Szkoda rujnować wykończone szlachetnymi materiałami ściany. I nikt nie chce żadnych prac budowlanych w zamieszkanym domu. Wyjściem jest zastosowanie dodatkowej instalacji radiowej, jaką jest np. niezawodna instalacja Gira eNet, sterującej pracą dotychczasowej instalacji elektrycznej.
eNet? I wszystko możliwe
Gira eNet jest zaprojektowana z myślą o modernizacji istniejących domów oraz o wyposażaniu domów nowych, w szczególności drewnianych oraz dużych i wysokich pomieszczeń. Modernizacja instalacji w istniejących budynkach polega na znacznym zwiększeniu zakresu realizowanych funkcji bez ingerencji w trasy przewodów, z reguły prowadzonych podtynkowo lub ewentualnie wewnątrz ścian szkieletowych. Całkowicie wystarcza dostęp do miejsc łączenia przewodów i ich zakończeń. Wstawiając w te miejsca dodatkowe urządzenia można z jednego obwodu zrobić kilka. Z wypustu oświetleniowego sterować żaluzjami i ściemnianymi lampami. A także z jednego miejsca sterować dowolną ilością obwodów i urządzeń. Można to robić również korzystając ze smartfonów, ajfonów i innych urządzeń mobilnych.
W przypadku domów drewnianych zaletą zastosowania radiowego sterowania instalacją elektryczną jest zmniejszenie liczby układanych przewodów oraz ich połączeń. Mniej połączeń – to mniejsze zagrożenie pożarem. I wyższa estetyka. Skoro o estetyce mowa, można by rozważać także użycie instalacji natynkowej, która ma pewne zalety jednak nie stanowi szczególnej ozdoby. A dzięki komponentom radiowym można uniknąć doprowadzania jej do łączników.
Podobne walory, choć z innych powodów, ma instalacja radiowa w obiektach zabytkowych. Tutaj można radykalnie zmniejszyć ingerencję w substancję zabytkową. Nie ma potrzeby układania przewodów do wyłączników. A co więcej, można przyklejać do ścian lub w dyskretnych miejscach do mebli. A przewodnik oprowadzający po obiekcie, nie musi wcale z nich korzystać. Wystarczy mieć w kieszeni pilot lub smartfon.
W obiektach o dużej kubaturze, w salach koncertowych, teatralnych, kościołach wystarczy doprowadzić zasilanie do odbiorników. Cała instalacja sterownicza staje się zbędna. Niezależnie od konstrukcji sali i jej kształtu przyciski można rozmieszczać wszędzie. A w razie potrzeby łatwo zmieniać ich miejsce. Między innymi mogą być mocowane do ruchomych elementów dekoracji.
Każda funkcja z każdego miejsca
Do obsługi instalacji w systemie Gira eNet używane są zarówno przyciski radiowe, jak też konwencjonalne, dalej zaś czujniki, piloty oraz urządzenia mobilne i komputery. Przyciski radiowe są urządzeniami jednoi trójkanałowymi, a każdy klawisz może być przyporządkowany dowolnej funkcji. Może sterować jednym urządzeniem, kilkoma, a nawet wszystkimi naraz. Każdy klawisz może też być używany do przywoływania dwóch scen. W ramach sceny każde z urządzeń zainstalowanych w jakiejś strefie przyjmuje zaplanowany stan. Jedne lampy (ściślej źródła światła w swoich oprawach oświetleniowych) przygasają, inne się rozjaśniają lub załączają, a żaluzje przyjmują odpowiednie pozycje. Dzięki temu można ograniczyć liczbę klawiszy i mieć wygodniejsze sterowanie.
Drugim sposobem jest korzystanie z dotychczasowych wyłączników. Wystarczy włożyć pod wyłącznik, do podtynkowej puszki, nadajnik radiowy. Naciśnięcie klawisza spowoduje wysłanie sygnału radiowego. Możliwości funkcjonalne są identyczne, jak wcześniej opisanych przycisków radiowych. Zaletą rozwiązania jest zasilanie nadajników z sieci 230 V, zamiast bateriami, które trzeba wymieniać co 5 lat.
Oprócz łączników w tradycyjnej instalacji używane są także ściemniacze oraz sterowniki żaluzjowe. W takim przypadku, aby urządzenie włączyć w system sterowania radiowego, wystarczy zdjęć klawisz i zastąpić go podobnym, ale wyposażonym w odbiornik radiowy. Miejscowa obsługa za pomocą klawisza wcale się nie zmieni. Dodatkowo można będzie taki obwód sterować bezprzewodowo z innych miejsc. Instalacja elektryczna nie ulegnie żadnej zmianie.
Kolejna grupą urządzeń stosowanych w opisywanym rozwiązaniu są piloty. Gira eNet oferuje piloty 1-, 2-, 4- i wielokanałowe. Ich klawisze mają taki sam zakres funkcji jak przyciski radiowe, z tym że pilot wielofunkcyjny może jeszcze znacznie więcej, co się uzyskuje za pośrednictwem menu i przycisków nawigacyjnych. Można m.in. utworzyć 10 list najczęściej używanych funkcji i 16 scen, plus funkcje centralne, takie jak: wszystko załącz, wszystko wyłącz i wszystko (w ramach danej sceny świetlnej) ściemniaj. Na wyświetlaczu pokazywane są aktualne stany wszystkich obwodów, dzięki czemu można łatwo i szybko sprawdzić, co jest załączone. Instalacja Gira eNet może być też zarządzana za pośrednictwem urządzeń mobilnych i komputerów.
Oferują one dostęp do wszystkich funkcji w całej instalacji. Za pośrednictwem ikonek uzyskuje się dostęp do dowolnej listy poleceń, pomieszczenia czy instalacji. Dodatkową zaletą korzystania z tych urządzeń jest to, że mogą one równocześnie służyć jako wideodomofony. W ten sposób uzyskuje się dostęp do całego domu z każdego miejsca. Oprócz nadajników obsługiwanych ręcznie w systemie Gira eNet są jeszcze czujniki natężenia oświetlenia i temperatury. Działają one automatycznie nie dopuszczając do przegrzania pomieszczenia na skutek operacji słonecznej. Gdy promieniowanie jest zbyt intensywne, ograniczają je regulując ustawienie żaluzji.
Urządzenia wykonawcze
Urządzenia wykonawcze, które autor przyjął nazywać krócej wyrobnikami, to w przypadku rozwiązania Gira eNet urządzenia, które realizują rozkazy radiowe wysyłane z nadajników. Wyrobniki można podzielić na urządzenia przeznaczone do montażu w rozdzielnicy na zbiorczej szynie montażowej (ZSM), w formie pastylek do montażu w puszkach rozgałęźnych i osprzętowych oraz w sufitach podwieszonych czy pustych ścianach. Są też, wcześniej wspomniane, urządzenia podtynkowe wyposażone w specjalne klawisze.
W nowych obiektach zdecydowanie najlepiej jest projektować urządzenia montowane na ZSM. Z uwagi na większą ilość kanałów w jednym aparacie, są one relatywnie tańsza. Także warunki ich pracy są lepsze w wentylowanej rozdzielnicy, niż niewielkiej zamkniętej przestrzeni.
Aby wyrobniki mogły pracować, konieczny jest jeszcze odbiornik radiowy, jeden na 30 wyrobników dowolnego rodzaju: załączających, ściemniających czy żaluzjowych. Wszystkie radiowe urządzenia tablicowe są połączone ze sobą jednym czterożyłowym przewodem magistralnym.
W obiektach już wyposażonych w sprawną instalację elektryczną zwykle wykorzystuje się wyrobniki w postaci "pastylek". Niewielkie wymiary tych urządzeń umożliwiają montaż w dowolnych miejscach na trasie przewodów. Najlepiej w puszkach osprzętowych i rozgałęźnych oraz w podwieszonych sufitach. Przy wyborze miejsca montażu wyrobników ważne jest to, aby nie zachodziło ich ekranowanie. Najlepiej aby znajdowały się w odległości co najmniej 0,5 m od dużych elementów metalowych. Do dyspozycji są wyrobniki załączające oraz wyrobniki ściemniające fazowo jednoi dwukanałowe oraz jednokanałowe wyrobniki żaluzjowe, ściemniające (1-10 V, DALI).
Innym sposobem modernizacji jest ograniczenie się do ułatwienia obsługi. Np. gdy ktoś zachoruje i potrzebuje mieć możliwość sterowania oświetleniem czy żaluzjami z łóżka czy innego dowolnego miejsca. Bez zmiany wyglądu i bez ingerencji w instalację elektryczną można wyposażyć ściemniacze, wyłączniki i sterowniki rolet w klawisze mające wbudowane (niewidoczne) anteny i odbiorniki. A choremu dać pilot radiowy lub przykleić do szafki nocnej, łóżka lub wózka przycisk radiowy. Rozwiązanie to można dodatkowo zastosować do wzywania pomocy lub otwierania drzwi do łazienki.
To jeszcze nie wszystko
System Gira eNet, oprócz nadajników i wyrobników radiowych, zawiera jeszcze urządzenia służące do zwiększania zasięgu, pomiaru zużycia energii i poszerzania zakresu funkcji związanych ze sterowaniem. Zwiększanie zasięgu można osiągnąć na dwa sposoby. Jednym z nich jest uaktywnienie tej funkcji we wszystkich urządzeniach (nadajnikach i odbiornikach), które są zasilane z sieci 230 V. Jest to rozwiązanie najtańsze, ale polecane wyłącznie do instalacji obejmujących stosunkowo dużą przestrzeń, a jednocześnie zawierających niewiele urządzeń. Przy takim ustawieniu powtarzane są bowiem wszystkie telegramy radiowe, co powoduje natłok przesyłanych informacji. Tam, gdzie należy spodziewać się większej liczby telegramów, należy zastosować specjalny wzmacniacz. Działa on selektywnie, więc nie zakłóca innych sygnałów niepotrzebnymi powtórzeniami. Na drodze jednego telegramu można ustawić maksymalnie dwa wzmacniacze.
W perspektywie długookresowej energia będzie wciąż drożała. Poza tym proces produkcji energii negatywnie wpływa na środowisko naturalne. Dlatego wskazane jest korzystanie z urządzeń dokonujących pomiaru zużywanej energii. W eNet urządzenie takie dokonuje pomiaru napięcia, prądu i mocy. Dla każdej z tych wielkości jest kontrolowana wartość czynna, bierna i pozorna. W ofercie firmy Gira są urządzenia jedno- i czterokanałowe na ZSM oraz jednokanałowe do wbudowania. Dodatkowym, znacznie zwiększającym funkcjonalność urządzeniem jest serwer Gira eNet. Ułatwia też i przyspiesza uruchamianie instalacji. Serwer Gira eNet jest wyposażony w gniazda do anteny radiowej eNet oraz sieci WLAN. Za jego pomocą można realizować wszystkie funkcje realizowane za pośrednictwem wcześniej omówionych urządzeń, np. załączanie, ściemnianie czy sterowanie żaluzjami. Dodatkowymi funkcjami są: symulacja obecności, zarządzanie energią, sterowanie scenami oraz diagnozowanie instalacji. Urządzenie umożliwia także aktualizację oprogramowania, konfiguracje urządzeń, przeprogramowywanie i skanowanie urządzeń.
Bezprzewodowa instalacja Gira eNet jest zawsze projektowana "na miarę", w zależności od potrzeb użytkownika oraz miejscowych warunków. Specjaliści sprawdzają na miejscu warunki pracy i rozpoznają oczekiwania, a następnie proponują możliwe rozwiązania. Udzielają także wskazówek, jak instalować i uruchamiać instalację.
źródło i zdjęcia: Tema