Ponieważ budynek pasywny z założenia jest praktycznie pozbawiony nieszczelności, kluczowe ze względów zdrowotnych jest zapewnienie skutecznej i ciągłej wentylacji. W przypadku budownictwa pasywnego jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z wysokosprawnym odzyskiem ciepła.
Wentylacja w budynku pasywnym
Ponieważ budowa domu pasywnego w dalszym ciągu jest droższa w porównaniu z domem "typowym", również rozwiązania grzewcze i wentylacyjne powinny być wysokiej klasy.
Instalacja wentylacyjna powinna przynajmniej:
- charakteryzować się niskim sprężem,
- być praktycznie niesłyszalna,
- dostarczać powietrze świeże o zadanej temperaturze,
- być wyposażona w wysokosprawny wymiennik ciepła (najlepiej przeciwprądowy),
- dostarczać tyle powietrza, aby budynek należał do I klasy wg normy PN-EN 15251,
- generować minimalne koszta eksploatacyjne (ekonomiczne wentylatory oraz ew. nagrzewnice wstępne).
Chłodzenie budynku latem
O ile eksploatacja budynków pasywnych zimą nie przysparza większych problemów, o tyle latem mogą się one pojawić. Tutaj zachęcamy do lektury artykułu p. mgr inż. Jerzego Żurawskiego "Domy pasywne – do poprawy?". Zwrócono w nim uwagę na możliwe trudności w utrzymaniu komfortowych warunków (temperatury i wilgotności) w okresie letnim, szczególnie w przypadku budynków użyteczności publicznej.
Duże przeszklenia, które w okresie zimowym obniżają zapotrzebowanie na ciepło budynku, mogą w okresie letnim niepotrzebnie podnosić temperaturę wewnątrz do wartości większych niż te panujące na dworze.
Powszechnie stosowane klimatyzatory (np. split, multisplit) nie są najlepszym rozwiązaniem w budynkach, w których zależy nam na radykalnym ograniczeniu kosztów eksploatacyjnych. Duże przeszklenia mogę generować duże zyski ciepła, te z kolei pociągają za sobą konieczność zakupu dużych jednostek chłodniczych (drogich inwestycyjnie i eksploatacyjnie).
Wentylacja w budynkach pasywnych i niskoenergetycznych
Budownictwo energooszczędne to budownictwo szczelne, stąd zapotrzebowanie na energię grzewczą jest aż tak małe. Niestety, innym ważnym rezultatem wysokiej szczelności jest fakt, że wentylacja grawitacyjna w takich budynkach nie ma prawa działać. Stoi ona zresztą w sprzeczności z założeniami budowy budynku mało energochłonnego. Z tego względu także wentylacja hybrydowa nie jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ bezpośredni napływ powierza zewnętrznego generuje większe straty ciepła, a co za tym idzie – wyższe koszty eksploatacyjne.
Z powyższych względów inwestorzy powinni zwrócić szczególną uwagę na "pracę" domu latem.
Po pierwsze należy tak zaprojektować bryłę budynku, aby ograniczyć bezpośrednie promieniowanie słoneczne na przeszklenia w okresie letnim. Niezależnie warto stosować dodatkowe ochrony przed promieniowaniem w postaci np. rolet zewnętrznych, markiz, żaluzji zewnętrznych, specjalnych folii o tłumieniu minimum 70% promieniowania podczerwonego.
Po drugie, budynek powinien mieć zapewnioną możliwość płynnego chłodzenia zależnie od potrzeb. Chłodzenie powinno być możliwie najtańsze i np. korzystać z darmowej energii zawartej w gruncie. Darmowy chłód powinien w możliwie największym procencie pokrywać zapotrzebowanie, a dodatkowe urządzenia chłodnicze załączać się tylko na krótkie momenty w okresach ekstremalnych temperatur zewnętrznych. Takie rozwiązanie pomoże zapewnić komfortową temperaturę wewnątrz przy możliwie najniższych kosztach eksploatacyjnych.
Nawilżanie i osuszanie powietrza wentylacyjnego
Na uczucie komfortu w budynku poza temperaturą wewnętrzną mają wpływ jeszcze m. in. temperatura powierzchni ścian oraz wilgotność powietrza. Zawartość wilgoci w powietrzu zewnętrznym zimą, gdy panują niskie temperatury, jest mała. Po bezpośrednim podgrzaniu takiego powietrza względna wilgotność może wynosić tylko ok. 30% (a nawet mniej!) i być zbyt niska by, pomimo optymalnej temperatury np. +20oC, czuć się w budynku komfortowo. Wilgotność powietrza w budynku jest szczególnie niska nocą, gdy na dworze panują niższe temperatury niż w dzień, a nie eksploatowany dom generuje niewielkie zyski wilgoci. Odwrotna sytuacja panuje latem. Ciepłe powietrze zewnętrzne gromadzi większe ilości pary wodnej. Przy niewielkim schłodzeniu w budynku (kiedy temperatura powietrza nie spadnie poniżej temperatury punktu rosy) względna wilgotność powietrza wzrasta. Dodatkowo, użytkowany budynek generuje dodatkowe zyski wilgoci. W efekcie panujące warunki wewnątrz mogą znacznie odbiegać od komfortowych.
GEO-KLIMAT – system zapewniający wszystkie parametry komfortu
Firma Pro-Vent opracowała nowatorskie, innowacyjne rozwiązanie GEO-Klimat przeznaczone do budynków pasywnych i niskoenergetycznych. Składa się jedynie z trzech elementów pełniąc przy tym szereg funkcji:
- komfortową wentylację pomieszczeń,
- ogrzewanie powietrzne,
- chłodzenie powietrzne,
- ogrzewanie wodne,
- przygotowanie ciepłej wody użytkowej,
- nawilżanie powietrza (zimą),
- osuszanie powietrza (latem),
- działanie antybakteryjne i antygrzybiczne.
Na kompleksowy system GEO-Klimat składają się trzy elementy:
- centrala grzewczo-klimatyzacyjna MISTRAL OptiMAX,
- gruntowy Wymiennik Ciepła PROVENT-GEO,
- system dystrybucji powietrza.
GEO-Klimat – najwyższy komfort
Powietrze wentylacyjne jest oczyszczone z patogenów dzięki właściwościom bakterio- i grzybobójczym gruntowego wymiennika ciepła PROVENT-GEO. Jest dostarczane do budynku w odpowiedniej temperaturze, dostosowanej do potrzeb, zarówno w okresie letnim, jak i zimowym. Po trzecie, wbudowany w centralę nawilżacz pilnuje aby wilgotność powietrza zawierała się w optymalnym przedziale. Naszym celem jest zapewnienie I kategorii komfortu wg Europejskiej Normy PN-EN 15251.
GEO-Klimat – zredukowane do minimum koszta eksploatacyjne
Zaawansowana technologia centrali we współpracy z GWC PROVENT-GEO generuje minimalne koszta eksploatacyjne: grzewcze, chłodnicze i wentylacyjne.
Aby maksymalnie obniżyć koszta za energię elektryczną można rozważyć współpracę GEO-Klimat z ogniwami fotowoltaicznymi.
GEO-Klimat – maksymalna oszczędność miejsca
Gruntowy Wymiennik Ciepła montuje się pod budynkiem, a system dystrybucji powietrza jest schowany w stropie, w warstwie izolacji o wysokości 15cm. W związku z tym, jedynym widocznym elementem jest centrala MISTRAL OptiMAX, którą montuje się w pomieszczeniu technicznym. Oczywiście, dzięki przemyślanej budowie możliwe jest bezproblemowe czyszczenie kanałów wentylacyjnych.
GEO-Klimat to rozwiązanie kompleksowe, polecane szczególnie do budynków pasywnych i niskoenergetycznych. Dla tych wszystkich, którzy chcą cieszyć się komfortowym mikroklimatem nie tylko na wakacjach, ale przez cały rok w swoim domu, przy radykalnie ograniczonych kosztach eksploatacyjnych.
źródło i zdjęcia: Pro-Vent Systemy Wentylacyjne