Mieszkanie za granicą niewątpliwie otwiera wyobraźnię na różnorodne rozwiązania architektoniczne. Karolina i Bartek kilka lat spędzili w Stanach Zjednoczonych i przywieźli stamtąd konkretne wyobrażenia o własnym wygodnym domu.
Dom murowany, piętrowy z garażem; dwuwarstwowe ściany z poryzowanych pustaków ceramicznych o gr. 25 cm i styropianu o gr. 20 cm; dach pokryty dachówką ceramiczną.
Na postawienie, z prawdziwie amerykańskim rozmachem, dużej horyzontalnej bryły domu pozwalała posesja o powierzchni 6000 m2 oraz brak sąsiadów w jej najbliższym otoczeniu. Mimo że charakter pracy zawodowej Bartka i jego zagraniczne kontrakty umożliwiały pozostanie w USA, albo w innych częściach świata, para zdecydowała się osiąść w Polsce i tu, na działce podarowanej przez rodziców Karoliny, utworzyć własne podmiejskie zacisze.
Z amerykańskiego budownictwa jednorodzinnego Karolina i Bartek postanowili wziąć co najlepsze, czyli między innymi przestronność pomieszczeń i układ wnętrz sprzyjający wygodzie domowników.
- Najpierw zrobiliśmy przegląd gotowych projektów amerykańskich - opowiada Bartek. - Nie wszystko dawało się przenieść jeden do jednego na rodzimy grunt, z racji innej konstrukcji budynków, no i warunków zabudowy w naszej gminie. Miejscowe przepisy nakazywały na przykład, żeby domy miały ukośne dachy i określały górny pułap wysokości budynków. Ten ostatni parametr nie był problemem, bo myśleliśmy o domu parterowym, z niedużą przestrzenią gościnną na piętrze. Wybierając projekt, musieliśmy natomiast respektować nakaz zaopatrzenia budynku w ukośny dach, chociaż pierwotnie skłanialiśmy się ku nowoczesnej bryle z płaskim.
Skoro nie udało się nam skorzystać z gotowych amerykańskich koncepcji, sięgnęliśmy po polskie. Ale również nie znaleźliśmy idealnej. Te, które się nam podobały, nie były zgodne z warunkami zabudowy, albo pomieszczenia nie spełniały naszych założeń. W końcu postanowiliśmy poprosić architekta o opracowanie indywidualnego projektu, uwzględniającego nasze reminiscencje z pobytów w USA, marzenia, działkę, miejscowe nakazy budowlane. Przekazaliśmy projektantce wydruki z amerykańskimi rozwiązaniami, które były nam najbliższe. Po kilku tygodniach wróciła ze szkicami i wspólnie rozpoczęliśmy dogrywanie detali.
- Najważniejszym wyznacznikiem, przez który w przedbiegach odpadł cały szereg ciekawych polskich projektów gotowych, był salon o wysokości dwóch kondygnacji - dodaje Karolina. - Wiele projektów takiego nie miało! Kolejna rzecz to duża łazienka przy master bedroom. Zależało nam, żeby miała wydzielone i bardzo wygodne strefy funkcyjne, a przynależne do nich sanitariaty, np. sedes i bidet, nie były ściśnięte. Przy pokojach dzieci planowaliśmy następną dużą łazienkę, w strefie gościnnej – kolejną. W amerykańskich domach to standard, w polskich – niekoniecznie. Dodatkowo każda łazienka, podobnie jak reszta pomieszczeń, miała mieć okno. I to wyeliminowało chyba najwięcej projektów!
Zaletą wielu amerykańskich domów jednorodzinnych jest wyraźny podział na strefę dzienną, sypialnianą oraz gościnną. I my mniej więcej tak próbowaliśmy to zrobić. Faza projektowania domu z architektką trwała "tylko" pół roku, dla naszego domu trochę za krótko. Stało się tak, ponieważ Bartek podpisał kontrakt na pracę w USA i wkrótce musieliśmy wyjechać za ocean. Żeby mieć mocną motywację do powrotu do kraju, postanowiliśmy jeszcze przed podróżą wylać fundamenty. Odpuściliśmy sobie drobiazgowe szlifowanie projektu, a zabraliśmy się za wykonanie tzw. stanu zero. Potem wyjechaliśmy na 2,5 roku, lecz nie odpuściliśmy dalszego budowania.
Postawienie w kolejnym roku stanu otwartego z dachem wykończonym dachówką ceramiczną nadzorował ojciec Karoliny. Był w stałym kontakcie z córką i zięciem. Zatrudnił polecone ekipy murarzy i dekarzy. Po tym etapie budowa została przerwana na kilka miesięcy, do powrotu właścicielki. Przez ten czas mury porządnie wyschły, budynek osiadł w podłożu.
Z pomocą taty Karolina podjęła się trudów jego wykańczania. Tylko w trakcie urlopowego pobytu w Polsce Bartek włączył się w organizację i nadzór prac. Wstawiono wtedy okna i drzwi, wykonano przyłącza i instalacje domowe - m.in. elektryczną, grzewczą, wodną i kanalizacyjną (ze względu na plany budowy w okolicy sieci kanalizacyjnej, para nie mogła założyć przydomowej oczyszczalni ścieków, musiała wkopać szczelne szambo).
Po wyjeździe męża Pani Domu nadzorowała utworzenie na posadzkach, ocieplonych styropianem o łącznej gr. 15 cm, wylewek anhydrytowych. Wybrała je, ponieważ planowała położyć ogrzewanie podłogowe. Potem nastąpiło układanie tynków cementowo-wapiennych na ścianach wewnętrznych o pow. aż 1400 m2 (zacierano je ręcznie, bo właścicielom nie podobają się gładkie tynki gipsowe). W zimie zamontowano wkład kominkowy z panoramiczną szybą i jego obudowę, umocowano pod połaciami dachu warstwy ocieplenia z wełny mineralnej, łącznie mają gr. 30 cm.
Wiosną zajęto się ociepleniem ścian od zewnątrz i wykończeniem elewacji silikatowym tynkiem oraz okładziną z drewna świerka syberyjskiego - przy tak rozłożystym budynku trwało to aż 2 miesiące. Potem wykańczano i wyposażano pomieszczenia. Aranżowaniem wystroju wnętrz właściciele zajmowali się samodzielnie. Celowo najpierw pomalowali tynki na biało, aby później sukcesywnie zmieniać je na kolory pasujące do konkretnych mebli i obrazów zwiezionych z podróży po świecie. Większość mebli sami zaprojektowali.
Budynek z horyzontalną bryłą wymaga odpowiedniego systemu grzewczego i wentylacyjnego. W trakcie budowy Bartek zmienił sposób wentylowania pomieszczeń. Zlecił ułożenie instalacji wentylacji mechanicznej z rekuperatorem krzyżowym i jest z tego szczególnie zadowolony (ma teraz nad instalacją większą kontrolę, niż miałby nad tradycyjną wersją grawitacyjną z murowanymi kominami).
- W porę zorientowałem się, że przy zaprojektowanym układzie kominów z przewodami wentylacyjnymi może powstawać silny grawitacyjny ciąg powietrza w niektórych pomieszczeniach, czyli po prostu przeciąg - opowiada Pan Domu. - Natychmiast przeprowadziłem rozpoznanie odnośnie wentylacji mechanicznej i uznałem, że u nas bardzo poprawi funkcjonowanie budynku. Nie żałuję wydania na nią 24 000 zł. System grzewczy z kondensacyjnym kotłem gazowym o mocy 28 kW i z podłogówką na całym parterze sprawdza się dobrze. Przy oknach tarasowych dodatkowo umieściłem jednak grzejniki kanałowe, tworzą kurtyny cieplne.
Dobierając zasobnik c.w.u. dla trzyosobowej rodziny i trzech łazienek z wannami i prysznicami, kierowałem się rozsądkiem i rachunkiem ekonomicznym - wystarcza zbiornik o poj. 120 l. W salonie zaplanowałem kominek o mocy 14 kW z grawitacyjnym sposobem rozprowadzania ciepła, wiedząc, że dobrze rozejdzie się ono po całym budynku przez kanały wentylacji mechanicznej.
W trakcie wykonywania instalacji wodnej zleciłem przygotowanie podpięcia dla stacji uzdatniania wody z miejscowego wodociągu, lecz odłożyłem na przyszłość zamontowanie konkretnych urządzeń. Chcę sprawdzić, czy są rzeczywiście niezbędne. Instalację elektryczną przygotowałem do włączenia w system inteligentnego sterowania. Planuję objąć nim system grzewczy, alarmowy, multimedialny.
Utrzymanie domu rocznie kosztuje 10 881 zł.
Rachunki za ogrzewanie domu i wody użytkowej kotłem na gaz z sieci, po zsumowaniu, dały kwotę 3659 zł. Właściciele palą w kominku tylko dla przyjemności (drewnem z własnej działki). Opłaty za zużycie energii elektrycznej wyniosły natomiast 3356 zł, a wody z wodociągu - 428 zł.
Pozostałe koszty to wywóz śmieci 324 zł, wywóz ścieków z przydomowego szamba 2200 zł (10 razy w roku), monitoring budynku 600 zł, podatek od nieruchomości 314 zł.
Lilianna Jampolska
7
