13.11.2025 
17-22 minuty 
Kostka brukowa, tarasy, obrzeża 
Mniej betonu, więcej zieleni – na czym polega zrównoważone projektowanie?
Do dyspozycji mamy kostki, płyty, palisady i obrzeża. To właśnie te grupy produktowe najlepiej sprawdzają się w aranżacjach opartych na zasadach zrównoważonego projektowania. Pozwalają one:
- ograniczyć powierzchnię szczelnie zabudowaną,
- zwiększyć udział powierzchni biologicznie czynnej,
- uporządkować i ochronić strefy zielone.
Efekt można osiągnąć na dwa sposoby:
- stosując nawierzchnie ażurowe,
- budując alejki metodą „step by step”.
W zielonych strefach warto też postawić na palisady i obrzeża, które umożliwiają tworzenie donic, rabat i kwietników. To nie tylko estetyczne akcenty, ale także wydzielone miejsca bezpieczne dla roślin.
Na rynku dostępne są rozwiązania, które wspierają świadome projektowanie funkcjonalnej i przyjaznej środowisku przestrzeni wokół domu.
Retencja na pierwszym planie – rola nawierzchni ażurowych
Zwiększenie „zielonych” powierzchni wokół domu to jeden z kluczowych kroków w kierunku zrównoważonego projektowania. Można to osiągnąć, stosując nawierzchnie ażurowe, które – w zależności od wybranego produktu – zapewniają od 12 do nawet 50% powierzchni biologicznie czynnej.
Ten rodzaj nawierzchni jest nie tylko funkcjonalny, ale także przyjazny środowisku. Przykładem prośrodowiskowego rozwiązania jest płyta Polbruk Ekotech – ażurowy element o charakterystycznym układzie przypominającym „hasztag” lub kratę z obniżonymi segmentami.
Po wypełnieniu otworów ziemią lub drobnym kruszywem, na powierzchni widoczne są naprzemiennie ułożone cienkie pasy nawierzchni i ziemi.
Płyta Ekotech ma wymiar 60×40 cm i zapewnia aż do 50% powierzchni biologicznie czynnej. Co więcej, dostępna jest w modnych odcieniach szarości, grafitu i latte – idealnie wpisujących się w aktualne trendy architektury krajobrazu. Można ją wykorzystać w ruchu pieszym i lekkim ruchu kołowym.
Kostki z przerwami – prosty sposób na lepszą gospodarkę wodą
Alternatywnym sposobem na zwiększenie powierzchni biologicznie czynnej jest zastosowanie kostek wyposażonych w specjalne wypustki umieszczone na krawędziach. Dzięki nim w nawierzchni powstają naturalne przerwy, które sprzyjają retencji wody.
Przykładem takich rozwiązań są kostki Polbruk Ekol, Ekotriada oraz Ekotetka.
- Ekol to klasyczna, kwadratowa kostka o boku 20 cm, nawiązująca formą do tradycyjnej brukówki. Przeznaczona jest do ruchu ciężkiego, czyli nawet dla pojazdów ciężarowych.
- Ekotriada jest dedykowana do lekkiego ruchu samochodowego i doskonale sprawdza się na parkingach i podjazdach. Idealnie wpisuje się w estetykę nowoczesnej architektury, ponieważ cechuje ją minimalistyczna forma oparta na trzech zróżnicowanych wymiarach 20×30, 20×40 i 20×50 cm. Ekotriada jest „kompatybilna” z kostką pełną Triada, a jej kolorystyka – szarość, grafit i nerino – pozwala na łatwe dopasowanie do innych produktów Polbruk.
- Kostka Ekotetka to nowoczesna interpretacja kostki „Tetka” znanej z miejskich przestrzeni i przeznaczonej do lekkiego ruchu samochodowego.
Ile zieleni dają takie rozwiązania?
- Kostka Ekol pozwala uzyskać około 27% powierzchni biologicznie czynnej,
- Ekotriada – 14%,
- Ekotetka – około 15%.
Wszystkie te rozwiązania odpowiadają na potrzeby współczesnej architektury krajobrazu – są trwałe, estetyczne i przyjazne środowisku.
Krok do zielonego. Jak działa metoda „step by step”?
Jak jeszcze można zadbać o zwiększenie przestrzeni zielonych w otoczeniu domu? Kolejnym rozwiązaniem jest budowa nawierzchni metodą „step by step”. Polega ona na rozmieszczaniu płyt w odległości równej mniej więcej długości ludzkiego kroku. Dzięki temu:
- ograniczamy powierzchnię zabudowaną,
- zachowujemy naturalny charakter otoczenia,
- zyskujemy wygodną komunikację.
Rozwiązanie to można wykorzystać w strefie wejściowej, na opasce wokół domu albo na ścieżkach komunikacyjnych.
Jakie płyty wybrać do ścieżek „step by step”?
Do budowy takiej nawierzchni idealne są duże płyty. Dobrym przykładem są wielkoformatowe płyty Polbruk Magna i Bosso.
- Magna to jedna z największych płyt dostępnych na rynku – występuje w dwóch rozmiarach 100x75 cm i 75x50 cm oraz dwóch grubościach 8 i 10 cm, co pozwala wykorzystać ją na tarasie, ale też na podjeździe dla samochodów do 3,5 t.
- Bosso to płyta stricte tarasowa i bardziej kompaktowa – jest to kwadrat o boku 60 cm.
Obie płyty wyróżniają się geometryczną formą i stonowaną kolorystyką, cenioną we współczesnych aranżacjach. Bosso dostępna jest w odcieniach szarości, grafitu i nerino, natomiast Magna występuje tylko w eleganckim kolorze nerino.
Warto również zwrócić uwagę na kostkę Polbruk Urbanika, która – mimo mniejszych wymiarów – doskonale sprawdza się w układzie „step by step”.
Jej prostokątny format (20×60 cm) oraz minimalistyczny wygląd pozwalają na tworzenie rytmicznych, lekkich kompozycji nawierzchni, które subtelnie wpisują się w naturalne otoczenie.
Urbanika dostępna jest w stonowanych odcieniach szarości, co ułatwia dopasowanie jej do innych elementów aranżacji ogrodu lub strefy wejściowej.
To rozwiązania, które łączą nowoczesną estetykę z ideą ograniczania powierzchni utwardzonych. Poza funkcjonalnością, ich niewątpliwym atutem jest design – minimalistyczny, nowoczesny i harmonijnie wpisujący się w estetykę zrównoważonego projektowania.
Przestrzeń dla roślin – jak pomogą palisady i obrzeża?
Poza maksymalizacją powierzchni biologicznie czynnych w nawierzchni, warto zadbać o przemyślaną organizację zieleni w przestrzeni ogrodu. W tym zakresie doskonale sprawdzają się palisady, które umożliwiają tworzenie rabat, kwietników i donic. Oprócz funkcji dekoracyjnej:
- wyznaczają granice stref zielonych,
- chronią rośliny przed przypadkowym nadepnięciem,
- zabezpieczają zieleń przed najechaniem kołami samochodu – szczególnie w pobliżu podjazdu.
Palisady to szeroka grupa produktów, wśród których warto zwrócić uwagę na model FEM. Palisada ta, dostępna w wysokości 28 cm i grafitowym kolorze, wyróżnia się kształtem – w przekroju przypomina trapez, co pozwala na łatwe formowanie łuków i płynnych linii w ogrodowej kompozycji.
Alternatywą dla miłośników bardziej geometrycznych form jest palisada Magna. Dzięki dużym wymiarom (75 × 100 cm) doskonale nadaje się do budowy donic przy tarasie lub schodach w strefie wejściowej.
Połączenie jej z płytami Magna gwarantuje spójny efekt wizualny, bo oba rozwiązania należą do jednej rodziny. Niezależnie od miejsca zastosowania, obie propozycje skutecznie chronią rośliny i wpływają na funkcjonalność przestrzeni.
Poradnik
Retencja+ czyli systemowe podejście do wody opadowej
Przedstawione rozwiązania to tylko wybrane przykłady na to, jak za pomocą betonowych elementów można tworzyć przestrzenie funkcjonalne, estetyczne i przyjazne środowisku — zarówno poprzez zwiększenie powierzchni biologicznie czynnych, jak i uporządkowanie oraz ochronę terenów zielonych.
Warto podkreślić, że wszystkie nawierzchnie ażurowe należą do linii Retencja+ zaprojektowanej z myślą o skutecznym gospodarowaniu wodą opadową.
Produkty te:
- wspierają retencję,
- ograniczają ryzyko podtopień,
- przeciwdziałają erozji gleby, wpisując się w ideę zrównoważonego projektowania przestrzeni wokół domu. Dzięki nim nowoczesny, betonowy podjazd i zielony ogród mogą iść ze sobą w parze.
źródło i zdjęcia: Polbruk S.A.