1. Spójny projekt budowlany
Rozpoczynając przygodę z budową domu niskoenergetycznego warto zadbać już o jego pierwszą fazę: projekt. Zwróćmy uwagę na spójność całego zamierzenia budowlanego. Poszczególne elementy projektu wpływają na siebie. Ciężko sobie wyobrazić budynek niskoenergetyczny z rozbudowanym dachem, otwartym kominkiem i wentylacją grawitacyjną nawet jeżeli użyjemy bardzo drogiej i super energooszczędnej stolarki okiennej, a przegrody zewnętrzne będą zaizolowane wg standardów budynków pasywnych...
Czyli przede wszystkim wspólna myśl. Koncepcja zamierzenia z uwzględnieniem jej wszystkich ograniczeń i wymogów i wykorzystaniem naturalnej energii (słońca, ziemi) do celów grzewczych, chłodniczych, wentylacyjnych. W ostatecznym rozrachunku chodzi o to żeby jednocześnie płacić niskie rachunki, ale też cieszyć się przyjemnymi i zdrowymi warunkami do życia.
2. Bryła budynku
Bryła budynku powinna być możliwie zwarta. Czyli pole powierzchni wszystkich przegród zewnętrznych (ściany, dach, podłoga) powinno mieć możliwie małą powierzchnię przy zachowaniu planowanej kubatury domu. Taka bryła tylko z pozoru będzie nieatrakcyjna. Szeroki wachlarz wykonania elewacji, tarasu, ogrodu czy pokrycia dachu daje ogromne możliwości, ograniczone jedynie naszą wyobraźnią.
Drugą sprawą jest orientacja budynku wobec stron świata. Okna od strony południowej, południowo-zachodniej mają większą powierzchnię przeszkleń, które będą generować zyski ciepła od promieniowania słonecznego w okresie zimowym (sezonie grzewczym). Z drugiej strony to właśnie te okna wymagają większej uwagi (i dobrych rozwiązań projektowych) w okresie letnim.
3. Izolacyjność przegród budowlanych
Dom musi być dobrze ocieplony, zgodnie z Warunkami Technicznymi jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Dotyczy to wszystkich przegród, w tym okien, drzwi, itd.
4. Mostki cieplne
Mostki cieplne (mostki termiczne) stanowią tę cześć obudowy budynku, w której jednolity opór cieplny jest znacznie zmniejszony przez:
- Całkowite lub częściowe przebicie obudowy budynku przez materiały o innym współczynniku przewodzenia ciepła;
- Zmianę grubości warstw materiałów;
- Różnicę między wewnętrznymi i zewnętrznymi powierzchniami przegród. (źródło: wikipedia)
Nie jest możliwe wyeliminowanie wszystkich mostków cieplnych. Niemniej, zarówno projektant ma wpływ na ich ilość - na przykład poprzez wadliwe zaprojektowanie detali budynku, jak i wykonawca - przez niedbałą realizację.
5. Instalacje wewnętrzne
Aby obniżyć zużycie energii powszechnie stosuje się kolektory słoneczne, pompy ciepła, rekuperatory, czy powietrzne gruntowe wymienniki ciepła, służące do pozyskania energii termalnej ze źródeł odnawialnych.
W ostatnim czasie również rośnie zainteresowanie ogrzewaniem elektrycznym w połączeniu z panelami fotowoltaicznymi.
6. Wentylacja mechaniczna z GWC
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja) to jeden z podstawowych wymogów. Tylko wentylacja wymuszona zapewni odpowiednią wymianę powietrza w budynku. W budownictwie energooszczędnym około 70% strat (ucieczki) ciepła generuje wentylacja. Dzięki zastosowaniu rekuperacji (np. rekuperator MISTRAL PRO) możliwe jest odzyskanie nawet ponad 90% tego ciepła i zawrócenie go z powrotem do budynku. Odzysk ciepła to konkretnie zaoszczędzona energia, a tym samym i pieniądze.
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja) to nie tylko odzyskiwanie ciepła, ale również filtracja powietrza.
Poza wbudowanymi filtrami włókninowymi o klasie filtracji G4 lub F7 możliwe jest również zamontowanie urządzenia, które będzie oczyszczać powietrze z cząstek stałych (PM2.5, bakterie, wirusy, alergeny) z wysoką skutecznością.
W budynkach energooszczędnych doskonale sprawdzają się powietrze gruntowe wymienniki ciepła PRO-VENT GEO. To rozwiązanie, które wpływa pozytywnie na zdrowie i samopoczucie, a przy tym pomaga radykalnie ograniczyć straty ciepła przez wentylację. Czerpiąc z darmowej energii skumulowanej w gruncie możemy dostarczyć dużą ilość chłodu w letnie upały, a dodatkowo wpłynąć na optymalizację wilgotności w budynku. GWC firmy Pro-Vent można zamontować pod budynkiem lub obok budynku i podłączyć do rekuperatora.
7. Użytkowanie
Pamiętajmy, że sposób w jaki użytkujemy budynek również nie pozostaje bez znaczenia. Na przykład, w okresie letnich upałów, dobrą praktyką jest częściowe przesłonienie okien od strony południowej, południowo- zachodniej w celu ograniczenia zysków od słońca. Posiadając rekuperację można zdecydowanie ograniczyć (lub zupełnie zrezygnować) z otwierania okien zimą, a ilością powietrza nawiewanego regulować z poziomu manipulatora ściennego, np. zmieniając tryby pracy.
Na grafice otwierającej: Wentylacja mechaniczna dopełniona powietrznym gruntowym wymiennikiem ciepła - to już nie jest fanaberia. To dobra praktyka.