Czy warto ubezpieczyć instalację fotowoltaiczną i ile to kosztuje?

Wykonanie instalacji fotowoltaicznej (dalej PV) do budynku jednorodzinnego - w zależności od mocy i konfiguracji - to wydatek rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych. Inwestując w fotowoltaikę, z pewnością wydamy niemało, ponieważ przeciętnie 1 kW instalacji kosztuje 4,5-6 tys. zł, zaś efektywne działanie takiego systemu w przypadku nawet niewielkiej instalacji to od 3,5 do 5,0 kWp (mocy zainstalowanej).

Powszechnie część pieniędzy na inwestycję pochodzi z zewnętrznych źródeł finansowania, np. z dotacji samorządowej, programu "Mój prąd", kredytu. Na ogół jednak większość kosztów pokrywamy z własnych środków - licząc na wydajną i bezawaryjną pracę instalacji, i tym samym na szybki i bezproblemowy zwrot inwestycji.

Co może stać się z taką instalacją? Zagrożeń jest, niestety, wiele, zaczynając od uszkodzeń mechanicznych, żywiołów natury (silne podmuchy wiatru, opady gradu, śnieg), a na kradzieży lub dewastacji kończąc.

Przyczyny uszkodzeń instalacji PV

Najczęściej uszkodzenia instalacji PV powstają na skutek wyładowań atmosferycznych i przepięć. Wszystkie takie systemy wyposażone są w zabezpieczenia AC i DC, które chronią przed przepięciami i zwarciami. Te dwa typy ograniczników przewidziano do najważniejszych elementów układu – modułów i inwertera. Instalacja jest chroniona przed przepięciami atmosferycznymi i tymi pochodzącymi z sieci. Zdarza się jednak, że splot niekorzystnych czynników powoduje uszkodzenia systemu pomimo istniejących zabezpieczeń. W efekcie inwestycja, która miała nam przynieść wymierne korzyści finansowe, przestaje działać.

Czy warto wykupić ubezpieczenie dla instalacji PV?

Niestety, nie wszystkie zagrożenia można zminimalizować, tak jak ryzyko przepięcia poprzez wspomniane systemy przeciwprzepięciowe. Takich zdarzeń, jak burze, powodzie czy wandalizm, nie jesteśmy w stanie przewidzieć ani uniknąć. Ubezpieczenie instalacji jest zatem warte rozważenia, szczególnie jeśli uświadomimy sobie, że jest ona najczęściej połączona bezpośrednio z naszym budynkiem.

Ubezpieczenie instalacji PV: Pakiet 2 w 1

Obecnie wariantów jest wiele - jeżeli mamy ubezpieczony dom, możemy polisę rozszerzyć o ubezpieczenie instalacji PV. Taką możliwość oferują właściwie wszyscy ubezpieczyciele.

Uwaga! Wyjątkiem mogą być instalacje zamontowane na gruncie lub specjalnych stelażach. W ich przypadku, najczęściej potrzebna jest odrębna zgoda ubezpieczyciela na rozszerzenie ochrony standardowej polisy domu.

Na ogół ubezpieczenie budynku z systemem PV obejmuje te elementy, które znajdują się na dachu i w domu. Przedmiotem ochrony jest instalacja, na którą składają się panele, konstrukcja wsporcza oraz całe oprzyrządowanie (w tym inwerter).

Co obejmuje ubezpieczenie instalacji PV?

W zależności od firmy i wykupionej przez nas opcji polisy domu - zakres ochrony może obejmować tzw. wszystkie rodzaje ryzyka lub tylko zdarzenia wymienione w umowie ubezpieczenia.

W przypadku wybrania wariantu - od wszelkiego ryzyka - ochrona obejmuje szkody powstałe wskutek między innymi:

• wyładowań atmosferycznych, huraganu, gradu, śniegu, mrozu, pożaru, osmalenia, wybuchu, huku ponaddźwiękowego, lawiny, powodzi, osunięcia i zapadania się ziemi, upadku drzewa/masztu/statku powietrznego, jego części albo ładunku, kradzieży, wandalizmu, błędu eksploatacyjnego;
• awarii mechanizmów instalacji, które wynikają z wadliwego działania lub niezadziałania osprzętu elektrycznego, w tym falowników lub urządzeń bezpieczeństwa, zwarcia, przepięcia, błędu projektowego, wad materiałowych bądź wadliwego wykonania instalacji;
• innych, niewyłączonych z zakresu przyczyn.

W razie wykupienia wariantu - od nazwanych rodzajów ryzyka - (wskazanych w umowie ubezpieczenia), najczęściej ochrona obejmuje szkody powstałe jedynie wskutek zdarzeń żywiołowych.

W przypadku pakietu łączonego (ubezpieczenie instalacji wraz z domem), w ochronie ubezpieczeniowej fotowoltaiki mogą obowiązywać limity odpowiedzialności. Poza tym nie każda polisa dotycząca budynku zawiera opcję ubezpieczenia instalacji PV. Dla pewności - poza zapoznaniem się z OWU (ogólnymi warunkami ubezpieczenia), należy poprosić, aby informacja o ubezpieczeniu instalacji znalazła się w zapisach szczególnych polisy.

Polisa dotycząca PV

Jeżeli instalacja jest droga lub zależy nam na jak najszerszej ochronie, warto rozważyć ubezpieczenie obejmujące fotowoltaikę. W tym przypadku, zakres będzie szerszy, limity wyższe, suma ubezpieczenia nie będzie też ograniczona przez ubezpieczyciela z góry - ale będzie odpowiadała faktycznej wartości instalacji.

Udział kosztów poszczególnych elementów instalacji fotowoltaicznych w podziale na moc instalacji (rys. Opracowanie IEO)

Jak wygląda przykładowa oferta?

Posłużymy się propozycją PZU jako największego ubezpieczyciela na polskim rynku.

Firma ta ubezpiecza instalację od uszkodzeń w wyniku gradu, ognia, śniegu czy innego zdarzenia losowego. Poza zwrotem kosztów uszkodzonej instalacji - ubezpieczyciel pokrywa także (do 15% sumy ubezpieczenia) koszty np. rozbiórki i demontażu zniszczonych lub uszkodzonych elementów. Ponadto - jeśli instalacja nie będzie działać dłużej (maksymalnie 180 dni kalendarzowych), co będzie się wiązało ze stratami finansowymi - PZU pokryje je do wysokości 10 000 zł.

Wykupienie polisy wiąże się, oczywiście, z koniecznością opłacania składek ubezpieczeniowych. Zanim przejdziemy do konkretnych kosztów, warto sprecyzować co wpływa na jej na wysokość. Są to m.in. wartość systemu PV, zainstalowana moc, charakterystyka miejsca montażu (na budynku, na gruncie), wiek instalacji, producent (związana z tym dostępność części zamiennych), obowiązująca gwarancja, sposób montażu (profesjonalny albo praca własna).

Inna firma oferująca ubezpieczenia instalacji fotowoltaicznych to Wiener, który pokrywa: szkody spowodowane zdarzeniami losowymi (m.in. grad, huragan czy uderzenie pioruna); fizyczne uszkodzenie, zniszczenie, utratę instalacji lub jej elementów wskutek kradzieży, wandalizmu lub dewastacji; koszty akcji ratowniczej i poniesione w związku z zabezpieczeniem instalacji przed bezpośrednim zagrożeniem szkodą.

Przykładowy koszt ubezpieczenia instalacji

Czy zatem opłaca się ubezpieczyć instalację PV?

Odpowiedź na to pytanie jest podobna jak w przypadku każdego innego ubezpieczenia dobrowolnego. Jeśli chcemy spać spokojnie - powinniśmy to zrobić!

Instalacja PV może zmniejszyć rachunki za prąd, z pewnością, o wartość wyższą w skali roku, niż koszt składki za polisę. Trzeba przy tym pamiętać, że panele fotowoltaiczne - non stop wystawione na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych czy elektrycznych - są narażone na kosztowne w skutkach uszkodzenia. Ubezpieczenie uchroni nas przed wydatkami (niemałymi), związanymi z naprawą tych uszkodzeń czy wymianą niesprawnych elementów. To zatem dobry sposób na zadbanie o poniesioną inwestycję.

Redaktor: Artur Nakielski
Na grafice otwierającej: Zagrożenia i ochrona instalacji prosumenckich PV. (rys. K. Wincencik)