Solidni budują dom: rozmowy o energooszczędności

Solidni budują dom: rozmowy o energooszczędności

Z roku na rok koszty energii, a tym samym koszty ogrzewania rosną. Straty energii cieplnej związanej z ucieczką ciepła np. przez fundament wynosi około 10%, przez dach ucieka aż 30%, do tego dochodzi wentylacja i okna, po 15%. W przypadku ścian zewnętrznych straty energii mogą wynieść nawet 20% - 25%. Analizując te dane, można stwierdzić, iż energooszczędność budynku zależy w dużej mierze od izolacyjności termicznej jej przegród zewnętrznych (ścian fundamentów, ścian zewnętrznych, dachu) oraz elementów w nich zamontowanych. Budując dom, należy przykładać uwagę do materiałów użytych przy jego budowie. Powinny być to materiały dobrej jakości o potwierdzonych parametrach.

W przypadku ścian zewnętrznych, realizuje się to poprzez wykonanie przegród o wysokiej termoizolacyjności. Pod tym względem pośród wszystkich materiałów murowych na pierwszym miejscu plasują się bloczki z betonu komórkowego.

Parametry cieplne betonu komórkowego

Izolacyjność termiczna jest to izolacyjność cieplna danej przegrody np. ścian, okien, dachu. Określa się ją za pomocą współczynnika przenikania ciepła U [W/m²·K]. Im współczynnik U jest niższy, tym przegroda jest cieplejsza. Izolacyjność cieplna ściany w budynku zależy od użytych do jej budowy materiałów oraz ich grubości. Wybierając materiał do budowy domu należy zwrócić uwagę na współczynnik przewodzenia ciepła lambda λ W/(mK), który jest podstawowym parametrem określającym termoizolacyjność materiałów budowlanych i izolacyjnych. Im jego wartość jest niższa, tym lepsza jest izolacyjność cieplna materiału. Betony komórkowe, w zależności od klasy gęstości osiągają współczynniki przenikania ciepła od 0,08 do 0,23 W/mK. Dla porównania, współczynniki przewodzenia ciepła innych materiałów budowlanych wynoszą:

Współczynniki przewodzenia ciepła λ [W/(m⋅K)]
Współczynniki przewodzenia ciepła λ [W/(mK)]

Pomimo to, że współczynnik przewodzenia ciepła dla betonu komórkowego jest wyższy od lambdy materiałów termoizolacyjnych- które nie mają właściwości konstrukcyjnych, to i tak jest zdecydowanie lepszy od innych materiałów konstrukcyjnych. Cały sekret dobrej izolacyjności termicznej betonu komórkowego tkwi w jego strukturze. Ponad 80% betonu komórkowego to powietrze, które działa jak bufor cieplny, izolując budynek przed stratami ciepła. Gdy strumień ciepła przepływa przez przegrodę natrafia na bardzo duży opór cieplny w postaci betonu komórkowego.

Porowata struktura autoklawizowanego betonu komórkowego
Porowata struktura autoklawizowanego betonu komórkowego

W kontekście izolacyjności cieplnej beton komórkowy jest najcieplejszym materiałem konstrukcyjnym. W przypadku ściany jednowarstwowej z ociepleniem, gdy na warstwę konstrukcyjną wybierzemy bloczek odmiany 500 o szerokości 24cm, natomiast do ocieplenia ściany zastosujemy styropian lub wełnę mineralną o λ = 0,039 W/(m⋅K), wystarczy 15 cm, aby uzyskać współczynnik przenikania ciepła U = 0,16 W/(m²⋅K). To jest znacznie mniej niż wartość normowa U = 0,20 W/(m²⋅K). 

Jednorodne ściany z betonu komórkowego bez mostków termicznych

Jednorodna, porowata struktura materiału oraz fakt, że bloczki są pełne, oznacza, że wszystkie parametry materiału (w tym współczynnik lambda) są takie same we wszystkich kierunkach. Cecha ta ma znaczenie w newralgicznych miejscach budynku np. przy wykonywaniu pierwszej warstwy, w ścianach szczytowych, attykach, przy krawędziach otworów i ścian. Nieważne w jakim kierunku wymurujemy bloczek albo z której strony zostanie przycięty, zawsze zachowa swoje właściwości cieplne. Ma to znaczenie nie tylko w ścianach jednowarstwowych, ale również tych z ociepleniem od zewnątrz. Jednorodność betonu komórkowego oraz jego właściwości izolacyjne powodują, że nie ma sobie równych wśród materiałów konstrukcyjnych. Zwłaszcza w miejscach trudnych do ocieplenia w murach.

Wypowiedź eksperta: Dobra izolacyjność cieplna warstwy konstrukcyjnej ma znaczenie zwłaszcza w miejscach, w których nie ma za wiele miejsca na ocieplenie. W murach takich miejsc "trudnych" jest wiele. To miejsce przyziemia, w których pierwsza warstwa bloczków jest oparta na dobrze przewodzących ciepło ścianach fundamentowych betonowych lub płycie fundamentowej żelbetowej. To również attyki, ściany szczytowe i ściany kolankowe. To również miejsca pomiędzy nadprożami a zamocowanymi do nich rolokasetami. W tych miejscach widać wyraźnie wyższość ABK nad innymi materiałami murowymi. Beton komórkowy po pierwsze ma bardzo dobrą izolacyjność cieplną a po drugie ta izolacyjność cieplna w każdym kierunku jest taka sama - ponieważ jest to materiał jednorodny. To zupełnie inaczej niż w przypadku pustaków lub innych materiałów dobrze przewodzących ciepło.

arch. Tomasz Rybarczyk

Wybrane newralgiczne miejsca w budynku na które trzeba zwrócić uwagę podczas wyboru materiału na ściany

Pierwsza warstwa muru. Pierwszą warstwę muru wykonujemy na zaprawie cementowej i izolacji przeciwwilgociowej ułożonej na ławie, ścianie lub płycie fundamentowej. Do wykonania pierwszej warstwy często stosuje się tzw. bloczki startowe, które mają lepszą izolacyjność cieplną niż fundament (ściana fundamentowa) i będą stanowiły barierę, również przed uciekającym ciepłem w kierunku pionowym. W przypadku wykonywania ściany z bloczków z betonu komórkowego nie mamy takiego problemu, ponieważ bloczki mają bardzo dobrą izolacyjność cieplną w kierunku pionowym i często są stosowane jako warstwa startowa dla murów wykonywanych w innych technologiach.

Attyka, ściany ogniowe. Pomimo iż ściany te nie odgradzają bezpośrednio pomieszczeń, ważny jest rodzaj materiału, z którego są wykonane. Ściana attyki, ogniowa, są elementami wystającymi ponad stropodach lub dach. Ocieplenie powinno znajdować się z trzech stron ścian- również na górze, a więc jeśli zostaną wykonane z materiałów o dobrych parametrach izolacyjności cieplnej (również w pionie), to teoretycznie ściana nie musi być ocieplona od góry.

Ściany szczytowe i kolankowe. Dobra izolacyjność cieplna betonu komórkowego w kierunku pionowym ma również znaczenie w ścianach szczytowych i kolankowych.

Źle ocieplone ściany szczytowe przyczyniają się powstania strat ciepła, które ucieka ku górze (na ich zakończeniu). Jeśli mur jest wykonany z "zimnych" bloczków konieczne jest tam ułożenie grubszej warstwy izolacji cieplnej na styku z pokryciem dachowym. Podczas wykonywania wieńca obwodowego w ścianie szczytowej należy pamiętać o pozostawieniu miejsca na wykonanie ocieplenia ściany na wieńcu obwodowym. W przypadku ścian kolankowych wypełnia się materiałem termoizolacyjnym przestrzeń nad murłatą. W ścianie jednowarstwowej z ociepleniem oparciem takiego ocieplenia, będzie izolacja elewacji. Jeśli ściana zostanie wykonana jako jednowarstwowa, należy w tym miejscu "wkleić" od zewnątrz płytkę, najlepiej z betonu komórkowego.

Krawędzie otworów i ścian. Krawędzie murów przy otworach okiennych i drzwiowych, niedostatecznie ocieplone mogą stanowić mostki termiczne w budynku. Ze względu na małą ilość miejsca trudno je ocieplić. Najczęściej wykonuje się to przyklejając do powierzchni muru cienką warstwę materiału izolacyjnego (należy wybrać materiał o jak najlepszej lambdzie). Ma tutaj duże znaczenie parametry materiału konstrukcyjnego, w którym będzie mocowana stolarka, im cieplejszy tym lepiej. Dotyczy to również ogromnych przeszkleń sięgających podłogi. W przypadku murów z bloczków z betonu komórkowego nie ma potrzeby stosowania ciepłych profili montażowych. Podmurówkę pod okna można wykonać z bloczków z betonu komórkowego, która będzie ciepła i wytrzyma nacisk ciężkich okien.

Podsumowując, porowata struktura betonu komórkowego jest jak puch. Każdy miłośnik outdooru wie, że produkty wypełnione puchem naturalnym mają doskonałe właściwości termoizolacyjne. To "puszystość" decyduje o tym, że materiał stanowi bardzo dobrą barierę dla strumienia ciepła. Analogicznie jest z betonem komórkowym. Im materiał ma mniejszą gęstość, a więc więcej przestrzeni w objętości materiału zajmują pory powietrza, tym materiał jest cieplejszy. Dlatego im niższa odmiana betonu komórkowego, tym materiał ma lepsze właściwości termoizolacyjne.

Jak oszczędzać ogrzewanie?

mgr inż. Dorota Kajka

Tomasz Rybarczyk
Tomasz Rybarczyk

Mgr inż. architekt, mgr inż. budownictwa. Product manager w firmie SOLBET. Rzeczoznawca budowlany, uprawniony do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Doktorant na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Członek komitetów technicznych PKN. Praktyk w projektowaniu i realizacji obiektów budowlanych.

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz