Zmiany klimatyczne skutkujące ekstremalnie wysokimi letnimi temperaturami sprawiły, że klimatyzacja stała się już podstawowym wyposażeniem nie tylko biur, czy obiektów usługowo-handlowych, ale też nowoczesnych budynków mieszkalnych. Wielu inwestorów obawia się jednak wysokich kosztów eksploatacyjnych takiej instalacji. Doskonałym pomysłem jest zasilanie klimatyzacji z paneli fotowoltaicznych, dzięki czemu w sezonie letnim można korzystać z niej bezkosztowo.
Data publikacji: 2025-01-28
Data aktualizacji: 2025-01-28
Klimatyzacja zasilana fotowoltaiką działa tak samo jak każde inne urządzenie domowe wymagające podłączenia do instalacji elektrycznej. Nie trzeba wykonywać żadnych dodatkowych prac instalatorskich. Najważniejsze, aby instalacja fotowoltaiczna miała wystarczającą moc, aby zasilić całe gospodarstwo domowe. Planując taką inwestycję i kalkulując przewidywany pobór mocy - warto od razu uwzględnić energię potrzebną do zasilenia klimatyzacji.
Ze względu na nasz klimat, instalacje fotowoltaiczne produkują najwięcej prądu od kwietnia do września, a więc dokładnie w tych samych miesiącach, w których klimatyzacja jest najbardziej potrzebna. W okresie letnim panele dostarczają zwykle nadwyżki prądu. Spożytkowanie jej do bieżącego zasilania klimatyzacji w wielu przypadkach jest korzystniejsze niż rozliczenie z zakładem energetycznym.
Ile kosztuje założenie klimatyzacji na fotowoltaikę?
Koszty montażu domowej klimatyzacji wynikają z kilku kwestii. Najważniejsze to:
liczba urządzeń (jednostek)
klasa urządzeń
stopień skomplikowania prac montażowych
Liczba i moc jednostek, które należy zainstalować w domu, aby móc uzyskać komfortową temperaturę, zleży od powierzchni pomieszczeń i ich układu, ale też liczby i powierzchni okien ich orientacji, ciepła wytwarzanego w kuchni, liczby korzystających z pomieszczenia osób i jego kubatury. Jeśli na parterze mamy dość duży salon z otwartą kuchnią o powierzchni 50 m2 i prostych gabarytach i bez elementów dzielących pomieszczenie - takich jak np. niepełna ściana z kominkiem, z oknami na północny wschód - jedno urządzenie o indywidualnie skalkulowanej przez eksperta mocy powinno wystarczyć. Z kolei gdy na piętrze mamy 3 zamykane sypialnie, to aby uzyskać komfort cieplny - w każdej z nich będzie potrzebna oddzielna jednostka. Szczególnie, jeśli w każdym pomieszczeniu okna zlokalizowane są po różnych stronach, w związku z czym każdy pokój nagrzewa się inaczej.
Na rynku dostępne są klimatyzatory w różnych cenach, a te z kolei wynikają z ich jakości, liczby oferowanych funkcji oraz marki producenta. Nowoczesne urządzenia posiadają liczne opcje umożliwiające jak najbardziej ekonomiczne korzystanie z nich, w tym możliwość zaprogramowania czasu pracy lub automatyzację - włączanie i wyłączanie urządzenia na podstawie odczytu z czujników temperatury, albo tryb pracy łączący chłodzenie z nawiewem, który również pomaga oszczędzać energię.
Koszt samej instalacji urządzeń wynika z ilości i stopnia skomplikowania prac montażowych, a te często obejmują przekuwanie ścian. Jest to tym większe i czasochłonne wyzwanie jeśli ściany wykonane są z np. z żelbetonu. Cena montażu może też być wyższa w szczycie sezonu - montaż takiej instalacji warto więc zaplanować na inne miesiące.
Instalacja klimatyzacji
Większość stosowanych w domach klimatyzatorów to urządzenia typu split - składające się z 2 jednostek - wewnętrznej (parownik) i zewnętrznej (skraplacz). Jednostki te należy połączyć odpowiednimi przewodami elektrycznymi oraz przewodem freonowym z czynnikiem chłodniczym. Ponieważ czynnik ten zawiera substancje, które przyczyniają się do niszczenia warstwy ozonowej - montaż klimatyzatora typu split może wykonać tylko specjalista z odpowiednimi uprawnieniami (certyfikat F-gaz).
Rozmieszczenie jednostek wewnętrznych i zewnętrznych należy dobrze zaplanować. Jednostka wewnętrzna powinna zostać zainstalowana w takim miejscu pomieszczenia, aby nie przeszkadzać w jego użytkowaniu i móc objąć swoim zasięgiem całą jego powierzchnię. Aby zapewnić jej maksymalna efektywność działania - należy też pamiętać o zachowaniu odstępów od sufitu i podłogi oraz innych przeszkód (są wskazane w instrukcji). Jednostkę zewnętrzną natomiast instaluje się na dachu lub elewacji lub na balkonie czy tarasie. Wybierając miejsce należy uwzględnić:
hałas generowany przez urządzenie - nie wszyscy są na niego równie wrażliwi, ale bezpieczniej jest umieścić urządzenia w miejscu, w którym nie będą one uciążliwe ani dla mieszkańców ani dla sąsiadów.
odpowiednią wentylację - umieszczenie jednostki w nieodpowiednim miejscu może znacząco wpływać na jego efektywność energetyczną.
względy estetyczne - dobrą praktyką jest umieszczenie ich np. pod wiatą przylegającą do domu. Urządzenia nie są wówczas narażone na bezpośrednie działanie ostrego słońca i wody.
odległość pomiędzy jednostką zewnętrzna i wewnętrzną - ze względu na połączenie przewodami jednostki wewnętrznej i zewnętrznej, nie powinny one być od siebie zbytnio oddalone. Generalnie im większa odległość - tym dłuższy odcinek przewodów trzeba będzie poprowadzić.
Atrakcyjną funkcją klimatyzatorów jest ogrzewanie. Urządzenie wykorzystuje wówczas nadmuch ciepłego powietrza. Z tej opcji najbardziej opłacalnie jest korzystać w miesiącach, w których choć bywa już chłodno, nie warto włączać ogrzewania na stałe. W tym czasie dzień wciąż trwa jeszcze wiele godzin, a więc panele słoneczne mają dużo czasu na wyprodukowanie prądu do zasilenia klimatyzacji. Co więcej, warto wiedzieć, że moduły PV są najefektywniejsze właśnie przy średnich temperaturach, gdy nie wymagają chłodzenia, na które przecież potrzebna jest energia. Dodatkową korzyścią jest także ograniczenie zużycia paliwa do ogrzewania, co jest niewątpliwą korzyścią ekologiczną.
Energooszczędna klimatyzacja w domu pasywnym
Budynki pasywne powinny posiadać bardzo dobrą izolację termiczną i sprawną wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła. Niestety przy ekstremalnych upałach zdarzających się coraz częściej, te rozwiązania mogą nie wystarczyć, aby zapewnić mieszkańcom komfort termiczny. Ze względu na wyśrubowane normy w zakresie zużycia energii elektrycznej w budynkach pasywnych połączenie klimatyzacji i fotowoltaiki jest wręcz warunkiem koniecznym. Oprócz samego zasilania klimy panelami słonecznymi należy wybrać odpowiednie urządzenia. Te, które zalecane są do budownictwa pasywnego, a także do domów energooszczędnych powinny mieć jak najwyższy wskaźnik SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio). Parametr ten opisuje efektywność energetyczną klimatyzatorów poprzez proporcję ilości dostarczonego chłodzenia w sezonie do całkowitego zużycia energii elektrycznej w tym samym czasie. Im jest wyższy - tym korzystniejszy. W domach pasywnych można też z powodzeniem wykorzystywać klimatyzację do ogrzewania. W porównaniu z grzejnikiem elektrycznym - pozwala ona nagrzać pomieszczenie znacznie szybciej i pobierając mniej energii.
Klimatyzacja zasilana fotowoltaiką - czy warto?
Klimatyzacja wykorzystująca energię wyprodukowaną przez panele fotowoltaiczne to najbardziej ekonomiczne i ekologiczne rozwiązanie pozwalające cieszyć się w domu komfortową temperaturą w każdej porze roku. Dążąc do energetycznej samowystarczalności w lecie warto też minimalizować naturalne zyski ciepła z otoczenia, czyli zasłaniać przeszklenia za pomocą grubych zasłon, rolet czy żaluzji, lub montowanych na zewnątrz żagli, markiz czy zadaszeń ograniczających nagrzewanie się pomieszczeń. Wiosną i jesienią zaś - pamiętać o tym, aby odsłaniając okna - pozyskać więcej naturalnego ciepła. Takie działania pozwolą uzyskać komfortową temperaturę o każdej porze roku przy maksymalnej oszczędności energii elektrycznej.