Wskaźnik WIBOR to teraz jeden z najgorętszych tematów internetowych dyskusji. Czy zastąpienie go wskaźnikiem WIRON coś zmieni w sytuacji kredytobiorców?
WIBOR to, najprościej mówiąc, wysokość oprocentowania, na jaką banki udzielają sobie wzajemnie pożyczek na rynku międzybankowym. Wartość tego wskaźnika wyznaczana jest każdego dnia roboczego, o godz. 11.00, w procesie fixingu WIBOR, w którym uczestniczą największe banki w Polsce. Wskaźnik jest administrowany przez GPW Benchmark - spółkę zależną Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, która podlega również nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Prawne ramy działania administratorów ustala Rozporządzenie BMR, akt przyjęty w 2018 r. przez Parlament Europejski i Radę UE, narzucający zasady opracowywania wskaźników referencyjnych w krajach Unii Europejskiej.
Wskaźnik wyznaczany jest dla różnych okresów kredytowania i odpowiednio oznaczany. Przy ustalaniu oprocentowania zmiennego dla kredytów hipotecznych banki używają najczęściej wskaźników WIBOR 3M (na trzy miesiące) i WIBOR 6M (na sześć miesięcy).
Przez lata przyzwyczailiśmy się do tego wskaźnika oraz konstrukcji oprocentowania kredytów: WIBOR plus marża.
Ale epoka WIBOR dobiega właśnie końca. Już wiemy, że nowym wskaźnikiem referencyjnym będzie WIRON. Bazuje on na transakcjach jednodniowych, najczęściej zawieranych na rynku i co istotne odnosi się do transakcji rzeczywistych. Odzwierciedla on przeszłe warunki transakcji, a nie oczekiwania co do przyszłych stawek. Podejście takie jest zgodne z międzynarodowym trendem i zmianami zachodzącymi już na innych rynkach (np. zmiana LIBOR na SARON w kredytach we frankach szwajcarskich).
Różnice w konstrukcji tych dwóch wskaźników powodują istotne różnice w wysokości notowanych stawek. Nowy indeks jest niższy niż dotychczasowy WIBOR. Warto jednak pamiętać, że ta sytuacja zmieni się, gdy podstawowe stopy procentowe NBP zaczną spadać. Wskaźnik WIBOR, który wybiega w przyszłość, zareaguje szybciej, niż WIRON, który bazuje na odczytach historycznych.
W przypadku spłacanych już kredytów hipotecznych zamiana wskaźników nastąpi albo na podstawie zapisów w umowie, albo co jest bardziej prawdopodobne na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, który wskaże WIRON jako zamiennik WIBOR. Warto również pamiętać, że rozporządzenie BMR przewiduje możliwość zastosowania "spreadu korygującego" pozwalającego wyrównać różnice między starą i nową stawką. Dzisiaj niestety jeszcze nie wiemy czy ten element korygujący wystąpi i w jakiej wysokości. Zdecyduje o tym minister.
Zgodnie z założeniami mapy drogowej wypracowanej przez Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. Reformy Wskaźników Referencyjnych działający przy KNF, zaprzestanie publikacji WIBOR-u nastąpi prawdopodobnie na początku 2025 roku. W okresie przejściowym równolegle mogą być wykorzystywane obie stawki. Mimo tego, iż banki już dziś mogą oferować produkty finansowe, w tym w szczególności kredyty hipoteczne, oparte na wskaźniku WIRON, żaden jeszcze nie zdecydował się na taki krok. Natomiast dwa banki wycofały ze swojej oferty kredyty ze zmiennym oprocentowaniem opartym na wskaźniku WIBOR.
Mariola Willmann
Menedżer Zespołu Kredytu Hipotecznego CRÉDIT AGRICOLE
1
