Czym jest współczynnik COP?
COP (Coefficient of Performance) to współczynnik sprawności pomp ciepła. Informuje on o tym, ile jednostek ciepła urządzenie jest w stanie wygenerować przy zużyciu jednej jednostki energii elektrycznej.
Mówiąc prościej, COP określa stosunek dostarczonego ciepła do ilości zużytej energii.
Na przykład, jeśli pompa ciepła ma COP=4, oznacza to, że zużywa 1 kWh energii elektrycznej, aby dostarczyć 4 kWh ciepła.
Im wyższa wartość COP, tym bardziej efektywna jest pompa ciepła, co przekłada się na niższe rachunki za prąd i bardziej ekologiczną eksploatację.
Jak oblicza się COP?
Współczynnik COP wylicza się według wzoru:
Gdzie:
Q – ilość dostarczonego ciepła (kWh),
W – ilość zużytej energii elektrycznej (kWh).
Załóżmy, że pompa ciepła pobiera 2 kWh energii elektrycznej i uzyskuje dodatkowe 6 kWh energii z dolnego źródła ciepła (np. z powietrza, gruntu lub wody).
Oznacza to, że urządzenie dostarcza czterokrotnie więcej ciepła, niż zużywa energii elektrycznej.
Czynniki wpływające na współczynnik COP
COP pomp ciepła nie jest wartością stałą i może się zmieniać w zależności od wielu czynników. Oto najważniejsze z nich:
1. Temperatura dolnego źródła ciepła
Im wyższa temperatura dolnego źródła (np. powietrza, wody, gruntu), tym wyższa wartość COP. Dlatego pompy ciepła gruntowe zazwyczaj mają lepszy współczynnik COP niż pompy powietrzne, ponieważ temperatura gruntu pozostaje bardziej stabilna przez cały rok.
2. Temperatura górnego źródła ciepła
Im niższa temperatura w systemie grzewczym (np. ogrzewaniu podłogowym), tym wyższy współczynnik COP. Dlatego ogrzewanie podłogowe jest bardziej efektywne w połączeniu z pompą ciepła niż klasyczne grzejniki.
3. Jakość i wydajność sprężarki
Nowoczesne pompy ciepła wykorzystują inwerterowe sprężarki, które dopasowują się do zapotrzebowania na ciepło, co pozytywnie wpływa na efektywność i COP.
4. Warunki atmosferyczne
COP może się zmieniać w zależności od temperatury zewnętrznej. Przy bardzo niskich temperaturach pompy powietrzne tracą efektywność, a ich COP spada.
Rzeczywisty COP a SCOP
COP podawany przez producentów odnosi się do warunków laboratoryjnych. W rzeczywistych warunkach wartość ta może się znacznie różnić. Dlatego wprowadzono SCOP (Seasonal Coefficient of Performance), czyli sezonowy współczynnik efektywności.
SCOP uwzględnia zmienne warunki pogodowe w ciągu całego sezonu grzewczego i lepiej oddaje faktyczną sprawność pompy ciepła w dłuższym okresie czasu.
Jak poprawić współczynnik COP?
Aby zmaksymalizować COP pompy ciepła, warto:
- Zastosować ogrzewanie podłogowe zamiast tradycyjnych grzejników.
- Dobrze izolować budynek, aby ograniczyć straty ciepła.
- Wybrać wydajne sprężarki inwerterowe.
- Zastosować bufor ciepła, który stabilizuje pracę pompy.
- Regularnie serwisować urządzenie, aby zapewnić jego optymalną wydajność.
Współczynnik COP to kluczowy parametr określający efektywność pompy ciepła. Im wyższa jego wartość, tym niższe zużycie energii i bardziej ekonomiczne ogrzewanie. Na COP wpływa wiele czynników, takich jak temperatura dolnego źródła, typ instalacji grzewczej i jakość sprężarek.
Przed zakupem pompy ciepła warto zwrócić uwagę nie tylko na teoretyczny COP podawany przez producenta, ale także na SCOP, który lepiej oddaje rzeczywiste warunki pracy urządzenia. Wybór odpowiedniego systemu i jego optymalizacja może przynieść znaczne oszczędności i podnieść komfort użytkowania.
źródło i zdjęcia: BDR Thermea Poland Sp. z o.o.
Fotografia otwierająca: AdobeStock