Chłodzenie - klimatyzacja, pompy ciepła, wentylatory biurkowe

Mechaniczne sposoby chłodzenia domu

Wśród rozwiązań służących obniżaniu temperatury wymienić można:

• klimatyzację (split, multisplit, centralna),
• system rekuperacji z chłodzeniem powietrza,
• pompę ciepła z funkcją chłodzenia,
• wentylatory (sufitowe, stojące, biurkowe).

Klimatyzacja

Ogólną zasadą działania klimatyzacji jest schładzanie powietrza pobranego z pomieszczenia za pomocą czynnika chłodniczego w zamkniętym obiegu i oddawanie do pomieszczenia powietrza o niższej temperaturze i wywiewanie ciepłego na zewnątrz. Jest kilka rodzajów klimatyzacji monoblok, split, multisplit i klimatyzacja centralna.

Klimatyzator monoblock

Na europejskich rynkach najpopularniejsze są klimatyzatory typu split, które mogą być montowane wyłącznie przez wykwalifikowane firmy posiadające specjalne uprawnienia (F gaz). Ci, którzy nie chcą czekać na firmę instalacyjną mogą zakupić klimatyzator monoblock, który nie wymaga specjalistycznego montażu. Urządzenia te mogą być stacjonarne - instalowane na ścianie i przenośne - te drugie, wyposażone w rurę wyrzutową, wymagają dostępu do otwartego okna.

Klimatyzacja typu split

Instalacja tego rodzaju składa się z jednego agregatu (czyli jednostki zewnętrznej, zainstalowanej na ścianie budynku) i jednej jednostki wewnętrznej (np. umieszczonej na ścianie w salonie). Klimatyzacja split chłodzi tylko jedno pomieszczenie. Jeśli chcemy klimatyzować kilka pomieszczeń - taki zestaw urządzeń należy zastosować dla każdego z nich. Kilka jednostek zewnętrznych umieszczonych w różnych miejscach na elewacji nie wygląda najlepiej. Można więc spróbować umieścić je wszystkie na najmniej reprezentacyjnej ścianie budynku - np. pod wiatą. Wiąże się to jednak z koniecznością poprowadzenia kabli przez długie odcinki ścian i sporą ilością prac wykończeniowych.

Klimatyzacja typu multisplit

W tym przypadku system klimatyzacji składa się z jednej jednostki zewnętrznej i kilku jednostek wewnętrznych - instalowanych we wszystkich pomieszczeniach, w których ma działać chłodzenie. Korzyścią z takiego rozwiązania jest to, że liczne jednostki zewnętrzne nie szpecą elewacji z różnych stron. Wciąż jednak pozostaje kwestia poprowadzenia kabli od jednostek wewnętrznych do jednostki zewnętrznej i ukrycia ich w ścianach.

Klimatyzacja centralna (system kanałowy)

Taka klimatyzacja jest najbardziej estetycznym rozwiązaniem, ponieważ jedynym elementem widocznym w pomieszczeniach jest krata nawiewna. Chłodne powietrze jest do nich doprowadzane za pomocą systemu kanałów ukrytych w suficie podwieszanym, w ścianach lub nawet w podłodze - dlatego taki system klimatyzacji najlepiej jest montować na etapie budowy lub podczas generalnego remontu domu. Klimatyzacja centralna pozwala niezależnie sterować temperaturą w poszczególnych pokojach, jednak nie jest do opcja domyślna. Aby móc z niej korzystać - instalacja musi zostać zaprojektowana i zrealizowana z uwzględnieniem podziału na strefy i dodatkowych urządzeń takich jak termostaty, przepustnice i sterowniki lub systemy typu inteligentny dom.

Rekuperacja

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła czyli tzw. rekuperacja z definicji nie służy do chłodzenia powietrza, jednak do pewnego stopnia może latem skutecznie obniżać temperaturę w domu. System pobiera nocą chłodne powietrze z dworu i z ominięciem funkcji odzysku ciepła - wtłacza je do pomieszczeń.

Dom można też aktywnie (i nie tylko nocą) chłodzić rekuperatorem za pomocą chłodnicy wodnej (glikolowej). Urządzenie to montowane jest na kanale nawiewnym za rekuperatorem i podłącza się je do źródła chłodzenia, którym może być np.:

• agregat wody lodowej,
• pompa ciepła z funkcją chłodzenia,
• gruntowy wymiennik ciepła (GWC) - czyli system rur ułożonych w ziemi, przez które przechodzi powietrze z wnętrza domu, wykorzystując niższą w lecie temperaturę gruntu do schładzania powietrza latem powietrza nawiewanego do budynku.

Pompa ciepła

Pompa ciepła z funkcją chłodzenia to system zwany również pod nazwą odwracalna pompa ciepła (reversible heat pump). Taka pompa zamiast tylko grzać, może odwrócić obieg powietrza i usuwając ciepło z wnętrza budynku, oddając je na zewnątrz (odwrotnie niż w zimie) - chłodzić w ten sposób pomieszczenia.

W przypadku obniżania temperatury w domu pompą ciepła można mówić o chłodzeniu aktywnym i pasywnym. Aktywne wymaga zastosowania sprężarki działającej w odwrotnym kierunku i zużycia większej ilości energii. Następnie chłód rozprowadzany jest po pomieszczeniach za pomocą krążącej w instalacji wody - przez ogrzewanie podłogowe czy klimakonwektory. Takie rozwiązanie, pozwalające na szybkie chłodzenie pomieszczeń, występuje w pompach typu: powietrze-woda i grunt-woda. Z kolei chłodzenie pasywne (naturalne) - możliwe jest tylko w pompach gruntowych. W takiej opcji zamiast sprężarki wykorzystywana jest temperatura gruntu (niższa latem). Schłodzona w gruncie woda krążąc w instalacji - ochładza pomieszczenia.

Wentylator pokojowy

W czasie upałów pomocnym rozwiązaniem są wentylatory biurowe. Wiatrak kolumnowy jest tani w zakupie i nie wymaga kosztownego montażu. Nie zużywa też dużo prądu - jest niedrogi w eksploatacji, tym bardziej, że w przypadku tego urządzenia nie zachodzi potrzeba wykonywania profesjonalnych przeglądów i konserwacji - regularnej wymiany filtrów. To właśnie zaniedbania w tym zakresie są częstą przyczyną infekcji, na które zapadają użytkownicy niektórych innych mechanicznych metod chłodzenia pomieszczeń. Dodatkowo wentylator biurowy nie wysusza powietrza jak klimatyzacja, co dla wielu osób jest naprawdę dużym plusem. Choć wiatrak elektryczny ma mały zasięg, to jego niewątpliwą zaletą jest mobilność - w dowolnym momencie można przenieść go w inne miejsce zapewniając sobie miłe uczucie chłodu.

Naturalne sposoby chłodzenia domu

Technologia dostarcza rozwiązań umożliwiających szybkie i radykalne obniżenie temperatury w pomieszczeniach. Warto jednak zastosować też naturalne sposoby chłodzenia wnętrz i zapobiegania ich nagrzewaniu się.

Oto kilka praktycznych rad:

1. Posadź wokół domu dające cień drzewa.
2. Zasłaniaj okna za pomocą rolet, żaluzji, i grubych zasłon.
3. Zamykaj okna w dzień i wietrz dom nocą.
4. Zastosuj nad oknami i drzwiami tarasowymi zadaszenia, żagle przeciwsłoneczne, markizy - rzucając cień ograniczą wlewający się przez nie do domu żar.
5. Pomaluj dach i ściany na jasne, odbijające światło kolory.
6. Jeśli jesteś na etapie wyboru projektu domu - zwróć uwagę, czy okna są rozmieszczone naprzeciwko siebie (wentylacja krzyżowa), aby móc zrobić przeciąg.
7. Zadbaj o solidną izolację termiczną (dach, ściany, okna) - przyda się nie tylko do obniżenia rachunków za ogrzewanie, ale też zniweluje nagrzewanie się domu w lecie.
8. Ustaw blisko domu fontanny i zaplanuj oczka wodne - ochładzają one powietrze w pobliżu.