Ilość energii niesionej przez promieniowanie słoneczne znacznie przewyższa potrzeby energetyczne ludzkości. Nic więc dziwnego, że od dawien dawna próbujemy w sposób bezpośredni ją wykorzystać. Gdybyśmy znali ekonomiczny sposób pozyskiwania energii z promieniowania słonecznego w czasie i miejscu, w którym jest obecnie potrzebna nie istniałby problem efektu cieplarnianego, zmian klimatycznych, a tania energia dałaby duży impuls rozwojowi cywilizacyjnemu. Tymczasem mamy rejony świata o nadmiarze ekspozycji słonecznej i potrzebie stosowanie klimatyzacji prawie przez cały rok i rejony, gdzie zimy są długie i mroźne, a dni krótkie i pochmurne. Czy więc w warunkach polskich, w budynkach energooszczędnych celowe jest wykorzystanie energii słonecznej?
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, bowiem w Polsce zastosowanie kolektorów słonecznych, jako jedynego źródła energii do wytwarzania ciepła na potrzeby ogrzewania i przygotowania c.w.u nie jest opłacalne. Odpowiednio dobrane i zamontowane kolektory mogą natomiast w dużym stopniu ten proces wspomóc.
Największą barierą w stosowaniu kolektorów jest koszt ich zakupu i długi czas ich amortyzacji. Koszt zakupu z montażem kolektorów dla czteroosobowej rodziny to min. 12 tys. zł. Opłacalność inwestycji znacząco wzrasta, gdy dostaniemy do niej dopłatę, jednak nawet bez dopłat montaż kolektorów może być opłacalny, ponieważ czas zwrotu inwestycji zależy głównie od rodzaju podstawowego źródło ciepła w domu.
Założenie kolektorów jest najbardziej opłacalne w domach ogrzewanych wyłącznie prądem. Ale w przypadku pozostałych źródeł ciepła: gaz ziemny, olej opałowy, gaz płynny, kolektory też mogą być opłacalną inwestycją. Wszystko wskazuje na to że ceny nieodnawialnych nośników energii ze względu na politykę klimatyczną i kurczące się zasoby będą rosły. Natomiast ceny instalacji solarnych spadają, powodując w przyszłości wzrost opłacalność inwestycji w kolektory słoneczne.
Kolektory słoneczne są też dobrym rozwiązaniem w domach ogrzewanych paliwem stałym. Koszty ogrzewania w takim domu są niskie, ale latem pojawia się problem ze sposobem podgrzewania wody użytkowej – część kotłów będzie miała niższą sprawność przy ich wykorzystaniu wyłącznie na potrzeby przygotowania c.w.u. Domy energooszczędne jednak rzadko ogrzewane są paliwem stałym. Najczęściej jest to gaz ziemny (kocioł kondensacyjny), energia elektryczna (piec akumulacyjny) lub pompa ciepła.
Kolektory warto zamontować w domu, w którym mieszka duża rodzina, bowiem im większe jest zużycie wody, tym bardziej ekonomiczne wykorzystanie kolektorów. Warto więc zamontować je w domach, w których korzysta się z wanny z hydromasażem lub basenu (kolektory znacznie obniżą koszty podgrzewania wody w basenie).
