Kostki i płyty betonowe - modny sposób na wykończenie nawierzchni przed domem
Kostki i płyty betonowe to modny sposób na wykończenie nawierzchni przed domem. Stosujemy je na ścieżkach, alejkach ogrodowych, podjazdach czy tarasach. Ich popularność wynika z bogatego wzornictwa i szerokiego wachlarza dostępnych produktów, ale nie tylko.
Spore uznanie, jakim się cieszą, wiąże się również z ich długowiecznością i wytrzymałością, a także minimalnym nakładem pracy, który trzeba włożyć w utrzymanie. Bardzo ważną zaletą tych rozwiązań jest także świetny stosunek jakości do ceny.
To wszystko sprawia, że kostki i płyty betonowe są pierwszym wyborem, gdy myślimy o budowie nawierzchni dookoła domu. Zanim jednak kupimy kostkę i zaczniemy brukować, musimy rozważyć kilka podstawowych kwestii.
Po pierwsze grubość nawierzchni z kostki
Grubość betonowych elementów ma olbrzymie znaczenie przy budowie nawierzchni. Zasada jest prosta - im grubsza płyta, tym szersze jest jej zastosowanie, gdyż może ona przenieść większe obciążenia. Przyjmuje się, że płyty o grubości do 6 cm nadają się do budowy tarasów czy alejek, po których odbywa się jedynie ruch pieszy.
Jeśli natomiast planujemy jeździć po nawierzchni samochodem do 3,5 tony, to odpowiednie będą elementy o grubości równej bądź wyższej niż 6 cm. Z kolei w przypadku samochodów ciężkich i pojazdów specjalistycznych zaleca się wykorzystanie płyt o większych grubościach od minimum 8 cm.
Wszystko zależy jednak od wielkości płyt, w sytuacji budowy podjazdu z dużych lub wielkoformatowych płyt wymagana będzie większa grubość niż przy mniejszych kostkach. Z tego właśnie powodu przed zakupem trzeba koniecznie sprawdzić przeznaczenie wybranego produktu w deklaracji właściwości użytkowych przygotowanej przez producenta.
Grubość to bardzo ważny parametr przy wyborze prefabrykatów, dlatego niektóre z nich występują w kilku grubościach. Pozwala to na stworzenie spójnej aranżacji, a jednocześnie dopasowanie jej poszczególnych elementów do ich przeznaczenia.
Doskonałym przykładem może być płyta Polbruk Bosso. Występuje ona w dwóch grubościach: 4,5 cm oraz 8 cm. Pierwsza z nich świetnie nadaje się do budowy nawierzchni tarasowych, natomiast druga może być z powodzeniem stosowana na podjazdach, placach manewrowych oraz wszędzie tam, gdzie przewidujemy ruch pojazdów do 3,5t.
Nie wszystkie płyty występują w kilku grubościach, ale jeśli nadrzędnym celem projektu jest zachowanie spójności, na tarasy i alejki można również zastosować kostki i pyty dedykowane dla ruchu kołowego. Jedną z nich jest Polbruk Triada o grubości 8 cm, której użyjemy zarówno na tarasie, jak i alejce czy podjeździe.
Jest ona przeznaczona dla ruchu powyżej 3,5 t. Można przyjąć, że płyty „grubsze” nadające się na podjazdy posiadają uniwersalne zastosowanie, gdyż można ich użyć na nawierzchniach o różnym przeznaczeniu. Jest to niemożliwe w przypadku płyt tarasowych.
Faktura i krawędź nawierzchni z kostki brukowej
Grubość nie jest jedyną cechą, na którą warto zwrócić uwagę wybierając elementy do budowy nawierzchni. W przypadku niektórych aranżacji niezwykle ważna jest również faktura. Najliczniejszą na rynku grupą są prefabrykaty o gładkiej fakturze.
Przypominają one kamienną taflę lub posiadają intrygujący, betonowy wygląd. Ich atutem jest łatwość czyszczenia, dlatego nadają się do budowy podjazdu lub tarasu, czyli miejsc szczególnie podatnych na zabrudzenia.
Drugą dużą grupą produktów dostępnych na rynku są płyty i kostki o fakturze płukanej. Ich atrakcyjny wygląd, wynika z tego, że jest najbardziej zbliżony do naturalnego kamienia. Jest ona chropowata w dotyku, dlatego znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie cenione są również właściwości antypoślizgowe.
Sprawdzi się na przykład na ścieżce od bramki do drzwi wejściowych czy na schodach. Odradza się jednak stosowanie jej na placach manewrowych, gdyż może zostać trwale zabrudzona płynami eksploatacyjnymi z samochodów. Poza fakturą warto również zwrócić uwagę na krawędź kostki.
Choć na pierwszy rzut oka wydaje się, że nie ma to większego znaczenia, jest to jednak dość istotne. Krawędź kostki lub płyty betonowej może być wykończona na trzy sposoby: z fazą, mikrofazą lub bez fazy.
Pierwsza z nich posiada ukośnie ściętą bądź obłą krawędź górną, druga jest rozwiązaniem pośrednim, a w trzecim wariancie kostka lub płyta jest ścięta wzdłuż krawędzi. W przypadku prefabrykatów z fazą, pomiędzy poszczególnymi elementami nawierzchni tworzą się szersze fugi, co sprowadza się do powstania mikro uskoków.
W momencie, gdy toczy się po nich opona czy kółka walizki, powstają drgania, które wywołują dźwięk, dlatego przyjmuje się, że elementy bez fazy są cichsze.
Zadbaj o spójność kolorów i kształtów nawierzchni
Na tym lista aspektów, na jakie należy zwrócić uwagę przed zakupem kostki do brukowania, jeszcze się nie kończy. Dość ważną kwestią jest dobranie elementów w taki sposób, żeby stanowiły spójną całość kompozycyjną.
Dla przykładu w stylu nowoczesnym cenione są kostki i płyty w odcieniach szarości, które znakomicie kontrastują z zielenią ogrodu, wprowadzając przy tym spokój i harmonię do otoczenia. Idealnie pasują do niego, wcześniej już wspomniane płyty Polbruk Bosso w kolorze stalowym, grafitowym oraz nerino.
Ciekawą propozycją jest również Triada. Posiada ona dwa odcienie melanżowe: onyx i nerino oraz trzy pełne: szary, stalowy i grafitowy. W stylu nowoczesnym nie zaleca się używania dużej liczby kostek w różnych kolorach czy tworzenia z nich skomplikowanych wzorów, gdyż najważniejszy jest minimalizm.
Dominują w nim szczególnie płyty geometryczne, czyli prostokąty, choć „na fali” są również trapezy (np. Bosso Trapez) czy heksagony (PolbrukExa). Każdy ze stylów posiada swoje zasady budowania kompozycji, dlatego projektując nawierzchnię wokół domu warto zastanowić się przed zakupem, czy wybrany produkt będzie spójny stylistycznie z budynkiem i aranżowaną przestrzenią.
Zasady układania bruku
Wybór kostek i płyt do wykończenia nawierzchni tarasu, podjazdu czy alejek, to już prawie połowa drogi do sukcesu. Jednak przed brukowaniem warto jeszcze poznać kilka reguł. Jedną z nich jest zasada trzech palet.
Polega ona na tym, że przy układaniu nawierzchni, ze względu na niewielkie różnice w wybarwieniu poszczególnych partii produkcyjnych, dobrą praktyką jest mieszanie prefabrykatów z trzech palet jednocześnie. Pozwala to na zniwelowanie różnic w odcieniu kostek i płyt betonowych.
Przy brukowaniu należy pamiętać także o tym, żeby pomiędzy elementami pozostawić odpowiednią przerwę. Ułożenie ich zbyt blisko siebie będzie negatywnie wpływać na pracę nawierzchni pod obciążeniem lub przy dużej wilgotności. Kostka może zacząć się kruszyć, a przy postępującym ubytku nawet pękać.
Warto też pamiętać o prawidłowym wykonaniu podłoża. Jest ono bazą dla naszej nawierzchni. Nieprawidłowe ułożenie podłoża będzie skutkować odspajaniem się materiału, a nawet jego zapadaniem. Czasem zapomina się również o zachowaniu odpowiedniego spadku nawierzchni (1-2 proc. do gruntu lub odpływu), co sprzyja przenikaniu wody w głąb nawierzchni.
Przy nieprzepuszczalnym podłożu może to prowadzić do stopniowej degradacji kostki. Z innych zaleceń, które wpłyną pozytywnie na funkcjonalność i estetykę nawierzchni, warto wspomnieć o wykonaniu spoin z piasku polimerowego, takiego jak na przykład DR + NextGel.
Jest on odporny na wywiewanie, wypłukiwanie, owady oraz porost roślin. Warto rozważyć jego zastosowanie dla uzyskania lepszego efektu.
Układanie nawierzchni z kostki betonowej nie należy do skomplikowanych zadań. Warto jednak wiedzieć, na co zwracać uwagę przy jej wyborze, a także jakich błędów unikać podczas realizacji nawierzchni jeszcze przed rozpoczęciem prac brukarskich.
źródło i zdjęcia: polbruk S.A.