Jak prawidłowo zaplanować rozmieszczenie okien dachowych?
Okna dachowe od lat stanowią synonim nowoczesnego podejścia do aranżacji poddasza. Ich zadaniem jest nie tylko doświetlenie pomieszczeń, ale również poprawa mikroklimatu, zapewnienie kontaktu z otoczeniem i wsparcie bilansu energetycznego budynku.
Warunkiem osiągnięcia tych korzyści jest jednak właściwe usytuowanie okien dachowych, które wymaga uwzględnienia kilku kluczowych czynników: powierzchni pomieszczeń, kąta nachylenia dachu, wysokości montażu, stron świata oraz możliwości zestawiania kilku okien obok siebie.
Światło naturalne ma ogromne znaczenie dla samopoczucia i zdrowia człowieka. Jego odpowiednia ilość sprawia, że wnętrze wydaje się większe, przyjaźniejsze i bardziej komfortowe. Na poddaszach, gdzie ściany są ograniczone, okna dachowe stają się głównym źródłem światła, dlatego tak istotne jest, aby ich dobór i montaż były zgodne z obowiązującymi zasadami budowlanymi i praktycznymi wskazówkami ekspertów.
Wielkość okien dachowych a metraż poddasza
Pierwszym czynnikiem, na który należy zwrócić uwagę, jest powierzchnia pomieszczenia. Przyjęta zasada mówi, że powierzchnia szyb okien dachowych powinna stanowić co najmniej 1/8 powierzchni podłogi w przypadku pomieszczeń mieszkalnych.
Dla przykładu: pokój o metrażu 12 m² wymaga przeszklenia o powierzchni szyby minimum 1,2 m². W przypadku łazienek czy garderób wystarczy stosunek 1:12.
Co ciekawe, kilka mniejszych okien rozmieszczonych w różnych miejscach połaci dachu zapewnia doświetlenie nawet o 20% lepsze niż jedno duże okno. Taki układ pozwala na równomierne rozproszenie światła i uniknięcie kontrastów cienia.
Kąt nachylenia dachu a wysokość okna
Na poddaszach o niższym kącie nachylenia dachu konieczne jest montowanie okien o większej wysokości, aby światło mogło dotrzeć w głąb pomieszczenia. Z kolei w dachach stromych nawet krótsze okna zapewnią wystarczające doświetlenie. Wysokość okna trzeba więc dobierać indywidualnie, zawsze w zależności od konstrukcji dachu.
Wysokość montażu i komfort użytkowania
Rozporządzenie MSWiA określa minimalne wysokości montażu dolnej krawędzi okna od podłogi: 85 cm w budynkach do 25 m wysokości i 110 cm w wyższych kondygnacjach. Dzięki temu możliwe jest ustawienie mebli pod oknem i wygodne korzystanie z przestrzeni. Górna krawędź powinna sięgać przynajmniej 220 cm nad podłogą, co pozwala na swobodny widok zarówno w górę, jak i na horyzont.
Dobrze zaplanowane usytuowanie sprawia, że okno dachowe nie tylko wpuszcza światło, ale również otwiera perspektywę na otoczenie, eliminując wrażenie zamknięcia i odizolowania.
Strony świata – naturalne światło a komfort cieplny
Kierunek, w którym skierowane są okna dachowe, wpływa nie tylko na intensywność światła, ale również na temperaturę we wnętrzu. Okna południowe zapewniają najwięcej światła przez cały dzień, ale powodują też silne nagrzewanie pomieszczeń. Na wschodzie światło wpada rano, a na zachodzie – popołudniu. Najchłodniejsze, rozproszone światło dają okna północne, idealne do pracy i odpoczynku.
Łączenie okien dachowych
Coraz większą popularnością cieszy się montaż zestawów okien dachowych – obok siebie w poziomie lub pionie, a także w połączeniu z oknami kolankowymi. Takie rozwiązanie tworzy imponujące przeszklenia, które nie tylko doświetlają wnętrze, ale również stają się dekoracyjnym elementem aranżacji poddasza.
źródło i zdjęcia: OKPOL
opracowanie: Aleksander Rembisz