Dlaczego kocioł elektryczny będzie w Polsce najlepszym wyborem?

Mimo dynamicznego wzrostu sprzedaży pomp ciepła w ostatnim czasie, najpopularniejszymi urządzeniami do ogrzewania domu są kotły. Jaki wybrać? Zadanie nie jest łatwe, bo wchodzą ciągle nowe regulacje prawne. W Polsce najwięcej jest kotłów na paliwa stałe, choć obecnie najchętniej wybierane są kotły na gaz. Z powodu planowanego zakazu używania kotłów na paliwa stałe, rośnie popularność kotłów elektrycznych!

Od czego zależy wybór rodzaju kotła? 

Rodzaj kotła zależy od rodzaju paliwa, które określone jest w projekcie budynku. Warto wspomnieć, że wybór sposobu ogrzewania zależy nie tylko od projektanta i właściciela domu. Kluczowa jest lokalna dostępność paliw, a także ich ceny, które podlegają ostatnio dużym wahaniom. Trudno przewidywać, jak się będą kształtowały w przyszłości, ale można być pewnym, że będą szły w górę. Unia Europejska zatwierdziła bowiem system ETS 2, w ramach którego już od 2027 r. paliwa kopalne (węgiel, gaz, olej opałowy) używane do ogrzewania domów będą obciążone dodatkową opłatą za emisję dwutlenku węgla. Nie da się przewidzieć jej wysokości, bo będzie ona uzależniona od giełdowych cen uprawnień do emisji CO₂. 

Jaki kocioł na gaz, paliwa stałe, czy elektryczny?

Jeżeli chodzi o dostępność paliw, to - niezależnie od lokalizacji działki - problemu nie ma z prądem. Przy czym może się zdarzyć, że w konkretnym miejscu utrudniony będzie przydział odpowiednio dużej mocy elektrycznej, aby korzystać z kotła elektrycznego. Łatwo kupić też węgiel (a jego ceny są najatrakcyjniejsze na Śląsku), ale bywa, że w zapisach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo w warunkach zabudowy znajdują się zapisy zakazujące używania kotłów na paliwa stałe. Z kolei kotły gazowe to opcja tylko dla właścicieli działek z dostępem do sieci gazowej. 

Od kiedy zakaz używania kotłów gazowych

Jeżeli o zakazach mowa, to nie można nie poruszyć kwestii, która może być istotna dla wszystkich planujących kupić kocioł. Jak powszechnie wiadomo, Unia Europejska bardzo mocno wspiera działania, które pozwolą zbliżyć się do celu, jakim jest osiągnięcie tzw. neutralności klimatycznej Wspólnoty do 2050 r. Termin ten wydaje się odległy, ale pewne zmiany wprowadzane są etapami. I tak planowane jest, aby od 2030 r. nie można było używać kotłów na paliwa kopalne (węgiel, gaz, olej opałowy) w nowych budynkach mieszkalnych, natomiast od 2040 r. - także w istniejących. 

Kto będzie mógł używać kotłów gazowych i na jakich zasadach po 2030 r.

Czy to oznacza, że lepiej dziś nie kupować takiego kotła, tylko zacząć myśleć o zmianie systemu grzewczego? Zdecydowanie nie! Po pierwsze dlatego, że zakaz używania kotłów na paliwa stałe czy gazowych nie będzie absolutny. Plany zakładają, że nadal będzie można wykorzystywać paliwa kopalne (przede wszystkim gaz ziemny i płynny), ale pod warunkiem, że będą one częścią systemu mieszanego, w którym będzie też działać urządzenie wykorzystujące energię elektryczną lub paliwa inne niż kopalne. Prawdopodobnie więc np. kocioł gazowy będzie mógł współdziałać z pompą ciepła, kotłem elektrycznym lub kotłem na biomasę. Być może wystarczy również sam fakt przystosowania kotła gazowego do spalania tzw. biometanu (biogazu) lub mieszanki gazu ziemnego z wodorem. Niestety, tych kwestii wciąż nie doprecyzowano w unijnych przepisach. Po drugie, przez te 16 lat jeszcze wiele może się zmienić. Po ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego z kręgu zwycięzców już dobiegają głosy, że część planów związanych z ochroną środowiska jest zbyt ambitna i wymaga rewizji.

Czy kocioł elektryczny będzie w Polsce najlepszym wyborem?

Jeżeli zmiany w prawie będą szły w kierunku wspomnianym na wstępie, przyszłość bez wątpienia będzie należeć do kotłów elektrycznych. Już teraz ich sprzedaż rośnie, bo choć prąd nie jest tani, to można go pozyskiwać z instalacji fotowoltaicznych, których w Polsce przybywa. Ponadto koszty eksploatacyjne kotła elektrycznego da się znacząco obniżyć, korzystając z nocnej taryfy prądu. 

Czy warto wybrać kocioł elektryczny? Kotły elektryczne mają wiele zalet. Są niedrogie w zakupie i bardzo wygodne w użytkowaniu. Nie ma problemu z paliwem, bo prąd jest najbardziej dostępnym źródłem energii w Polsce. Nie trzeba budować oddzielnego komina ani kotłowni, niepotrzebne jest też miejsce na składowanie opału. Aby zamontować w domu kocioł elektryczny, potrzebne jest natomiast odpowiednie zasilanie (z reguły 3-fazowe), ponieważ kotły elektryczne mają znaczną moc.

Dla coraz większej liczby inwestorów ważnym kryterium zakupu kotła do ogrzewania domu są aspekty ekologiczne. Kotły elektryczne są i pod tym względem dobrym wyborem, bo nie wydzielają spalin zanieczyszczających powietrze. Co prawda energia elektryczna w naszym kraju wciąż wytwarzana jest głównie z węgla, ale to się powoli zmienia i coraz większy udział mają odnawialne źródła energii.

Kotły elektryczne nie wydzielają spalin zanieczyszczających powietrze, są wygodne w użytkowaniu i nie ma problemu z ich zasilaniem, bo prąd jest najbardziej dostępnym źródłem energii w Polsce (fot. ELTERM)

Na co zwrócić uwagę kupując kocioł elektryczny?

Przy wyborze kotła elektrycznego do domu warto zwrócić uwagę na:

• sposób montażu - analogicznie jak kotły na gaz, oferowane są w wersji wiszącej i stojącej. Te drugie mają zintegrowany zasobnik ciepłej wody (c.w.u.), dlatego zajmują więcej miejsca;
• sposób przygotowywania c.w.u. - w tym przypadku podział również jest taki sam, do wyboru są kotły jedno- i dwufunkcyjne oraz dwufunkcyjne z zasobnikiem;
• moc - jeżeli dom jest dobrze ocieplony, to wystarczy kupić kocioł elektryczny o mocy 8-12 kW;
• sprawność - pod tym względem kotły elektryczne są do siebie zbliżone, wszystkie mają prawie 100% sprawność, co oznacza, że energia elektryczna jest niemal w całości zamieniana na energię cieplną;
• klasa efektywności energetycznej - kotły elektryczne mogą mieć najwyżej klasę D. Nie wynika to bynajmniej z ich mniejszej efektywności w porównaniu do omawianych wyżej typów kotłów. Po prostu przy wyznaczaniu klasy ilość faktycznie zużywanej energii elektrycznej mnoży się przez współczynnik 2,5, co w przybliżeniu ma uwzględniać straty energii przy jej wytwarzaniu i przesyle w sieci.

Tak naprawdę zostało jeszcze dużo czasu do wprowadzenia zakazów związanych z odejściem od paliw kopalnych, więc wybór kotła warto dobrze przemyśleć. Jeżeli ktoś dzisiaj buduje dom i nie ma przyłącza gazu i musi za nie zapłacić kilkadziesiąt tysięcy złotych, to warto się zastanowić nad wyborem kotła elektrycznego. Bądź ewentualnie znacznie droższej od kotła pompy ciepła, która jednak zużywa od trzech do pięciu razy mniej energii.

Fot. otwierająca: Kocioł elektryczny VIESSMANN Vitotron 100 z podgrzewaczem c.w.u. (fot. Viessmann)