20.05.2025 
9-16 minut 
Kostka brukowa, tarasy, obrzeża 
Nowy Świat 16 C 80-299 Gdańsk 
Czy można ułożyć nawierzchnię betonową samodzielnie?
Co zrobić, jeśli mamy zapał, a odmawiają nam kolejne ekipy brukarskie? Czy można ułożyć nawierzchnię betonową samodzielnie? Tak – z różnych powodów postępuje wielu prywatnych właścicieli posesji. Samodzielnie ułożyli nawierzchnię autorzy bloga Brzezinkowe.
Układanie nawierzchni obejmuje szereg czynności, które należy wykonać poprawnie, aby osiągnąć zamierzony efekt. Przed rozpoczęciem prac w terenie niezbędny jest projekt nawierzchni, określający miejsce ułożenia i wymagane parametry.
Warto pamiętać, że im grubszych elementów użyjemy, tym (przy odpowiedniej podbudowie) nawierzchnia przeniesie większe obciążenia. Na podjazdy dla samochodów osobowych grubość elementów powinna wynosić co najmniej 6 cm. Dla pojazdów ciężarowych zalecana grubość to ponad 8 cm.
W miejscach przeznaczonych wyłącznie dla ruchu pieszego, płyty mogą być cieńsze (od 4.5 cm). Przed zakupem bezwzględnie sprawdź przeznaczenie produktu w kartach deklaracji produktowych.
Pakiet startowy
Zanim przystąpisz do pracy, przygotuj sprzęt. Podstawowy to grabie, szpadel, taczka, gumowy młotek oraz ręczny ubijak, czyli tzw. baba. Niezbędne są również podstawowe narzędzia pomiarowe: miarka, poziomica, sznur, paliki i pręty zbrojeniowe.
To startowy zestaw dla domowego brukarza-amatora. Po skompletowaniu można przystąpić do pracy.
Oczywiście poza narzędziami ręcznymi warto użyć maszyn (mini koparka do korytowania, zagęszczarka do ubijania podbudowy), które ułatwią i przyspieszą pracę. Warto je wypożyczyć, co obniży koszty inwestycji.
Pierwsze kroki
Zacznij od wyznaczenia nawierzchni w terenie za pomocą palików i sznurka, który wyznaczy poziom przyszłych obrzeży i kostek. Czasami pomijamy bordery, by nawierzchnia płynnie łączyła się z trawnikiem.
Następnie przystępujemy do korytowania – wybrania gruntu rodzimego na głębokość od 20 do 50 cm (głębiej dla grubszych elementów). Należy usunąć większe kamienie i korzenie, zniwelować grunt i wyznaczyć odpowiednie spadki (0,5 cm do 3 cm na 1 metr nawierzchni) dla prawidłowego odprowadzania wody.
Dwie drogi wykonania podbudowy
Po oczyszczeniu wykopu, dno wysypujemy 10 cm piasku lub pospółki i ubijamy zagęszczarką. Na to idzie podbudowa z żużlu, piasku, żwiru lub ich mieszanki (10-20 cm dla ruchu lekkiego, 20-40 cm dla ciężkiego), którą również musimy ubić.
Następnie wykonujemy 4-5 cm podsypkę – zwykle z piasku, którego nie ubijamy, a jedynie wyrównujemy. Dla lepszej stabilności można wymieszać piasek z cementem.
Inny sposób na podbudowę zdradza autorka bloga Brzezinkowe, która przygotowywała podłoże pod ułożenie kostki Polbruk Petra przy starym remontowanym domu.
– „Zamówiliśmy gotową mieszankę suchego betonu (w zależności od miejsca przeznaczenia, np. na podjazd 7,5 MPa, a pod opaskę domu wystarczy 5 MPa), którą sami rozrzuciliśmy oraz wyrównaliśmy przy użyciu rurek ustawiając je w zależności od grubości kostki. Po usypaniu podsypki należy ją wyrównać mechanicznie za pomocą łaty metalowej. Następnie ubić zagęszczarką i znowu wyrównać” – opisuje prace Aleksandra, autorka bloga.
Różne sposoby ułożenia płyt i kostek
Następnie układamy kostki i płyty, dobijając je gumowym młotkiem do podsypki. Pamiętaj o zachowaniu odstępu minimum 3 milimetrów między elementami. Na tym etapie układa się wybrany wzór. Kostka Polbruk Petra tworzy unikatowy, nieco chaotyczny wzór, pasujący do stylu śródziemnomorskiego i rustykalnego.
Poradnik
Inne płyty i kostki o regularnych kształtach, jak Polbruk Bosso Trapez, Commix czy Toledo, oferują równie wiele rozwiązań. Bosso Trapez można ułożyć tradycyjnie, w pasy, z przesunięciem, a także we wzory tworzące przestrzenie biologicznie czynne ("step by step").
Z mniejszych kostek, takich jak Commix czy Toledo (dostępne w komplecie czterech wielkości), można tworzyć mozaiki.
Finisz na dwa sposoby
Ostatni etap to wypełnienie spoin. Najczęściej fugi zasypuje się piaskiem i polewa wodą. Alternatywą dla piasku płukanego jest piasek polimerowy, np. DR + NextGel.
Ma on unikalne zalety: szybką aplikację, lepszą stabilizację nawierzchni (nie wywiewany przez wiatr, nie wypłukiwany przez deszcz), a także zapobiega wzrostowi mchu i chwastów, co ułatwia eksploatację.
Czy można ułożyć samodzielnie kostkę? Zdecydowanie tak. Czy jest to łatwe? To zależy od umiejętności. Czy warto użyć betonowych kostek lub płyt?
Oczywiście, bo dziś bez problemu znajdziemy takie, które idealnie wpasują się w projekt. Najlepiej potwierdza to wypowiedź Aleksandry, która wybrała Petrę w kolorze onyx: „W Petrze urzekła nas jej wyjątkowość i możliwość ułożenia jej bez wykorzystania obrzeży, gdyż zależało nam na zatarciu granic między ogrodem, a podjazdem. Długo szukaliśmy nietypowego rozwiązania, które podkreśli wyjątkowość wiejskiej, drewnianej chatki. Czyż może być coś bardziej satysfakcjonującego niż radość z dobrze wykonanej pracy i genialnego efektu końcowego?”
źródło i zdjęcia: Polbruk S.A.
