Zerwijmy z betonem w miastach

Zielone czy betonowe - dziś robi różnicę

Kilka lat temu bardzo popularne wśród aktywistów i społeczników miejskich było przeprowadzanie badań, które polegały na mierzeniu temperatury ulic zalesionych i takich, które pokryte są brukiem czy betonem. Takich eksperymentów, udokumentowanych zdjęciami, było mnóstwo i były one szeroko komentowane w przestrzeni publicznej.

Oczywiście podobne badania od lat przeprowadzane są przez uczelnie i inne placówki naukowe. Swego czasu bardzo przekonywujące dane na ten temat na łamach portalu money.pl prezentowali prof. Krzysztof Fortuniak z katedry nauk geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego oraz Ewa Strzelecka-Jastrząb z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach.

Badaniu podlegały m.in. warunki termiczne miasta i terenów zamiejskich. Okazało się, że kontrasty termiczne przekraczały 11°C w Łodzi, sięgały prawie 11°C w Warszawie, 10°C w Krakowie, 9°C we Wrocławiu, 8°C w Lublinie oraz 7°C w Bydgoszczy czy Poznaniu. Latem bywało jeszcze gorzej. Różnice temperatur pomiędzy terenami zurbanizowanymi, gęsto zabudowanymi i zalanymi betonem a terenami z dominacją zieleni sięgały od ok. 10°C do ok. 20°C.

Oczywiście badanymi obszarami o podwyższonej temperaturze były nie tylko tereny gęstej zabudowy miejskiej, ale też duże asfaltowe place parkingowe, takie jak te, które znaleźć można przy centrach handlowych, tereny składowisk odpadów, czy także tereny przemysłowe. Naukowczyni nazwała takie miejsca piecami, które dodatkowo podnoszą temperaturę powietrza w mieście.

Wad betonowych miast jest więcej

Najmocniej podkreślane negatywne skutki tzw. betonozy, to - oprócz nadmiernego nagrzewania się miast - zaburzona gospodarka wodna. Podczas obfitych opadów, nawet krótkich ale intensywnych, woda zalewa ulice i powoduje lokalne podtopienia. Nie ma sensu udowadniać oczywistego - beton gorzej chłonie wodę od ziemi. A to rodzi w miastach wiele kolejnych problemów.

Betonoza to także większa ilość zanieczyszczeń, w tym smogu. To rośliny przecież odpowiedzialne są za oczyszczanie powietrza, a ich brak wpływa na to, czym oddychamy. Na betonie czy bruku osadza się kurz, pył z erozji budynków czy ten, który szkodliwe związki emitowane przez samochody. Wystarczy ruch, nawet naturalny podmuch wiatru, by wzbić w powietrze substancje, które mogą wywoływać choroby m.in. górnych dróg oddechowych.

Większa w stosunku do zieleni ilość betonu to także większy hałas. Drzewa mogą działać podobnie jak ekrany dźwiękoszczelne. Co więcej, ich otoczenie stwarza miejsca do odpoczynku, rośliny uspokajają, a hortiterapeuci udowadniają nawet, że mają zdolności lecznicze.

Wszak człowiek posiada zapisaną w genach chęć obcowania z naturą, roślinami a kontakt ten wywołuje pozytywne reakcje. Grzechem ciężkim betonozy jest również zaburzanie bioróżnorodności. Tego typu miejsca nie przyciągają zwierząt, w tym ptaków. Bez wątpienia natomiast mocno przyczyniają się do pogłębienia kryzysu klimatycznego.

Jak się zabrać do odbrukowywania miast?

Choć ostatnie lata przyniosły nam szereg niechlubnych przykładów wciąż obecnej w naszych miastach betonozy, na nasze szczęście rośnie ilość samorządowców, którzy zdają sobie sprawę z powagi sytuacji i deklarują odbrukowywanie kolejnych miejsc w miastach. Nie zawsze jest to tak proste, jak mogłoby się wydawać.

Konieczne jest zidentyfikowanie potencjalnych miejsc takich działań tak, by nie przesadzić w drugą stronę. Zwykle proces "zrywania z betonem" rozpoczyna się na skwerach i nieużywanych parkingach. Mogą to być również miejsca, w których najczęściej dochodzi do podtopień i lokalnych powodzi lub takie, które tworzą tzw. miejskie wyspy ciepła.

Oczywiście podobnie jak samo "betonowanie", tak i jego zrywanie wymaga stosownych pozwoleń, czy studium wykonalności. Istotne są także koszty takiego przedsięwzięcia oraz stanowisko właścicieli sąsiadujących z miejscem działań nieruchomości.

Firmy, które zajmują się odbrukowywaniem miast powinny posiadać specjalistyczny sprzęt, taki jak Przecinarki jezdne Norton Clipper. Uzyskana zielona powierzchnia powinna zostać odpowiednio przygotowana pod nasadzenia, a i sam wybór zieleni ma tu niebagatelne znaczenie.

Przecinarka jezdna Norton Clipper

Czym jest wspomniany Norton Clipper?

Usuwanie betonu wcale nie jest prostym zadaniem. Konieczne jest do tego posiadanie narzędzi o odpowiednich parametrach, takich jak te z serii Norton Clipper. Przecinarka jezdna lub ręczna Norton Clipper tnie beton za pomocą narzędzi diamentowych. Tego typu tarcze są w stanie szybko i skutecznie przecinać nawet bardzo grube warstwy betonu lub asfaltu.

Zagęszczarka jednokierunkowa Norton Clipper.

Dzięki nim możliwe jest wykonanie precyzyjnych cięć, które następnie pozwalają na usuniecie fragmentów nawierzchni bez uszkadzania gruntu lub konstrukcji. Do usunięcia wyciętego betonu również przydatne mogą się okazać narzędzia z serii Norton Clipper, a dokładniej sprzęt do przenoszenia materiałów i usuwania gruzu.

Zagęszczarka jednokierunkowa Norton Clipper.

Producent, firma Saint Gobain oferuje także szlifierki i zagęszczarki, które mogą wygładzić powierzchnie po usunięciu nawierzchni, a także systemy odkurzania, pomocne w usuwaniu gruzu i kurzu.

źródło i zdjęcia: Saint-Gobain HPM Polska