04.12.2025 
9-16 minut 
Pompy ciepła 
71 71 27 400, 801 080 881 
Północna 15-19 54-105 Wrocław 
Polityka podatkowa jako hamulec transformacji energetycznej
Europejska branża grzewcza znajduje się w kluczowym momencie zmian. Choć pompy ciepła są przez Komisję Europejską wskazywane jako najważniejsza technologia wspierająca odejście od paliw kopalnych, raport „Taxation policy for heat pumps” opublikowany w listopadzie 2025 r. przez EHPA pokazuje, że tempo tej transformacji ogranicza przede wszystkim polityka podatkowa.
Jak podkreśla raport, „tempo transformacji energetycznej jest w dużej mierze ograniczane przez podatki”. W wielu krajach UE energia elektryczna, kluczowa dla działania pomp ciepła, obciążona jest znacznie wyższymi podatkami i opłatami niż gaz.
W 8 z 17 analizowanych państw daniny na prąd są co najmniej trzykrotnie wyższe niż na paliwa kopalne. W efekcie nawet urządzenia o wysokiej efektywności sezonowej przegrywają kosztowo z kotłami gazowymi, ponieważ cena energii elektrycznej jest sztucznie zawyżona.
Europa podzielona: gdzie wspiera się elektryfikację, a gdzie nie?
Z danych EHPA wynika, że kraje UE dzielą się na dwie wyraźne grupy. Pierwsza z nich aktywnie wspiera elektryfikację ogrzewania, obniżając podatki na prąd i przenosząc większe obciążenia na emisje CO₂. Tam udział pomp ciepła w nowych instalacjach rośnie najszybciej.
Druga grupa utrzymuje wysokie podatki i opłaty na energię elektryczną, co sprawia, że paliwa kopalne nadal są ekonomicznie bardziej atrakcyjne. W tych regionach sprzedaż pomp ciepła rośnie wolniej, a inwestorzy częściej decydują się na kotły zasilane gazem lub olejem opałowym.
Raport podkreśla, że nawet wysokie dopłaty do zakupu pomp ciepła nie są w stanie zrównoważyć kosztów użytkowania wynikających z obciążenia podatkowego. Subsydia obniżają koszt inwestycji, ale nie zmieniają struktury opłat za energię.
Polska na tle Unii: nierówna konkurencja z gazem
Według EHPA Polska należy do państw, w których struktura podatków i opłat zdecydowanie utrudnia rozwój rynku pomp ciepła. Energia elektryczna obciążona jest szeregiem danin, podczas gdy gaz pozostaje fiskalnie uprzywilejowany.
Skutkiem tego jest wolniejsze tempo modernizacji budynków niż w zachodniej części UE. Choć zainteresowanie pompami ciepła rośnie, wielu użytkowników nadal wybiera systemy gazowe, kierując się niższymi kosztami eksploatacji.
Raport zauważa, że takie podejście „oddala kraj od unijnych celów związanych z dekarbonizacją budynków”. Faworyzowanie gazu sprawia, że Polska utrzymuje odwrotny system zachęt niż rekomendowany w dokumentach UE.
Co należy zmienić? Kluczowe rekomendacje EHPA
EHPA wskazuje kilka niezbędnych działań, które mogłyby zwiększyć konkurencyjność pomp ciepła:
Obniżenie podatków i opłat na energię elektryczną
Działanie o najszybszym i największym wpływie na opłacalność pomp ciepła. Reforma fiskalna przywróciłaby naturalną przewagę wysokiej efektywności tej technologii.
Niższy VAT na pompy ciepła i – tam gdzie możliwe – na energię elektryczną
Zmiana stawek podatku mogłaby natychmiast obniżyć zarówno koszty inwestycyjne, jak i bieżące rachunki.
Przesunięcie obciążeń fiskalnych z prądu na paliwa kopalne
EHPA podkreśla, że obecne systemy podatkowe nie odzwierciedlają realnych kosztów środowiskowych różnych źródeł energii.
Stabilność i przewidywalność regulacji
Inwestorzy potrzebują pewności, że system dopłat i opodatkowania nie zmieni się z roku na rok.
Transformacja w Polsce: czy pompy ciepła są gotowe na przyspieszenie?
Jeśli rekomendacje EHPA zostałyby wdrożone, polski rynek mógłby znacząco przyspieszyć. Niższe opłaty za prąd oznaczałyby natychmiastowe obniżenie kosztów ogrzewania, a pompy ciepła stałyby się konkurencyjne nie tylko ekologicznie, lecz również ekonomicznie.
Taka zmiana zwiększyłaby przewidywalność kosztów życia dla użytkowników, a jednocześnie pobudziła inwestycje producentów, instalatorów i deweloperów. W państwach, które już wprowadziły reformy podatkowe, popyt na pompy ciepła rośnie szybciej, a rynek stabilnie się rozwija.
Raport podkreśla również, że elektryfikacja ogrzewania wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne. Dla Polski, wciąż opartej na importowanym gazie, oznacza to mniejsze ryzyko cenowe i geopolityczne.
Bez zmian podatkowych transformacja nie przyspieszy
Raport EHPA z listopada 2025 r. jasno pokazuje, że rozwój rynku pomp ciepła zależy przede wszystkim od zmian w polityce fiskalnej. Choć technologia jest gotowa, „tempo transformacji energetycznej jest w dużej mierze ograniczane przez podatki”.
Dopóki energia elektryczna pozostaje obciążona wysokimi daninami, pompy ciepła nie będą w pełni konkurencyjne. Same dopłaty nie wystarczą – konieczna jest trwała reforma podatkowa, która wyrówna szanse pomiędzy energią elektryczną a paliwami kopalnymi.
Poradnik
Pompy ciepła nie potrzebują dodatkowych zachęt technologicznych. Potrzebują uczciwych warunków konkurencji. Dopiero wtedy ich przewagi energetyczne i ekonomiczne staną się oczywiste dla użytkowników, a transformacja energetyczna w Europie i Polsce będzie mogła znacząco przyspieszyć.
źródło: BDR Thermea Poland
zdjęcie: freepik.com
