Przygotowania do rozbiórki
Zależnie od zakresu przewidywanych robót, konieczne będzie przeprowadzenie rozpoznania dotyczącego wpływu usuwanych elementów na bezpieczeństwo budowli, określenie sposobu pozbycia się zbędnego materiału, a także ustalenie zestawu niezbędnych narzędzi i materiałów.
W praktyce najczęściej pojawiającym się problemem przy takich pracach będzie ustalenie funkcji, jaką pełni w konstrukcji domu planowana do rozbiórki ściana albo, gdy chcemy wykonać w niej otwór drzwiowy czy okienny.
W przypadku ściany działowej z reguły nie będzie z tym problemów, ale gdy jest to ściana nośna, poważniejsza ingerencja w jej strukturę, wymaga fachowej oceny np. przez konstruktora budowlanego i określenia dopuszczalnego zakresu prac oraz przygotowania i zamontowania odpowiednich zabezpieczeń.
Również w przypadku usuwania pokryć ściennych czy podłogowych należy upewnić się, czy pod nimi nie są prowadzone instalacje wodne lub elektryczne, które podczas robót mogą zostać uszkodzone, a w przypadku planowania wyburzenia takiej ściany konieczne będzie wcześniejszego, trwałego odcięcia zasilania do rur i przewodów elektrycznych.
Nagromadzony podczas rozbiórki gruz najwygodniej usuniemy przez okno z zamontowaną zsuwnią z desek lub przy pracy na wyższej kondygnacji wykorzystamy zsypy segmentowe, które można wynająć.
Przy większym zakresie robót wygodnym rozwiązaniem będzie kierowanie odpadów bezpośrednio do podstawionego kontenera bądź worka typu big-bag, co umożliwi wywóz odpadów bez konieczności ich uciążliwego załadunku.
Pracom rozbiórkowym towarzyszy zawsze znaczna emisja pyłów utrudniających prace i szkodliwych dla zdrowia. Zależnie od przyjętej metody burzenia, stosowane są odciągi z maszyn np. frezujących podłoże, a indywidualną ochronę przed pyłem zapewnią odpowiednie maski i zwilżanie gruzu.
Jak odróżnić ścianę nośną od działowej?
Ze względu na rolę, jaką w domu pełnia ściany mogą to być ściany działowe, które jedynie oddzielają poszczególne pomieszczenia i nie przenoszą żadnych obciążeń od innych elementów budynku, oraz konstrukcyjne nazywane też nośnymi, które podtrzymują strop, ściany wyższych pięter i konstrukcję dachową.
Dlatego z usunięciem czy wykuciem dużego otworu w ściance działowej nie będzie problemu, natomiast ściany nośne przed utworzeniem w nich miejsca na okno czy drzwi mogą wymagać zamontowania zastępczej konstrukcji nośnej, która powinna być opracowana przez projektanta.
Ustalenie, czy przewidziana do usunięcia ściana jest ścianą działową, czy też nośną w większości przypadków nie powinno sprawiać problemów, jednak niekiedy konieczna będzie ekspertyza budowlana, zwłaszcza w starych budynkach, gdzie ściana działowa może pełnić rolę podpory pośredniej dla wyżej ustawionych przegród.
Ściany działowe budowane są najczęściej z elementów o grubości 6-12 cm, co łącznie z tynkiem daje grubość ściany ok. 10-16 cm, a ich pomiar można przeprowadzić w miejscu osadzenia drzwi czy okna.
Przy braku takiej możliwości ścianę można przewiercić odpowiedni długim wiertłem. Natomiast ściany nośne mają z reguły grubość konstrukcyjną ponad 20 cm i zawsze są to ściany zewnętrzne budynku oraz wewnętrzne o przynajmniej takiej grubości.
Informacje o rodzaju ścian tego domu znajdują się również w dokumentacji projektowej obiektu w formie rysunkowej na planie poszczególnych kondygnacji.
Usuwania tynków i okładzin ściennych
Usunięcie wyprawy tynkarskiej lub płytek ceramicznych może być docelowym zadaniem w rozbiórkowym, ale również przeprowadzane jest jako etap wstępny przy wyburzaniu ściany, ułatwiając jej rozebranie.
Wybór metody pracy uzależniony będzie od wielkości usuwanej powierzchni, rodzaju i przyczepności pokrycia do muru, a także konieczności ograniczenia zbyt intensywnego działania, które mogłoby uszkodzić strukturę ściany.
Do wyboru jest kilka sposobów dostosowanych do rodzaju znajdujących się w dyspozycji narzędzi. Najprostszy sposób to ręczne skuwanie tynku czy płytek przy użyciu przecinaka i młotka, a rozpoczęcie pracy ułatwi nacięcie szlifierką kątową rowka, który pozwoli na skośne ustawienie dłuta. Skuwanie rozpoczynamy od góry w pewnej odległości od narożnika prawego dla praworęcznych lub lewego dla leworęcznych skuwając tynk w kierunku poziomym.
Prace zdecydowanie ułatwi użycie młotowiertarki przełączonej na funkcję kucia, z szerokim dłutem, którą rozpoczynamy pracę w pobliżu środka szerokości ściany. Dłuto czy przecinak przykładamy do krawędzi okładziny skośnie, pod niewielkim kątem, a efekt pracy uzależniony będzie od siły przyczepności do ściany i zwartości pokrycia - niekiedy odpada ono dużymi płatami, a w innym przypadku powstają jedynie wąskie wgłębienia.
Przy mocnym związaniu pokrycia tynkarskiego z podłożem oraz na ścianach o niezbyt stabilnej budowie lub z wrażliwym pokryciem z drugiej strony, dynamiczne skuwanie zastępuje się poprzez bruzdowanie powierzchni przy użyciu maszyny z diamentowymi tarczami tnącymi lub frezem widiowym.
Ze względu na znaczne zapylenie do takich prac potrzebny będzie aparat odciągowy (odkurzacz) podłączony do bruzdownicy. Pozostałości tynku łatwo następnie oderwać przy użyciu dłuta lub frezując powierzchnię elektronarzędziem z tarczą widiową do obróbki powierzchni.
Modyfikacja podkładów podłogowych
Remont podłogi wymaga niekiedy wymiany warstw podkładowych, przykrytych np. cienkim jastrychem betonowym. Jego usuwanie pozwalające na ułożenie skuteczniejszego ocieplenia, nie może jednak wpłyną szkodliwie na konstrukcję jak i wykończenie stropu, co może się zdarzyć przy dynamicznym skuwaniu powierzchni.
Bezpieczniejszym sposobem będzie fragmentowanie jastrychu z wykorzystaniem szlifierki kątowej z tarczą do cięcia betonu. Nacięcia tworzące płyty o wymiarach np. 40x50 cm po podważeniu dość łatwo można oderwać je od warstwy żużla czy polepy, które wymienimy na efektywniejszą termoizolację.
Upowszechnienie się ogrzewania podłogowego sprawia, że przy remontach podłogi chcemy niekiedy je zainstalować bez konieczności podwyższania jej poziomu. W takich przypadkach można zlecić wyspecjalizowanej firnie wyfrezowanie w jastrychu odpowiednich rowków, pozwalających na umieszczenie rur grzejnych.
Burzymy ściankę działową
Ściany murowane z cegieł, pustaków czy bloczków - zwłaszcza na zaprawie wapiennej - dość łatwo można rozebrać, nacinając jedynie same spoiny. O rodzaju użytych materiałów przekonamy się, skuwając fragment tynku lub okładziny ceramicznej.
Rozbiórkę zawsze zaczynamy od samej góry, przy czym najtrudniej będzie wybić pierwsze cegły. Pracę tą znacznie ułatwi nawiercenie rzędu otworów (średnicy przy użyciu otwornicy do muru zamontowanej w młotowiertarce.
W ten sposób pozbędziemy się pierwszej warstwy cegieł, a następne dadzą się już stosunkowo łatwo usunąć. Przy wyburzaniu lepiej nie używać młotów eletropneumatycznych o dużej mocy, gdyż wywołane przez nie drgania mogą powodować uszkodzenia tynku na pozostałych ściana czy suficie.
Ścianki działowe mogą być niekiedy zbrojone prętami umieszczonymi w spoinach poziomych i po natrafieniu na nie wycinane są szlifierką kątową.
Do przecinania spoin pionowych można wykorzystać piłę szablistą tzw. „lisi ogon” wyposażoną w brzeszczot z ostrzem widiowym czy diamentowym do twardego betonu, co znacząco ułatwia wyłamywanie całych elementów ściennych.
W przypadku tworzenia jedynie otworu na okno czy drzwi, w ścianie z bloczków z betonu komórkowego czy gipsowych piły takiej można użyć do wycięcia potrzebnej powierzchni, a wycięty fragment łatwo przewrócić.
Mimo tego, że ścianki działowe nie przenoszą obciążeń konstrukcyjnych to na górze otworzonego otworu - zwłaszcza drzwiowego należy osadzić zabetonowane pręty zbrojeniowe, które zabezpieczą przed pękaniem naroży spowodowanych np. dynamicznym zamykaniem drzwi.
Autor: Redakcja BudujemyDom
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: Centrum Dystrybucyjno-Handlowe PROFIX (młot udarowy SDS-max Tryton TMM1050X)