Jak obliczyć kąt nachylenia dachu?

W praktyce budowlanej mówi się o dachach płaskich, spadzistych lub średnio spadzistych. Od tego, jakie nachylenie ma dach, zależy jaki zastosujemy materiał do jego pokrycia oraz w jaki sposób zostanie on zamocowany. Jak obliczyć te wartości?

Jak obliczyć kąt nachylenia dachu?
BLACHOTRAPEZ Sp. z o.o. Pokrycia dachowe i elewacyjne
Dane kontaktowe:
infolinia +48 18 26 85 200
Kilińskiego 49a 34-700 Rabka-Zdrój

PokażUkryj szczegółowe informacje o firmie

Kąt nachylenia dachu w stopniach czy procentach?

Nieco zamieszania w sposobie oceniania poziomu nachylenia dachu wprowadza dwutorowe określanie tej wartości: procentowe lub w stopniach. Pierwsze z nich najczęściej używane jest przez dekarzy. Z kolei producenci pokryć dachowych zazwyczaj posługują się miarą kąta w stopniach.

Aby obliczyć kąt nachylenia dachu musimy ustalić jego wzniesienie. Pomiaru dokonujemy w następujący sposób: na ścianie szczytowej wyznaczamy poziomy odcinek o długości 1 metra i mierzymy odległość od obu jego końców do połaci. Różnica w wynikach oznacza wzniesienie dachu na długości 1 metra. Na podstawie znajomości poziomu wzniesienia dachu, możemy określić jego stopień nachylenia.

I tak np. 25 cm wzniesienia to 14 stopni nachylenia, 20 cm = 17 stopni, 40 cm =22 stopnie, 45 cm = 24 stopnie, 58 cm = 30 stopni, 84 cm = 40 stopni, 100 cm = 45 stopni, 173 cm = 60 stopni. O ile kąt nachylenia w stopniach wynika z czystej trygonometrii, o tyle przy mierze procentowej konieczna jest znajomość przelicznika. Kierując się bowiem czystą logiką moglibyśmy uznać, że nachylenie o wartości 100% to dach… pionowy, tymczasem jest to połać o spadku równym 45 stopni.

Przeliczenia stopni na procenty dokonuje się korzystając ze wzoru:
nachylenie [%] = 100 * tg α [0]

Inaczej mówiąc, pochylenie w procentach otrzymujemy mnożąc tangens kąta przez 100.

Dach o kącie spadku 35 stopni = oznacza dach o kącie nachylenia 70% (ponieważ tangens 35 stopni to 0,70, które mnożymy przez 100). Warto przy tym wiedzieć, że procentów na stopnie i odwrotnie nie można przeliczać na podstawie prostej proporcji, ponieważ tangens nie jest funkcją liniową.

Do przeliczenia procentów na stopnie służy wzór: 
nachylenie [0] = arctg (nachylenie [%] / 100 ) * 180 / π.

W tym przypadku pochylenie 35% to 19,29 stopni, bo 35/100= 0,35 * arctg (0,35) = 19,29.

Czy kąt nachylenia ma znaczenie dla wyboru pokrycia dachowego?

Jak już wspomnieliśmy, kąt nachylenia dachu warunkuje wybór pokrycia dachowego. Ale nie tylko. Ma też istotny wpływ na to, czy inwestor będzie mógł zamontować okna dachowe, a także czy nie będzie miał problemu z odpływem deszczówki bądź zaleganiem śniegu na powierzchni dachu.

W polskich warunkach klimatycznych polecane są dachy średnio spadziste, o kącie nachylenia oscylującym w okolicach 30-45 stopni. Na takie dachy położyć można właściwie każde pokrycie i łatwo odprowadzić z nich wodę. W przypadku dachu średnio spadzistego dobrze sprawdzą się pokrycia dachowe, takie jak blachodachówka modułowa lub cięta na wymiar oraz dachówka betonowa ceramiczna.

Blacha dachowa  gontopodobna
Kąt nachylenia dachu warunkuje wybór pokrycia dachowego

Znacznie rzadziej budowane są w Polsce domy o dachach spadzistych (stromych), mających kąt nachylenia ok. 60 stopni. Taki spadek sprawdzi się w miejscach o nasilonych opadach (np. w górach), jednak koszt pokrycia dachu spadzistego jest stosunkowo duży, a wybór materiału, który nie byłby za ciężki – niezwykle trudny. Bardzo często takie dachy kryte są blachodachówką gontopodobną z kruszywem skalnym.

Nową i innowacyjną ofertą dla tego typu dachów jest gont blaszany Janosik produkowany przez firmę Blachotrapez. Punktem wyjścia dla projektantów był oryginalny wzór gontu drewnianego – tradycyjnego pokrycia, na stałe wpisanego w przestrzeń architektury podhalańskiej, ale spotykanego też w innych rejonach Polski.

Blachy gontopodobne w ofercie Blachotrapez - dowiedz się więcej

Za sprawiające najwięcej problemów w użytkowaniu uznaje się dachy płaskie (ok. 15 stopni). Warto przy tym wiedzieć, że nawet najbardziej płaski dach musi mieć niewielki, przynajmniej 3-stopniowy spadek, który umożliwia odpływ wody z jego powierzchni. Dachy płaskie, stosowane m.in. w domach o nowoczesnej i modernistycznej architekturze.

Instrukcja montażu Gontu Blaszanego Janosik od Blachotrapez

Dobrym rozwiązaniem przy tego typu dachach jest pokrycie dachowe na rąbek stojący lub dachy typu "zielony dach". Dachy tego rodzaju muszą charakteryzować się dużą szczelnością i odpornością na obciążenia. Do najbardziej uniwersalnych pokryć dachowych zaliczane są gonty blaszane, blachodachówki oraz panele na rąbek stojący, które mogą być montowane na dachach od 9 stopni kąta nachylenia.

Czy możliwa jest zmiana kąta nachylenia istniejącego dachu?

Tak. Planując remont domu możemy zmienić kąt dachu, pamiętając przy tym o konieczności otrzymania pozwolenia na taką budowę, która jest poważną ingerencją w konstrukcję budynku. Tego typu przebudowa wiąże się ze zmianą długości elementów więźby dachowej, a czasem nawet z całkowitą jej wymianą.

Zmiana kąta nachylenia dachu, skutkuje również zmianą obciążenia ścian szczytowych, fundamentów i stropu poddasza, w związku z czym przed rozpoczęciem prac konieczne jest dokonanie precyzyjnych wyliczeń, które pozwolą na bezproblemowe przeprowadzenie remontu i późniejsze bezpieczne użytkowanie obiektu.

źródło i zdjęcie: Blachotrapez