Jak podłączyć kocioł elektryczny? Pytania i odpowiedzi

1. Jak zamontować kocioł na ścianie i podłączyć go pod 230V?

Po zdjęciu metalowej obudowy kocioł należy solidnie przymocować do ściany. Wcześniej jednak trzeba podłączyć go do instalacji za pomocą śrubunków w rozmiarze zalecanym w instrukcji (i zgodnie z kierunkiem przepływu wody). Instalację grzewczą należy najpierw przepłukać i napełnić wodą lub płynem niezamarzającym.

Jeśli chodzi o podłączenie elektryczne, kocioł (taki jak urządzenia firmy Elterm) fabrycznie przygotowany jest do zasilania 400V, jednak modele do 9kW można zasilić 230V, łącząc linie L1, L2 i L3 wewnątrz listwy przyłączeniowej kotła (za pomocą mostków o przekroju min. 2,5 mm²). Należy także podłączyć przewód neutralny (N) i ochronny (PE) zgodnie z opisem. Ze względów bezpieczeństwa czynności te musi wykonywać uprawniony elektryk (SEP E+D).

Uwaga: Przy zasilaniu jednofazowym (230V) ważne jest upewnienie się, że instalacja elektryczna w budynku wytrzyma zakładane obciążenie (dobór zabezpieczeń, przekroje przewodów itp. – zgodnie z obowiązującymi normami, np. PN-HD 60364).

2. Na czym polega sterowanie pokojowe i pogodowe?

Sterowanie pokojowe polega na utrzymywaniu zadanej temperatury w pomieszczeniu na podstawie odczytu czujnika pokojowego (tzw. termostatu pokojowego). Czujnik zwykle umieszcza się w reprezentatywnym pomieszczeniu, co zapewnia stabilną temperaturę w całym domu.

Sterowanie pogodowe natomiast działa na podstawie odczytu temperatury zewnętrznej (tzw. czujnika pogodowego). Regulator dobiera temperaturę wody w instalacji c.o. do aktualnych warunków atmosferycznych, a jego działanie jest opisane za pomocą krzywej grzewczej (można ustawić wartość od 0 do 10 w menu kotła). Sterowanie pogodowe pozwala na bardziej efektywne gospodarowanie energią i obniża koszty ogrzewania dzięki dopasowaniu do zmieniającej się pogody.

Porada praktyczna: Jeśli w instalacji jednocześnie stosujemy termostat pokojowy i pogodowy, warto zadbać o odpowiednie umieszczenie obu czujników, aby uniknąć tzw. „dublowania się” odczytów i niepotrzebnych wahań temperatury.

3. Czym różni się sterowanie radiowe od tradycyjnego sterowania przewodowego?

Sterowanie radiowe (komunikacja bezprzewodowa) eliminuje konieczność układania przewodów między kotłem a czujnikami (pokojowym i pogodowym). Komunikacja odbywa się za pomocą fal radiowych.

W skład tego systemu wchodzi czujnik pokojowy i lub pogodowy (zasilane bateryjnie), moduł odbiornika (płytka sterująca montowana w kotle), do której podłącza się antenę. I antena montowana wewnątrz kotła.

Dzięki braku przewodów sterowanie radiowe umożliwia szybką modernizację lub rozbudowę systemu ogrzewania, a także montaż czujników w trudno dostępnych miejscach.

4. Aplikacja internetowa – co daje i jak ją uruchomić?

Moduł internetowy składa się z płytki modułu i przewodu taśmowego, które należy zainstalować zgodnie z instrukcją. Warto pamiętać, że wymaga podłączenia do sieci (kablem Ethernet) i aktywacji pakietu w aplikacji.

Zdalne sterowanie umożliwia zmianę temperatury, harmonogramów, a także diagnostykę urządzenia z dowolnego miejsca z dostępem do internetu. Ułatwia szybką reakcję w przypadku awarii lub nieprawidłowości w pracy kotła, a także pozwala kontrolować i optymalizować koszty ogrzewania dzięki podglądowi bieżącego zużycia oraz historii pracy urządzenia.

Wskazówka: Przy pierwszej konfiguracji aplikacji warto od razu ustawić kod PIN oraz sprawdzić, czy na kotle wyświetla się ikona sygnalizująca poprawne połączenie.

5. Napełnienie instalacji wodą – dlaczego jest ważne?

Woda w instalacji powinna mieć ok. 1,5 bara na zimno, aby zapewnić prawidłowe działanie pompy obiegowej i chronić grzałki przed suchobiegiem. I tu istotne jest odpowietrzenie instalacji – usunięcie pęcherzy powietrza z instalacji zapobiega bowiem szumom, spadkowi wydajności grzewczej oraz chroni pompę przed pracą „na sucho”.

Prawidłowe przygotowanie wody (lub dodanie płynu niezamarzającego zgodnie z zaleceniami) ma wpływ na żywotność całego układu c.o.

6. Uruchomienie kotła (firmy Elterm) – w 5 krokach

1. Sprawdzenie instalacji: Upewnij się, że układ c.o. jest szczelny, a ciśnienie wody wynosi 1,5 bara.
2. Zasilanie elektryczne: Podłącz lub włącz główny wyłącznik zasilający (upewniając się, że montaż wykonał uprawniony elektryk).
3. Tryb czuwania: Po włączeniu zasilania głównego na kotle pojawia się czerwona dioda. Jest to zalecany stan poza sezonem grzewczym.
4. Właściwe uruchomienie (przycisk zasilania): Należy przytrzymać przycisk ok. 5 sekund. Następnie wybrać język i zatwierdzić ustawienia.
5. Odpowietrzanie: Urządzenie automatycznie uruchamia 5-minutowy cykl, w którym włączana jest pompa c.o. (oraz c.w.u. w przypadku kotła Marszałek).

7. Wybór języków

Po wciśnięciu przycisku zasilania przez 5 sekund kocioł przechodzi w tryb wyboru języka. Przyciskiem „strzałka w górę” (↑) można przewijać listę dostępnych języków. Zatwierdzenie wyboru następuje po wciśnięciu przycisku „strzałka w lewo” (←).

8. Jak działa funkcja automatycznego odpowietrzania i czy można ją powtarzać?

Po włączeniu kotła uruchamia się 5-minutowa procedura odpowietrzania, w trakcie której pracują pompy c.o. i c.w.u. (jeżeli są). Funkcja jest wymagana przy pierwszym uruchomieniu, aby zabezpieczyć pompę i grzałki przed suchobiegiem. Jeśli po zakończeniu cyklu wciąż słychać powietrze w instalacji, proces można powtórzyć, wyłączając i włączając kocioł ponownie.

9. W jaki sposób ustawia się temperaturę centralnego ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej?

Oto kroki, które musisz w tym celu wykonać:

1. Wejście w menu: Na ekranie startowym wciśnij przycisk „strzałka w lewo” (←).
2. Wybór parametru: Za pomocą przycisków góra/dół (↑/↓) wskaż, czy chcesz zmienić temperaturę c.o. czy c.w.u. (w kotle Marszałek firmy Elterm lub w kotle z pakietem c.w.u.).
3. Regulacja: Naciśnięcie przycisku kwadrat (■) pozwala wejść w tryb edycji, a strzałkami góra/dół zwiększasz lub zmniejszasz temperaturę.
4. Zatwierdzenie: Przycisk zasilania (symbol włącznika) zapisuje ustawioną wartość.

10. Jak działa krzywa pogodowa i jak ją ustawić?

Krzywa pogodowa to funkcja zależności temperatury zasilania c.o. od temperatury zewnętrznej (im zimniej na zewnątrz, tym wyższa temperatura wody w obiegu). Przykładowo w kotłach Elterm można ustawić wartości od 0 do 10, gdzie „0” wyłącza korektę pogodową, a im wyższa liczba, tym intensywniejsze podniesienie temperatury wody wraz ze spadkiem temperatury zewnętrznej.

Aby ustawić krzywą pogodową, z ekranu startowego wciśnij strzałkę w prawo (→), następnie wybierz odpowiednią krzywą (np. 3–5 na początek). Na koniec upewnij się, że podstawowa temperatura c.o. jest ustawiona na ok. 30°C lub więcej, aby krzywa miała z czego korygować.

11. Czy można ograniczyć moc kotła i w jakim celu?

Ograniczenie mocy może być konieczne, aby dostosować się do warunków przyłącza elektrycznego (np. zbyt mały przydział mocy) lub aby uniknąć zbyt częstego włączania i wyłączania się urządzenia w niewielkich instalacjach. W kotle Elterm zakres regulacji wynosi 33%, 67% lub, 100%.

Aby ograniczyć moc kotła, na ekranie startowym naciśnij kwadrat (■), wybierz „Moc”, ponownie kwadrat i przyciskami góra/dół wybierz żądaną wartość. Zatwierdź przyciskiem zasilania.

12. Kiedy warto włączyć lub wyłączyć sekcję c.w.u. w kotle?

Sekcja c.w.u. powinna pozostawać aktywna („on”), gdy posiadasz kocioł z pakietem c.w.u. (lub model Marszałek) i chcesz, aby kocioł odpowiadał za podgrzewanie wody użytkowej w zasobniku. Sekcja c.w.u. może być nieaktywna („off”), gdy korzystasz z innego źródła ciepła do produkcji ciepłej wody (np. podgrzewacz przepływowy, solar).

Aby ustawić sekcję, wejdź w menu (kwadrat ■), wybierz „Sekcja”, po czym określ, czy aktywna ma być c.o. czy c.w.u.

13. Dlaczego poprawne ustawienie daty i godziny ma znaczenie?

Przede wszystkim dlatego, że harmonogramy ogrzewania (pokojowe i c.w.u.) działają w oparciu o aktualny czas. Poprawne ustawienie daty i godziny pozwala także na prawidłowe monitorowanie zużycia energii, bowiem dane o zużyciu kWh są zapisywane w określonych przedziałach czasowych, więc niepoprawny czas zafałszuje statystyki.

Jak ustawić datę i godznę? Na ekranie startowym wciśnij kwadrat (■) → „data/” → strzałkami lewo/prawo (←/→) przełączaj między godziną, datą i dniem tygodnia. Zmianę wartości wykonujesz strzałkami góra/dół (↑/↓).

14. Co to jest parametr PID-P i w jaki sposób wpływa na pracę kotła?

PID (Proportional-Integral-Derivative) to algorytm sterowania, który zapewnia płynne osiąganie i utrzymanie zadanej temperatury. W kotłach Elterm można dostosować głównie część „P” (proporcjonalną).

Przykładowe wartości:

• 1 lub 2 – kocioł szybko osiąga temperaturę, ale może dochodzić do większych wahań.
• 4 lub 5 – kocioł wolniej dobija do zadanej temperatury, za to stabilniej ją utrzymuje.

Aby ustawić ten algorytm, w menu „PID-P” (kwadrat ■ z ekranu startowego) zmieniasz wartość góra/dół, a zatwierdzasz przyciskiem zasilania.

15. Co to jest histereza i jak ustawić ją dla c.o.?

Histereza określa, przy jakiej różnicy między temperaturą zadaną a aktualną kocioł załączy/wyłączy grzanie. Im większa histereza, tym rzadziej kocioł się włącza, ale wahania temperatury mogą być większe. Zakres histerezy w kotłach Elterm wynosi od 1 do 6. Ustawisz ją wchodzą w Menu, wybierając „Histereza c.o.”, następnie kwadrat (■) i zmieniasz strzałkami góra/dół (1 do 6),  zatwierdzając przyciskiem zasilania.

16. Jak wpływa histereza na komfort korzystania z ciepłej wody?

To zachodzi podobna zasada jak przy c.o. – histereza określa odchył temperatury w zasobniku c.w.u., który spowoduje załączenie lub wyłączenie grzałek. Uwaga - zbyt mała histereza zapewnia stabilną temperaturę wody, ale kocioł często się załącza, co może wpływać na zużycie energii i żywotność podzespołów. Histerezę ustawiamy w tym przypadku podobnie, jak w c.o., wybierając w menu „Histereza c.w.u.”.

17. Kiedy warto przywrócić ustawienia fabryczne i jak to zrobić?

Jeśli zmiany wprowadzone w parametrach utrudniają pracę kotła lub nie jesteś pewien, które ustawienia spowodowały błędną pracę, wart przywrócić ustawienia fabryczne. Można to zrobić wybierając w Menu „Ustawienia fabryczne”, a następnie potwierdzając strzałką w prawo (→) i aktywując strzałką w górę (↑), a na końcu zatwierdzając przyciskiem zasilania.

Wszystkie zmienione przez użytkownika parametry wracają do stanu pierwotnego (zalecanego przez producenta).

18. Jak działają programy pokojowe (czasowe) i dlaczego warto z nich korzystać?

Programy czasowe pozwalają ustalić przedziały godzinowe (np. noc, dzień, weekend) i temperatury docelowe w pomieszczeniach. Ustawiając niższą temperaturę w godzinach, gdy domownicy są poza domem lub śpią, można zmniejszyć rachunki. Jak to zrobić? W menu należy odnaleźć „Programy POK” i w tej funkcji ustawić dni tygodnia, godziny pracy (ręcznie lub automatycznie) i aktywność (on/off) każdego z przedziałów.

19. Czy ciepłą wodę też można programować?

Tak. Podobnie jak programy pokojowe, można ustawić harmonogram podgrzewania c.w.u., co szczególnie przydaje się przy fotowoltaice (by grzać wodę w godzinach produkcji energii) albo dla domów letniskowych. W menu znajdź „Programy c.w.u.” i tam ustal dni, godziny, temperaturę i aktywność.

20. Kiedy warto ustawiać harmonogram pompy cyrkulacyjnej?

Komfort ciepłej wody „od razu” uzyskujemy dzięki pompie cyrkulacyjnej, która sprawia, że woda w punktach poboru jest gorąca od razu po odkręceniu kranu. Pamiętajmy jednak, że nie zawsze potrzebujemy cyrkulacji przez całą dobę – dzięki harmonogramom można ograniczyć zużycie energii na pracę pompy.

Jak ustawić taki harmonogram? W menu odnajdź „Pompa cyrkulacyjna” i, podobnie jak w programach pokojowych, wybierz dni tygodnia, godziny i temperaturę odniesienia.

21. Po co kalibrować czujniki i jak to zrobić?

Różnice między rzeczywistą temperaturą w pokoju czy na zewnątrz a wskazaniem czujnika można skorygować w menu kalibracji. Aby to zrobić, w menu odnajdujemy funkcję  „Kalibracja” i strzałkami góra/dół dopasowujemy korekty temperatury (pokojowej i pogodowej). Zazwyczaj korekta w granicach ±2°C jest wystarczająca. Pamiętajmy, żeby używać profesjonalnego termometru wzorcowego do weryfikacji.

22. Jak poprawnie skonfigurować kocioł z usługą internetową?

W pierwszym kroku należy sprawdzić poprawność podłączenia taśmy przyłączeniowej (prawidłowa orientacja wtyczki) oraz to, czy dioda na module się świeci. Aby ustalić ID aplikacji i kod PIN, w menu szukamy funkcji „Internet” i tam wprowadzamy identyfikator dla aplikacji (np. generowany automatycznie w systemie producenta) oraz zmieniamy PIN dostępu. Na wyświetlaczu powinna pojawić się ikona sygnalizująca pomyślną komunikację z siecią.

23. W jaki sposób kocioł rejestruje i prezentuje zużycie energii?

Przede wszystkim dane te odnajdziemy za pośrednictwem funkcji „Zużycie energii”, którą odnajdiemy w menu. Tam wyświetlane są trzy liczniki: 1) licznik kasowalny (od momentu ręcznego „startu”), 2) ostatnie 24 godziny (w odstępach co 20 minut) oraz 3) opcja LIMIT (ustawienie maksymalnej ilości kWh, po której kocioł się wyłączy).

Warto wiedzieć, że dzięki opcji LIMIT można zwiększyć autokonsumpcję energii z fotowoltaiki, ograniczając pracę kotła do wybranej ilości kWh dziennie.

24. Czy odpowietrzenie można przeprowadzić ponownie, bez ponownego uruchamiania kotła?

Tak. Z poziomu menu wybieramy „Odpowietrzanie” i w tej funkcji można włączyć pompę c.o. i/lub c.w.u. w tryb pracy bez załączania grzałek. Pomaga to usunąć powietrze z instalacji w razie pojawienia się niepokojących odgłosów lub spadku wydajności.

25. Co zrobić w przypadku najczęściej pojawiających się usterek, takich jak niesprawna pompa czy brak reakcji wyświetlacza?

Niesprawną pompę sygnalizują diody czerwone lub żółte. Jeśli się zaświecą, należy sprawdzić, czy nie doszło do zablokowania wirnika (np. przez kamień w instalacji). Można spróbować „odblokować” pompę, przekręcając śrubokrętem otwór na środku pompy (zgodnie z instrukcją).

Jeśli natomiast nie reaguje wyświetlacz, należy odłączyć zasilanie, zdjąć obudowę i wcisnąć czujnik przegrzania (tzw. „czot”), znajdujący się na szczycie cylindra. Następnie należy ponownie podłączyć zasilanie i sprawdzić, czy kocioł zaczyna normalnie działać.

Dodatkowa porada: W przypadku powtarzających się problemów z pompą (np. zbyt częste zapowietrzenie) warto sprawdzić, czy w instalacji nie ma nieszczelności powodujących zasysanie powietrza oraz czy woda w obiegu nie jest zanieczyszczona (filtry).

26.    Dlaczego karta gwarancyjna jest ważna?

Karta gwarancyjna jest niezbędnym dokumentem potwierdzającym zakup i prawidłową instalację kotła. Ale uwaga - wymaga ona podpisu elektryka lub instalatora z odpowiednimi uprawnieniami (SEP), co jest warunkiem zachowania gwarancji. W razie awarii producent lub serwis będzie wymagał wglądu w wypełnioną i podbitą kartę gwarancyjną. Podpisany dokument potwierdza, że kocioł został zainstalowany prawidłowo, co minimalizuje ryzyko usterek wynikających z błędnego montażu.

autor: Damian Żabicki

źródło i zdjęcie: Elterm

opracowanie: Anna Chrystyna