Automatyka w domach jednorodzinnych obowiązkowa od 2026 - poznaj nowe wymagania techniczne
Automatyka w domach jednorodzinnych obowiązkowa od 2026 - poznaj nowe wymagania techniczne
Jeśli planujesz budowę domu jednorodzinnego, wiedz, że już od 2026 roku prawdopodobnie wejdą w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi każdy nowo budowany dom będzie musiał być wyposażony w systemy automatycznego sterowania, regulacji i monitorowania. Zmiany te mają na celu zwiększeni efektywności energetycznej budynków i ograniczenie zużycia energii. Co to oznacza w praktyce?
Data publikacji: 2025-12-01
Data aktualizacji: 2025-12-01
Zmiany wnikają z planowanej nowelizacji przepisów dokumentu "Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie" (WT). Określa on m.in. standardy energetyczne i techniczne w budownictwie mieszkaniowym. Jedną z najistotniejszych zmian jest wymóg wyposażenia w automatykę systemów technicznych w nowych budynkach, która umożliwia:
regulację temperatury czy wentylacji na podstawie odczytu z czujników,
zmianę ustawień temperatury, oświetlenia w zależności od obecności domowników, czy warunków zewnętrznych,
monitorowanie pracy poszczególnych systemów i bieżącego zużycia energii.
O ile tylko zastosowanie takich rozwiązań będzie możliwe do zastosowania i ekonomicznie uzasadnione - nowe wymagania będą dla inwestorów obowiązkowe.
Obowiązkowa automatyzacja domowych instalacji w 2026 - których?
Kolejne nowelizację Wytycznych Technicznych konsekwentnie dążą do tego, by domy były możliwie najbardziej energooszczędne, a tym samym generowały mniejsze emisje CO₂, co jest zgodne z unijnymi celami klimatycznymi i wprowadzeniem nowoczesnych standardów budownictwa - nZEB (o niemal zerowym zużyciu energii) i dodatnioenergetycznego (klasa A+). W związku z tym automatyzacją mają zostać objęte systemy mające największy wpływ na zużycie energii w budynku. Są to:
ogrzewanie i chłodzenie (np. pompy ciepła, kotły gazowe, systemy klimatyzacji), aby działały tylko wtedy, gdy temperatura wzrośnie lub spadnie poniżej założonego, komfortowego poziomu,
wentylacja mechaniczna (np. w tym z odzyskiem ciepła) - aby jej wydajność w danym momencie samoczynnie dopasowywała się do jakości powietrza i obecności domowników,
instalacja c.w.u. (czyli ogrzewanie wody użytkowej), aby uniknąć grzania wody na zapas i uruchamiać grzanie wody tylko przy spadku temperatury poniżej określonego poziomu,
oświetlenie, aby wyłączało się w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa,
ładowanie pojazdów elektrycznych (wallboxy), aby odbywało się w godzinach, w których energia jest najtańsza,
instalacja fotowoltaiczna, aby maksymalnie zwiększyć autokonsumpcję energii wyprodukowanej przez panele PV.
Co należy wziąć pod uwagę planując instalację elektryczną uwzględniającą nowe wytyczne?
Aby spełnić zaktualizowane wymagania, w domowej instalacji elektrycznej trzeba będzie uwzględnić odpowiednie rozwiązania, takie jak:
Większa liczba obwodów - ponieważ wiele spośród zautomatyzowanych systemów wymagać będzie osobnej linii zasilającej, a niektóre z nich dodatkowo specjalnych zabezpieczeń nadprądowych, różnicowoprądowych lub ochronników przepięć.
Pojemniejsza rozdzielnica - bo trzeba będzie zainstalować w niej dodatkowe elementy aparatury modułowej tj.: wyłączniki różnicowoprądowe typu A, F lub B, sterowniki do automatyki, przekaźniki, zasilacze, interfejsy komunikacyjne oraz listwy do montażu modułów systemowych.
Instalacja magistralowa - gdyż do automatyzacji każdego systemu potrzebna będzie adekwatna infrastruktura (m.in. przewody sterownicze i magistrale komunikacyjne)
Dodatkowe okablowanie i zasilacze - ponieważ różnego rodzaju moduły zdalne i czujniki obecności, temperatury, CO₂ potrzebują zasilania i komunikacji
Podłączenie internetu do rozdzielnicy - z uwagi na fakt iż automatyka zwykle wymaga dostępu do sieci (lokalnej lub Internetu).
Jakich dodatkowych urządzeń będzie wymagało spełnienie nowych wytycznych?
Wiele z rozwiązań obowiązkowych w świetle nowych regulacji już teraz wykorzystywanych jest w domowych instalacjach elektrycznych - nie tylko przynosząc oszczędności, ale też poprawiając komfort użytkowania domu. Są to przede wszystkie takie komponenty jak:
Przekaźniki, sterowniki i moduły automatyki - np. sterowniki strefowe ogrzewania - do zarządzania temperaturą w różnych pomieszczeniach, moduły logiczne i kontrolery smart home do integracji do zarządzania całą instalacją, czy regulatory pogodowe i czujniki temperatury zewnętrznej - dostosowujące pracę ogrzewania do warunków na zewnątrz.
Wszelkiego rodzaju czujniki - czujniki ruchu i obecności - np. do sterowania oświetleniem, wentylacją, czujniki CO₂ czy wilgotności i temperatury niezbędne w systemach wentylacyjnych, czujniki otwarcia okien i drzwi - możliwe do zintegrowania z systemami HVAC i alarmowymi.
Zdalne panele sterujące lub aplikacje mobilne - np. panele dotykowe do programowania harmonogramów, czy aplikacje mobilne umożliwiające monitorowanie różnych systemów i zdalne sterowanie nimi.
Liczniki i analizatory energii - tj. liczniki zużycia prądu, gazu, ciepła (nowoczesne modele posiadają także funkcję rejestrowania i przesyłania danych), urządzenia EMS (Energy Management System) służące do monitorowania i optymalizacji zużycia energii, np. przy współpracy z PV.
Urządzenia do komunikacji systemowej pozwalające do integracji różnych systemów - np. typu bridge lub hub, bramki komunikacyjne, sterowniki programowalne.
Jeśli w najbliższym czasie zamierzasz wybudować dom - już teraz weź pod uwagę nowe wymagania techniczne. Uwzględnij w projekcie:
instalację smart termostatów lub systemu ogrzewania z automatyką,
wentylację z odzyskiem ciepła i czujnikami jakości powietrza,
opcje monitorowania zużycia energii i sterowania domem zdalnie,
możliwość integracji systemów technicznych w jeden inteligentny system.
Dostosowanie nowo budowanego domu do wytycznych, które mają zostać zaktualizowane przyniesie inwestorowi wymierne korzyści, dzięki czemu inwestycja w dodatkowe rozwiązania zwróci się. Automatyczne sterowanie optymalizuje zużycie energii, a stały monitoring parametrów poszczególnych instalacji pozwala wykrywać anomalie, czy nadmierne zużycie i dostosować ich pracę tak, aby uzyskać maksymalną efektywność. Wszystko to pozwala ograniczyć koszty eksploatacji i przekłada się na realne oszczędności. Automatyzacja i integracja domowych systemów znacząco podnoszą komfort użytkowania. Z jednej strony ograniczają codzienną obsługę instalacji, z drugiej - ułatwiają ich sterowanie wtedy, gdy jest to potrzebne. Dzięki zintegrowanym platformom zarządzania, użytkownik zyskuje przejrzysty i wygodny dostęp do wszystkich systemów w jednym miejscu.
Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych rozwiązań zgodnych z WT 2026 dom stanie się wygodniejszy, oszczędniejszy i gotowy na przyszłość.