Formowanie drzew owocowych jest procesem bardzo pracochłonnym i długotrwałym, jednak uzyskany po latach efekt zostanie z pewnością zauważony i doceniony. W zależności od tego, na jakiej wysokości chce się mieć koronę drzewa, tak należy zacząć ciąć i rozpinać gałązki. Przyszły kształt drzewa uzależniony będzie od konstrukcji, przy której rośnie. Konary powinny pokrywać i powtarzać kierunki prętów trejaża, do których są mocowane. Drzewa sadzi się w odległości 2-3 m od siebie.
Aby uzyskać zwartą, gęstą koronę pierwsze, najniższe gałęzie powinny znajdować się na wysokości 45-60 cm. Kolejne poziome rozgałęzienia można prowadzić co ok. 40-50 cm. Korona drzewa składa się z jednego wyraźnego przewodnika, natomiast liczba pędów bocznych poziomych jest uzależniona od ilości prętów konstrukcji. Wysokość tak formowanych drzew ogranicza się do 2-2,5 m głównie ze względów praktycznych - późniejszych możliwości pielęgnacyjnych.
Jeżeli drzewa zostały posadzone jesienią, pierwsze cięcie wykonuje się wiosną następnego roku. Jeśli drzewa sadzi się na wiosnę, przycina się je zaraz po posadzeniu. Jest to cięcie formujące przyszłą koronę, a także redukujące ją względem osłabionego podczas przesadzania systemu korzeniowego.
Najtrudniejsze jest jednak uzyskanie dużych, zbliżonych do 90° kątów między konarami, a przewodnikiem. Formuje się je wtedy, gdy są jeszcze młode i nie zdrewniałe. Gdy wybrane gałązki osiągną długość 10 cm, w końcu maja przymocowuje się je do trejaży za pomocą plastikowych obrączek. Będzie je można usunąć dopiero po całkowitym zdrewnieniu pędu i utrwaleniu nowego położenia.
Cięcia drzew owocowych przeprowadza się głównie w lutym, marcu i kwietniu. Istotne jest również usuwanie tzw. wilków, czyli dzikich pędów odrastających z podkładek, na których szczepione są szlachetne odmiany drzew owocowych.
Należy pamiętać, że im cieńsze gałązki się wycina, tym mniejsze będą rany, z którymi zdrowe drzewo poradzi sobie bez większych problemów (zalewając je samo gojącym kallusem).
Redakcja BD
Na zdjęciu otwierającym: Trzydziestoletnie drzewo owocowe (fot. Archiwum BD)