Kosiarka to jedno z najważniejszych urządzeń do pielęgnacji ogrodu, bo na każdej działce znajdziemy przynajmniej skrawek trawnika. Wymaga on regularnego strzyżenia i dość złożonej pielęgnacji. Asortyment kosiarek jest dziś ogromny - od lekkich urządzeń ręcznych po traktorki z siedziskiem. Różnią się one przede wszystkim efektywnością.
Przy wyborze sprzętu uwzględnia się głównie powierzchnię trawnika - im rozleglejszy, tym powinna być ona wydajniejsza, o większej szerokości roboczej. Warto zainwestować w urządzenie z wyższej półki, od renomowanego producenta. Chodzi o to, by było bezawaryjne (a w razie uszkodzenia, naprawa nie była kłopotliwa) i wygodne w obsłudze. Zanim zdecydujemy się na konkretny model sprawdźmy, czy łatwo się nim manewruje, odczepia kosz itd.
Kosiarki z silnikiem elektrycznym uchodzą za tańsze i prostsze w obsłudze od spalinowych. Praktycznie nie wymagają zabiegów serwisowych. Są stosunkowo ciche, lekkie, zwrotne, łatwo nimi manewrować. Aby uruchomić sprzęt, wystarczy podłączyć do gniazda przewód zasilający i nacisnąć dźwignię bezpieczeństwa.
Niestety, obszar użytkowania jest ograniczony dostępnością gniazd elektrycznych w ogrodzie i długością przewodu. Wykorzystanie bardzo długiego przedłużacza nie jest dobrym rozwiązaniem - trzeba uważać, by go nie splątać lub, co gorsza, nie przejechać. Kosiarkę można podłączać jedynie do gniazd zabezpieczonych wyłącznikiem różnicowoprądowym - gdy stoi się bezpośrednio na ziemi, porażenie jest szczególnie niebezpieczne.
Urządzenia elektryczne nie mają zbyt dużej mocy. Wyposażone są w silnik o mocy do 1800 W. Szerokość koszenia (robocza) wynosi zwykle 30-46 cm. Sprawdzają się w małych i średnich ogrodach, do pielęgnacji trawników o powierzchni do 600 m².
Jeśli komuś przeszkadza plączący się pod nogami przewód, może kupić nieco droższą kosiarkę z wbudowanym akumulatorem. Nie wymaga ona podłączenia do gniazda i zapewnia w miarę cichą, wygodną pracę. Większość służy jednak do koszenia niewielkich trawników. Czas pracy akumulatora jest bowiem ograniczony. Ponadto ciężar akumulatora wpływa na zwiększenie oporów toczenia sprzętu.
Kosiarki elektryczne są lekkie i ciche. Ich minusem (chyba jedynym) jest konieczność podłączania do prądu - przewód może przeszkadzać podczas pracy. (fot. Makita)
Kosiarki spalinowe - charakterystyka
Urządzenia takie są cięższe, mniej mobilne, głośniejsze, droższe, jednak wydajniejsze od elektrycznych. Efektywnie tną wysoką, zachwaszczoną trawę i napędzają koła jezdne - dzięki temu kosiarki nie trzeba pchać podczas pracy. Problemu nie stanowi np. wjechanie pod górkę z napełnionym koszem. Dobrze, jeżeli prędkość jazdy daje się regulować kilkustopniową przekładnią albo płynnie. Napęd w każdym momencie można wyłączyć.
Najlepiej, gdy maszyna ma elektryczny rozrusznik silnika (zasilany z niewielkiego akumulatora) - włączenie kosiarki wyposażonej w ręczny rozrusznik jest dość trudne, bo należy energicznie pociągnąć za linkę rozruchową.
Modele spalinowe do działania potrzebują benzyny i oleju silnikowego. Wymagają też złożonej konserwacji - czyszczenia/wymiany filtra paliwa, sprawdzania poziomu oleju, jak również jego wymiany. Dla wielu osób dużym minusem jest produkowanie przez kosiarkę spalin (ze szkodą dla środowiska) lub ich nieprzyjemny zapach.
Omawiane urządzenia mają przeważnie silnik o mocy 3,5-5,5 KM i szerokość roboczą 40-55 cm. Znakomicie sprawdzają się na większym terenie - od 600 do 3000 m².
Modele akumulatorowe mają ograniczony czas aktywności, jednak dość szybko się ładują. Przed zakupem warto przymierzyć się do urządzenia - sprawdzić, jak się prowadzi oraz czy łatwo można odczepić kosz na trawę. (fot. Karcher)
Sprzęt spalinowy jest bardzo wydajny. Zwykle ma czterosuwowy silnik, napęd, duże kola tylne czy funkcję mulczowania. Przy doborze konkretnego modelu warto zwrócić uwagę na poziom emitowanego hałasu - niektóre kosiarki są bardzo głośne. (fot. Makita)
Minitraktorki - charakterystyka
Jeśli ktoś ma dużą posesję i spory garaż może pomyśleć o zakupie kosiarki-traktorka z siedziskiem. Jej silnik spalinowy napędza zarówno podwójny zespół tnący, jak i koła jezdne. Maszyna nie jest tania, ale szybko i łatwo skosi wielki trawnik. Niestety, nie wszędzie da się nią wjechać, a na miękkim podłożu pozostawi koleiny. Wyposażona jest w kosz na trawę, funkcję jej rozdrabniania i ewentualnie wyrzut boczny.
Większe, bardziej zaawansowane modele mają kilka biegów w przód i w tył oraz możliwość podłączania rozmaitego oprzyrządowania (glebogryzarki, siewnika, piaskarki, wertykulatora, walca do trawy, szczotki do zamiatania kostki, pługu śnieżnego czy przyczepki) przydatnego podczas prac w ogrodzie.
Minitraktorkami kieruje się tak, jak niewielkimi pojazdami. Są łatwe w obsłudze i szybko mogą skosić duży teren. (fot. Husqvarna)
Minitraktorki zaprojektowano z myślą o najrozleglejszych trawnikach - o powierzchni przynajmniej 3000 m2. Ich silnik jest zazwyczaj czterosuwowy o mocy 10-18 KM. Łączna szerokość robocza podwójnego zespołu tnącego to 70-150 cm.
Roboty koszące - charakterystyka
Służą głównie do strzyżenia małych zadbanych trawników. Przycinają tylko drobne przyrosty (mogą pracować codziennie) - nie ma potrzeby zbierania ani mulczowania pokosu. Kosiarki automatyczne nie są zbyt popularne, bo sporo kosztują, jednak mają wiele zalet. Po zaprogramowaniu same rozpoczynają pracę w obszarze wyznaczonym pętlą indukcyjną - specjalnym niskonapięciowym przewodem elektrycznym, zakopanym lub rozłożonym na obrzeżach murawy.
Wyposażone są w czujniki pozwalające uniknąć kolizji z ludźmi i rozmaitymi obiektami, znajdującymi się w obrębie trawnika. Można je zaprogramować, by działały w dzień, w nocy, czy też podczas naszej nieobecności. Zasila je akumulator (niektóre modele mają również panele słoneczne). W odpowiednim momencie wracają do stacji dokującej w celu doładowania, a później wznawiają pracę we właściwym miejscu.
Urządzeniem na miarę XXI wieku jest robot koszący, zasilany akumulatorem, ewentualnie baterią słoneczną. Możemy go dowolnie programować i sterować za pomocą aplikacji. (fot. po lewej: Honda, fot. po prawej: Stihl)
Część urządzeń przystosowana jest do zdalnego sterowania za pomocą smartfona lub tabletu z odpowiednią aplikacją, co jest bardzo wygodne. Mogą mieć też wbudowany system GPS, dzięki czemu nie jeżdżą tymi samymi ścieżkami (w wilgotnym podłożu mogłyby przez to powstać koleiny). Roboty koszące sprawdzają się na równej powierzchni, zwykle do kilkuset metrów kwadratowych, o umiarkowanym nachyleniu.
Niektóre kosiarki automatyczne radzą sobie z większym terenem, pochyłościami i bez problemu pracują podczas deszczu. (fot. Husqvarna)
Kosiarki ręczne (bębnowe) - charakterystyka
Na zakup takich kosiarek decydują się głównie Ci, którym zależy na idealnie przystrzyżonej, reprezentacyjnej murawie przed domem. Są ciche, lekkie i ekologiczne - nie mają silnika, dlatego nie wymagają podłączania do prądu, ani zasilania paliwem. Ich budowa jest bardzo prosta. Wyposażone są w noże zamontowane na bębnie, które tną, gdy pchamy maszynę (obracają się wraz z ruchem kół).
Pozwalają uzyskać efekt trawnika angielskiego (dywanowego), bo koszą nisko, z chirurgiczną dokładnością. Dzięki temu źdźbła nie żółkną i nie mają poszarpanych końców, co zapewnia im większą odporność na choroby. Do pchania urządzenia potrzeba jednak sporo siły.
Pamiętajmy, że modele bębnowe wymagają idealnie równego podłoża i nie są zbyt efektywne. Sprawdzą się tylko na niewielkich (do 200 m²) i często strzyżonych trawnikach.
Na co uważać, przy wyborze kosiarki?
Decydując się na konkretny model kosiarki elektrycznej lub spalinowej, warto zwrócić uwagę, czy jest ona wyposażona w różnego typu udogodnienia. Sprawdźmy m.in., czy uchwyt służący do prowadzenia urządzenia jest wygodny i bez problemu się składa (prościej będzie przechowywać czy transportować sprzęt). Istotne są też duże koła tylne - ułatwią manewrowanie maszyną obciążoną koszem z trawą.
Centralna regulacja wysokości cięcia to specjalna dźwignia, która umożliwi jednoczesną zmianę położenia wszystkich kół (podniesienie lub opuszczenie całego urządzenia). W tańszych wersjach wysokość cięcia reguluje się niekiedy, zmieniając położenie każdego koła z osobna, co nie jest komfortowe i zawsze trzeba pamiętać o sprawdzeniu, czy wszystkie są jednakowo ustawione (w przeciwnym razie może dojść do uszkodzenia kosiarki).
Funkcja mulczowania - czyli rozdrabniania pokosu - pozwala na pozostawianie go w obrębie trawnika. Dzięki elektrycznemu rozrusznikowi nie trzeba pociągać za linkę rozruchową, by uruchomić silnik spalinowy. Bardzo istotny jest także napęd na koła (kosiarka sama jedzie, nawet pod górkę) i amortyzacja drgań.
Co robić ze ściętą trawą?
Zwykle jest ona w trakcie koszenia gromadzona w koszu montowanym z tyłu kosiarki. Może mieć on formę perforowanego pojemnika z tworzywa lub worka na stelażu z prętów.
Sprzęt z funkcją mulczowania mieli pokos i pozostawia go na trawniku, gdzie pełni rolę zielonego nawozu. Rozwiązanie to sprawdza się przy częstym strzyżeniu. Pamiętajmy jednak, że ciągłe pozostawianie źdźbeł sprzyja rozwojowi chorób roślin - po 2-3 takich zabiegach murawa powinna być skoszona i zebrana do kosza. Urządzenia z opcją mulczowania zazwyczaj mielą cały pokos, ale są też takie, w których możemy zdecydować, ile pozostanie go na trawniku, a ile trafi do kosza.
Duże modele spalinowe umożliwiają wyrzut pokosu przez boczną osłonę. Jest to funkcja przydatna przy rzadko strzyżonej darni, bo zapobiega zapychaniu się kosiarki. Trawę trzeba jednak potem zgrabić.
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.
1
