatacji?
Kotły kondensacyjne
Wybór kotła gazowego to tylko z pozoru prosta sprawa. Aby zakup był udany, nie wystarczy podać sprzedawcy pożądaną moc urządzenia czy powierzchnię domu do ogrzania. Trzeba uwzględnić wiele innych czynników i przekalkulować wydatki związane z montażem konkretnego produktu.
Ogrzewanie podłogowe
W niemal każdym nowo budowanym domu montuje się dziś podłogówkę – przynajmniej w części pomieszczeń – zaś w domach energooszczędnych czy pasywnych jest ona zwykle podstawowym systemem ogrzewania. Po wód jest prosty – taka instalacja zapewnia mieszkańcom wy soki komfort cieplny, a w po łączeniu z wykorzystaniem ekologicznych źródeł energii także znaczne oszczędności w kosztach ogrzewania.
Energooszczędna wentylacja
Bez prawidłowo działającej wentylacji nie obędzie się żaden energooszczędny dom, jest ona bowiem instalacją najdroższą w użytkowaniu. Można temu zaradzić – dobry projekt i nowoczesne urządzenia do odzysku ciepła znacząco obniżą koszty podwyższając jednocześnie komfort życia.
Kolektory słoneczne
Mało które zagadnienie związane z odnawialnymi źródłami energii budzi tyle emocji, co dyskusje czy lepiej wybrać kolektory płaskie czy rurowe? Jedne i drugie mają zagorzałych zwolenników przerzucających się argumentami różnej wagi i wiarygodności. Wyli - czanki wad i zalet ma ją jednak niewielki sens, bo poprawna odpowiedź może być tylko jedna: wybór rodzaju kolektora zależy prze de wszystkim od te go, jakie zadanie zostanie przed nim postawione.
Okna
Budynek zaprojektowany zgodnie z zasadami budowy domów energooszczędnych, ale wykonany w sposób niedbały, może przysporzyć przyszłemu użytkownikowi więcej problemów niż korzyści. Dlatego jakość zastosowanych materiałów i dbałość o ich poprawny montaż to podstawa sukcesu w energooszczędnym budownictwie. Szczególnie istotne jest to w przypadku okien. Producenci prześcigają się w różnych rozwiązaniach technicznych, pozwalających na osiągnięcie współczynnika przenikania ciepła U całych okien na poziomie poniżej 0,6 W/(m2•K). Parametry nawet najlepszego okna mogą jednak ulec pogorszeniu z powodu źle wykonanego montażu. Brak wiedzy i umiejętności poprawnego osadzania okien jest zwykle przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania okna i powstania zawilgoceń.
Projekt domu energooszczędnego
Dom energooszczędny musi zużywać wyraźnie mniej energii niż standardowy – czyli w praktyce budowany zgodnie z wymaganiami ochrony cieplnej, narzuconymi przez prawo. Można to zrobić na wiele sposobów. Projektant powinien wybrać rozwiązania najbardziej uzasadnione technicznie i ekonomicznie. Jednak zużycie energii to nie wszystko. Jeśli wielkość do - mu i jego układ nie będzie dopasowany do liczby mieszkańców oraz ich sposobu życia, to nigdy nie będziemy z niego zadowoleni. Nawet, jeśli za ogrzewanie zapłacimy niewiele.
Eksploatacja i konserwacja systemu z pompą ciepła
Same pompy, a szczególnie ich sprężarki, psują się niezwykle rzadko, pracując nawet przez kilkadziesiąt lat. Awarii czasem ulegają za to pompy obiegowe czy zawory, czyli elementy podlegające normalnemu zużyciu eksploatacyjnemu w każdej instalacji grzewczej. Jednak przyczyną 80–95% kłopotów w instalacjach z pompą ciepła jest wadliwe wykonanie instalacji po stronie źródła dolnego.