Wiedzą o tym projektanci i dlatego bardzo często przewymiarowują konstrukcję. Oczywiście ma to odzwierciedlenie w końcowym koszcie wykonania więźby. Szukając oszczędności nie tylko pieniędzy, ale także robocizny i czasu warto rozważyć trzy warianty:
- wykonanie połączenia poszczególnych elementów konstrukcji nie na tradycyjne wiązania ciesielskie, ale za pomocą stalowych, ocynkowanych łączników do drewna. To dlatego, że cieśla wykonujący więźbę dachową powinien być fachowcem o wysokich kwalifikacjach i sporym doświadczeniu. Niestety, obecnie zatrudnienie takich pracowników jest dość kosztowne. Poza tym bardzo trudno ich znaleźć i namówić do pracy na budowie domu jednorodzinnego.
Dobrym rozwiązaniem jest zatem takie zaprojektowanie więźby dachowej, aby mógł ją wykonać każdy, nawet niewykwalifikowany robotnik. Umożliwiają to odpowiednio wyprofilowane kształtki z ocynkowanej blachy, z fabrycznie przygotowanymi otworami na gwoździe lub wkręty. Ich stosowanie umożliwia docinanie elementów konstrukcyjnych „na styk” – bez żadnych skomplikowanych połączeń ciesielskich. Są tak skonstruowane, że po wbiciu gwoździ w zaznaczone przez projektanta otwory (nie zawsze we wszystkie wykonane otwory) zapewniają odpowiednią wytrzymałość połączeń węzłowych;
- wykonanie elementów więźby z gotowych drewnianych belek dwuteowych, które zwykle charakteryzują się lepszymi parametrami od odpowiedników z litego drewna i jednocześnie są od nich 2–3-krotnie lżejsze. To dlatego, że półki belek dwuteowych wykonane są z czterostronnie struganych i fazowanych listew sosnowych, a środniki najczęściej z płyt OSB, wiórowych lub pilśniowych.
Przy tym długość dostępnych elementów wynosi nawet 12 m, czyli prawie dwukrotnie więcej od wymiarów standardowych bali drewnianych (max. 6,3 m). Dodatkowymi zaletami tego rozwiązania są: możliwość łączenia belek za pomocą stalowych łączników oraz znaczne ograniczenie powstawania liniowych mostków termicznych. Natomiast pewnym utrudnieniem konieczność stosowania dodatkowych usztywnień w węzłach konstrukcyjnych;
- zamówienie sprefabrykowanej konstrukcji dachowej w specjalistycznym zakładzie, co najczęściej jest opłacalne w przypadku stosowania dużej liczby jednakowych wiązarów kratowych. Oszczędza się głównie na robociźnie, ponieważ ich wykonanie jest dość pracochłonne, choć niezbyt skomplikowane. Trzeba też liczyć się z pewnymi ograniczeniami.
Budynek powinien mieć kształt wydłużonego prostokąta, na budowę powinna prowadzić utwardzona droga (konieczność dojazdu dźwigu i dużych samochodów ciężarowych). Istotna może być także odległość budowy od zakładu prefabrykacji.
Uwaga! Każda więźba dachowa musi być zaprojektowana przez uprawnionego konstruktora. Nie wolno jej zmieniać we własnym zakresie, gdyż grozi to katastrofą budowlaną. Wszystkie drewniane elementy konstrukcji dachowej powinny być impregnowane preparatami przeciwgrzybicznym i ogniochronnymi (najlepiej metodą ciśnieniowo-próżniową).
opracowanie: redakcja IRBJ
źródło zdjęcia: Wiązary Burkietowicz