Walka ze smogiem - kominy do kotłów 5 klasy

W marcu 2019 roku wszedł całkowity zakaz sprzedaży kotłów, które nie spełniają aktualnych norm emisyjnych. Do użytku dopuszczono jedynie urządzenia klasy 5, obejmowane przez normę PN EN 303-5:2012. Na czym polega ich działanie i jak prawidłowo użytkować dopasowany do niego komin tak, aby funkcjonował bez zarzutu? 

Walka ze smogiem - kominy do kotłów 5 klasy

Rozporządzenie wprowadziło poprawki do przepisów z 2017 roku, które nie obejmowały kotłów stosowanych do podgrzewania ciepłej wody użytkowej i spalania biomasy niedrzewnej (tj. łupin orzechów, pestek, słomy, ziaren). Jest ono odpowiedzią na wykorzystywanie luk prawnych przez producentów, którzy oznaczali pozaklasowe kotły węglowe jako przeznaczone do wyżej wymienionych celów. Od 12 marca wszystkie kotły podlegają tym samym normom - mówi Marek Lis, ekspert MK Systemy Kominowe.

Dodatkowo, zmiana rozporządzenia na nowo definiuje proces wprowadzania kotłów na rynek. Poprzednia wersja tyczyła się tylko urządzeń pojawiających się na rynku po raz pierwszy - obecna objęła też odsprzedaż, najem oraz sprzedaż przez internet.

Jeśli więc kotły klasy 5 są jedynym sposobem na walkę ze smogiem, trzeba poznać sposób ich działania, jak i odpowiednio dobranego do nich komina.

Ekologicznie i wygodnie z kotłem 5 klasy

Kotły klasy 5 to rozwiązanie emitujące aż 3 razy mniej szkodliwych substancji niż kotły najsłabszej generacji czyli 3 klasy.

Co wpływa na powstawanie mniejszej ilości zanieczyszczeń?

Najwyższej jakości komory spalania kotłów wykonane są z materiałów ceramicznych (choć często wykonuje się z nich same palniki), akumulujących ciepło i umożliwiających uzyskanie wysokiej temperatury, niezbędnej do spalania substancji lotnych z paliwa.

Kanały spalinowe komór bywają wyposażone są w zawirowywacze (turbulizatory), zakłócające standardowy ruch spalin. Przez to spaliny intensywniej oddają ciepło wodzie, co pozwala zachować wyższą sprawność kotła. Jego minimalna sprawność zależy od zakresu mocy urządzenia.

Turbulizatory ponadto mają pozytywny wpływ na czystość powietrza dzięki zatrzymywaniu pyłu w kotle. Kocioł wykorzystuje więc maksymalnie ciepło zawarte w paliwie, obniżając jednocześnie nominalną temperaturę spalin często do 100-110°C.

Dzieje się to przez oddanie o wiele mniejszej ilości ciepła ze spalinami na zewnątrz. Trzeba jednak wiedzieć, że niskie temperatury wiążą się z ryzykiem kondensacji w kominie i generowaniem niższego ciągu kominowego.

Jak dbać o prawidłowe działanie instalacji kominowej?

Kotły klasy 5 wymagają stosowania specjalnych kominów izolowanych cieplnie, które wykazują odporność na korozję. W trudnych warunkach pracy należy odpowiednio zabezpieczyć i zadbać o urządzenie oraz o kilka czynników, aby komin pracował prawidłowo - mówi Marek Lis, ekspert MK Systemy Kominowe i przedstawia 6 podstawowych zasad.

1. Dobór mocy kotła oraz instalacji

Przy wymianie kotła trzeba zadbać zarówno o prawidłowy dobór instalacji grzejników, jak i mocy urządzenia. Kocioł nie może być przewymiarowany i powinien być prawidłowo sterowany. ważne jest, aby kocioł przez większość czasu pracował na mocy nominalnej, czyli odpowiedniej ilości energii wprowadzanej do kotła z paliwem. Zapewni to odpowiednie wygrzanie komory spalania i komina.

Gwarantuje to sprawność instalacji i zapobiega powstawaniu niskotemperaturowej (inaczej wżerowej) korozji komina. Nie chcąc dopuścić do tego typu korozji, trzeba pamiętać też, że kocioł nie powinien pracować na niskim obciążeniu w celu podtrzymania żaru. Przekłada się to na niską temperaturę spalin, a tym samym naraża instalację na korozję.

Za duży kocioł wymusza z kolei spalanie większej ilości paliwa niż tej zawartej w normie, jak również pracę na niższym parametrze, kiedy zapotrzebowania na ciepło jest mniejsze. Kocioł w  rezultacie staje się nieefektywny.

2. Prawidłowo dobrany i eksploatowany komin

Komin musi skutecznie odprowadzać skropliny na zewnątrz. Należy więc zamontować element z odprowadzeniem skroplin i umożliwić swobodny przepływ ewentualnego kondensatu. Komin i czopuch musi zawierać też jak najmniej kształtek, (kolan, zwężek itp.) które zwiększają opór przepływu.

Elementy ponad dachem należy zaizolować tak, aby spaliny (które i tak są niskiej temperatury) nie były narażone na wychłodzenie pod wpływem temperatury zewnętrznej. Przepływ spalin w kominie poprawi częste czyszczenie komina.

3. Zabezpieczenie instalacji

Bardzo istotne jest wykonanie zabezpieczenia przed tzw. zimnym powrotem czynnika (czyli takiego o zbyt niskiej temperaturze) na wymiennik i dopilnowanie parametrów pracy tego zabezpieczenia.

Instalację zabezpiecza się poprzez montaż zaworu czterodrożnego, zaworu trójdrożnego lub rozdzielacza z wymiennikiem na kilka obiegów (w przypadku bardziej zaawansowanych instalacji wykorzystujących pompy sterowane automatycznie).

Zawory mają za zadanie stałą kontrolę i regulację temperatury czynnika wracającego do kotła, tak by nie dopuścić do korozji „niskich temperatur”. Prawidłowe zabezpieczenia uchronią kocioł przed korozją niskotemperaturową i zapewnią dłuższą trwałość urządzenia.

4. Izolacja szachtu kominowego

Należy także zadbać o prawidłowe zainstalowanie płyty dachowej, która nie tylko zamknie szacht, ale będzie kompensatorem wydłużeń temperaturowych wkładu kominowego. Prawidłowo musi być również zamontowane wejście do trójnika i wyczystki tak, aby zamknąć przestrzeń powietrza pomiędzy wkładem a ścianami szachtu. W ten sposób stworzona będzie izolacja w postaci zamkniętej warstwy powietrza.

Aby zabezpieczyć komin, można użyć również sypkiej izolacji z granulatu wełny mineralnej lub ceramicznej, wypełniając nią przestrzeń między wkładem a ścianami szachtu. Prawidłowo wykonana izolacja będzie skutecznie chronić komin przed spadkiem temperatury wkładu poniżej kwasowego punktu wykraplania i powstaniem korozji wżerowej.

5. Wykonanie czopucha

Kolejnym krokiem jest prawidłowe wykonanie czopucha (części łączącej króciec spalinowy kotła z pionem kominowym) z elementów izolowanych bądź ich zaizolowanie. Zapewni to jak najmniejszy spadek temperatury spalin. Czopuch należy poprowadzić jak najkrótszą drogą, z jak najmniejszą liczbą łuków i załamań.

6. Dobór paliwa

Paliwa stosowane w kotłach 5 klasy muszą spełniać przede wszystkim trzy warunki:

  • niska zawartość siarki,
  • niska wilgotność (ważne), aby węgiel był suchy,
  • niska zawartość popiołów.

Duża zawartość popiołów zapobiega ustawieniu optymalnych parametrów spalania węgla, z kolei zbyt duża ilość siarki może powodować pojawianie się korozji wżerowej i szybką perforację blachy, z jakiej wykonany jest wkład kominowy.

Aby zadbać o bezpieczeństwo użytkowników, należy przeprowadzać regularne kontrole instalacji, co zapewni odpowiedni ciąg kominowy.

źródło i zdjęcia: MK Systemy Kominowe