Budujesz się? Zobacz na czym polega wybór technologii i materiałów budowlanych
Budujesz się? Zobacz na czym polega wybór technologii i materiałów budowlanych
Jak trafnie wybrać rozwiązania budowlane, czym kierować się podczas konsultacji z architektem czy kierownikiem budowy oraz jak postępować w razie konieczności wprowadzenia zmian w trakcie realizacji projektu. Jeśli marzysz o domu "uszytym na miarę" – koniecznie czytaj dalej!
Decyzja o budowaniu domu pociąga za sobą całą masę kolejnych decyzji. Jeśli się nie ma działki, to trzeba ją wybrać. Kolejnym krokiem jest wybór projektu katalogowego albo opracowanie projektu indywidualnego. Czasami projekt jest już wcześniej, więc trzeba go tylko dopasować do warunków zabudowy dla danego terenu, przepisów oraz potrzeb inwestorów.
W trakcie adaptowania projektu lub opracowania nowego projektu, a czasami już po jego wykonaniu trzeba zadecydować z jakich materiałów budowlanych będzie dom wybudowany i w co będzie budynek wyposażony - w kontekście instalacji. Na koniec budowy pojawiają się jeszcze dylematy i decyzje związane z wykończeniem oraz urządzeniem mieszkania. W zasadzie każdej z tych kwestii można poświęcić osobny artykuł o ile nie rozdział w książce, ale spróbujmy zobaczyć na czym polega wybór materiałów budowlanych, z których będzie wybudowany wymarzony dom.
Wybór materiałów
W kontekście wyboru materiałów proces decyzyjny uzależniony jest najczęściej od preferencji inwestorów. Rzadko się zdarza, że jest to jednoosobowa decyzja tylko projektanta. Inwestorzy mogą zwracać uwagę np. na niskie koszty budowy, skrócenie czasu budowy, ekologię, dostępność materiałów, trendy a nawet modę itp. Jeśli inwestorzy mają wiedzę o materiałach budowlanych i budowaniu, to może to wynikać również ze specyfiki materiałów oraz z ich właściwości użytkowych.
Na pewno trzeba znaleźć w tym balans i racjonalne podejście. Sztuką jest dopasowanie istotnych dla inwestorów elementów tak, by w efekcie dobrze się z tym wszystkim czuć już mieszkając w swoim domu. Tak jest właśnie z doborem materiałów do budowy domu. Najlepiej wybrać rozwiązania najbardziej racjonalne i które pasują najbardziej inwestorom. Również najlepiej wybory te dokonać na etapie projektowania.
(fot. Solbet)
Wybór przy projektowaniu
Najlepszą opcją jest wybór materiałów, z których będzie wykonany budynek właśnie na etapie tworzenia projektu. Dotyczy to przede wszystkim wyboru technologii i głównych materiałów budowlanych. Na tym etapie przyjęte rozwiązania projektowe mogą i powinny w miarę możliwości uwzględniać również życzenia inwestorów. Mogą, ale nie muszą, ponieważ właściwości użytkowe wybranych spontanicznie materiałów budowlanych mogą powodować, że jakieś rozwiązanie lub materiały będą technicznie do przyjęcia, ponieważ jakieś rozwiązanie może się nie nadawać. O tym decyduje projektant, który bierze odpowiedzialność za przyjęte rozwiązania projektowe, które powinny spełnić wymagania podstawowe ujęte w Prawie budowlanym. Wg artykułu 5, ustępu 1 Prawa budowlanego (i uproszczeniu oraz skróceniu zapisu): obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych. Wymagania podstawowe dotyczą:
nośności i stateczności konstrukcji,
bezpieczeństwa pożarowego,
higieny, zdrowia i środowiska,
bezpieczeństwa użytkowania i dostępności obiektów,
ochrony przed hałasem,
oszczędności energii i izolacyjności cieplnej,
zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych.
Oznacza to, że zastosowane materiały powinny zapewnić spełnienie tych wszystkich (i innych) wymagań ujętych w ustawie Prawo budowlane. Dzięki temu jest pewność, że projekt jest zrealizowany zgodnie z przepisami.
Dlatego podczas projektowania architekt powinien omówić kwestie wyboru technologii i zastosowania materiałów budowlanych z inwestorami. Jeśli inwestorzy mają jakieś preferencje, jakieś obawy albo pytania powinny być one wyjaśnione na tym etapie, by zastosowane rozwiązania były rozwiązaniami przyjętymi świadomie. Decydujące zdanie powinien mieć architekt, który w projekcie autoryzuje przyjęte rozwiązania, pod którymi się podpisuje. Decyzja ta najczęściej oparta jest o jego własną wiedzę oraz dane uzyskane w dokumentach odniesienia na materiały budowlane, które ujął w projekcie oraz w oparciu o informacje uzyskane od projektanta projektującego konstrukcję.
(fot. Solbet)
Wybór lub zmiana materiałów w trakcie budowy
Jeśli projekt jest już wykonany, to oznacza, że wybór technologii oraz materiałów już nastąpił. Realizacja budowy powinna polegać na wykonaniu wszystkiego zgodnie z projektem oraz decyzją pozwolenia na budowę lub zgłoszeniem. Dotyczy to również ujętych rozwiązań materiałowych. Jednak w praktyce zdarza się, że wybory rozwiązań materiałowych, a raczej ich zmiany względem projektu następują dosyć często podczas budowy.
Pomysłów jest tyle co inwestorów i budów i wynikają one z rożnych względów (braku dostępności materiałów, dobra oferta cenowa na inne materiały, decyzja inwestora podyktowana innymi względami). Pamiętać należy, że bez problemu można dokonać zmian, które są nieistotnymi odstępstwami od projektu. To, czy zmiana jest nieistotnym odstępstwem, czy istotnym decyduje o tym projektant – architekt. Wg art. 36a, ustęp 6 Prawa budowlanego kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę, i uznania, że czy jest ono nieistotne dokonuje projektant. W tej kwestii może być pomocny również kierownik budowy, który również ma wiedzę na temat tego, co można uznać za zmiany nieistotne i istotne. Dlatego warto wówczas się z nim skonsultować przed chęcią wprowadzenia zmiany.
(fot. Solbet)
Podsumowanie
Rozważając budowę dobrze mieć rozeznanie w materiałach budowlanych. Jednak nie każdy inwestor jest lub będzie w tym specjalistą. Mimo wszystko warto poświęcić czas na zapoznanie się z różnymi dostępnymi informacjami. Jednak powinny to być informacje wiarygodne. Inwestorzy dosyć często nie są w stanie ich zweryfikować, dlatego wskazane jest zawsze się skonsultować z osobami, które mają wiedzę na temat budowania i technologii. Na pewno zwrócą oni uwagę nie tylko na wiarygodność tych informacji, ale również na wagę i istotę w kontekście rozwiązań. Warto też zaciągnąć informacji u osób, które już się wybudowały. Zebranie tego wszystkiego pozwoli trafnie dobrać wszystko, by dom był uszyty na miarę inwestorów.
dr inż. budownictwa, architekt. Product manager w firmie SOLBET. Rzeczoznawca budowlany, uprawniony do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Członek komitetów technicznych PKN. Fascynat materiałów i technologii budowlanych. Praktyk w projektowaniu i nadzorach przy realizacji obiektów budowlanych.