Osadnik gnilny – jest stosowany w każdym przypadku. Następuje w nim wstępne, mechaniczne oczyszczanie ścieków. Cięższe cząsteczki opadają na dno tworząc osad, który fermentuje. Nagromadzony osad musi być co pewien czas usuwany i wywożony przez samochody asenizacyjne. Osadniki prefabrykowane wykonuje się z tworzyw sztucznych lub z żelbetu. Są to zbiorniki jedno-, dwu- lub trzykomorowe.
Drenaż rozsączający – to układ drenów ułożonych poniżej poziomu terenu (minimalna odległość drenu od zwierciadła wody gruntowej wynosi 1,5 m). Zadaniem drenażu jest równomierne rozprowadzenie wstępnie podczyszczonych ścieków w osadniku do gruntu – w celu ich dalszego biologicznego oczyszczania w środowisku glebowym. Sposób rozprowadzania ścieków zależy od ich ilości i warunków gruntowo-wodnych. W związku z tym drenaż może być: zwykły, z warstwą wspomagającą lub w formie kopca filtracyjnego.
Filtr gruntowy (piaskowy) – stosuje się, gdy drenaż rozsączający nie może być stosowany ze względu na wysoki poziom wód gruntowych lub zbyt małą przepuszczalność gruntu. W jego skład wchodzą ciągi drenowe rozsączające ścieki, warstwa filtracyjna z piasku, ciągi drenowe zbierające oczyszczone ścieki. W warstwie filtracyjnej drobne zawiesiny są cedzone i oczyszczane przez błonę biologiczną wytworzoną na ziarnkach piasku.
Filtr gruntowo-roślinny – system, w którym ściany i dno wykopu wykłada się folią, a następnie wypełnia glebą z dodatkiem słomy, torfu i związków użyźniających. Na jego powierzchni sadzi się rośliny typowo wodne lub porastające tereny podmokłe jak trzcina, sitowie, pałka wodna. Oczyszczanie ścieków następuje dzięki wykorzystaniu bakterii znajdujących się w glebie, rozkładających zanieczyszczenia do prostych związków mineralnych oraz dzięki korzeniom porastających roślin. Filtry gruntowo-roślinne najczęściej są stosowane przy wysokim poziomie wód gruntowych, gdzie nie ma ograniczenia powierzchni terenu – wymagana powierzchnia filtru waha się od 5 do10 m2/mieszkańca.
Złoże biologiczne – to szczelne zbiorniki ze specjalnym wypełnieniem z materiałów naturalnych, ceramicznych lub kształtek z tworzywa sztucznego. W warunkach tlenowych na ściankach wypełnienia osadzają się mikroorganizmy. Po oczyszczeniu ścieki odprowadza się przewodem do gruntu lub odbiornika powierzchniowego. Rozwiązanie to szczególnie polecane jest na terenach o zwartej zabudowie, ponieważ nie wymaga dużej powierzchni oraz charakteryzuje je wysoki stopień redukcji zanieczyszczeń.
Osad czynny – system ten składa się z dwóch urządzeń: komory osadu czynnego i osadnika wtórnego z układem recyrkulacji. Osad czynny tworzy zespół organizmów np. bakterie, glony, grzyby, drożdże, pierwotniaki i inne. Po przejściu przez komorę osadu czynnego ścieki kierowane są do osadnika wtórnego. Tu następuje sedymentacja (opadanie) obumarłego osadu i rozłożonych zanieczyszczeń oraz recyrkulacja nadmiaru osadu czynnego do komory napowietrzania. W tej metodzie następuje wysoki stopień oczyszczenia ścieków, dlatego mogą być w postaci cieczy nadosadowej bezpośrednio odprowadzone do wód powierzchniowych lub do gruntu.
Na co warto zwrócić uwagę przy wyborze oraz eksploatacji danego systemu?
- Drenaż rozsączający jest najprostszym rozwiązaniem, ale wymaga znacznej powierzchni – tym większej im więcej osób mieszka w domu i im grunt jest mniej przepuszczalny.
- Filtr roślinny nie wymaga stref ochronnych, można go rozbudowywać w miarę potrzeb, zapewnia wysoką skuteczność usuwania zamieszczeń, która jednak znacznie obniża się zimą – może spaść nawet o 15%.
- Złoże biologiczne jest odporne na zmiany ilości przepływających ścieków w ciągu doby, a nawet na kilkudniowy całkowity brak ich dopływu.
- Metoda osadu czynnego jest bardzo wrażliwa na zmiany ilości oraz jakości przepływających ścieków.
fot. Kessel
Ile kosztują...?
Założenia: Przydomowa oczyszczalnia i szambo dla 4-osobowej rodziny. Warunki na działce: grunt o dobrej przepuszczalności i niskim poziomie wód gruntowych
OCZYSZCZALNIE Z DRENAŻEM ROZSĄCZAJĄCYM
Oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym
Koszt urządzeń i materiałów: oczyszczalnia o przepustowości 900 l/d z osadnikiem 3 m³ studzienką rozdzielczą i drenażem rozsączającym 54 m – 3500 zł, przepompownia (bez pompy) o poj. 1 m³ – 1460 zł, pompka z pływakiem – ok. 100–150 zł
Koszt wykonania – 1200–2200 zł (zależnie od regionu kraju)
Razem – 6260–7310 zł
Koszty eksploatacyjne: biopreparat – ok. 50 zł/rok,
czyszczenie osadnika z osadów mineralnych – ok. 50 zł/3 lata
Wycena firmy Mirmax
Oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym Ekopol z żywic poliestrowych i włókna szklanego
Koszt urządzeń i materiałów: oczyszczalnia ekologiczna 2500 l dwukomorowa z wbudowanym separatorem tłuszczu, o przepustowości dobowej 830 l (w komplecie: osadnik gnilny z filtrem dwukomorowy 2500 l, studzienka rozdzielcza, kształtki i rury drenażowe – 40 m, geowłóknina – 40 m, szer. 50 cm) – 4000 zł
Cena żwiru pod drenaż – 1200 zł/10 ton
Koszt wykonania – 2560 zł
Razem – 7760 zł
Koszty eksploatacyjne: wywóz osadu – 50 zł/rok, biopreparaty – 150 zł/rok
Wycena firmy Ekopol
Oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym na warstwie filtracyjnej
Koszt urządzeń i materiałów: oczyszczalnia (w komplecie z osadnikiem gnilnym z filtrem 2-komorowym – poj. 2 m³, wkładem filtracyjnym, studzienką rozprowadzającą, geowłókniną i rurami perforowanymi – 48 m, osprzętem do drenażu) – 4270 zł
Cena żwiru pod drenaż wraz z transportem – 1100 zł/12 ton
Koszt wykonania – 4392 zł
Razem – 9762 zł
Koszty eksploatacyjne: wywóz osadu ściekowego – ok. 150–250 zł/rok, biopreparaty (stosowane raz w tygodniu – jedna dawka biopreparatu do każdej toalety w budynku) – ok. 1,0–1,5 zł/1 dawka, koszty serwisowe związane z czyszczeniem filtra na odpływie zbiornika oraz czyszczeniem drenażu – 100–120 zł
Wycena firmy Ecomotyl
OCZYSZCZALNIE BIOLOGICZNE
Oczyszczalnia ze złożem biologicznym
Koszt urządzeń i materiałów:
Oczyszczalnia CHC-D-5 (komplet dla 5 użytkowników – oczyszczalnia o poj. – 1500 l, wypełnienie złoża 0,5 m³, studzienka, drenaż z geowłókniną – 40 m) – 5000 zł
Koszt montażu wraz z kruszywem pod drenaż – 4700 zł
Razem: 9700 zł
Koszty eksploatacyjne: wywóz osadu – 240 zł/rok
Wycena firmy Salher
Oczyszczalnia CVC-OXI-DEP-TC_10 z osadem czynnym
Koszt urządzeń i materiałów:
Oczyszczalnia CVC-OXI-DEP-TC_10 z kompresorem, osadnik wstępny o poj. 1m³ – 11 235 zł
Opcjonalnie: studzienka kontrolna odpływu 503 zł i panel sterujący – 1391 zł
Koszt wykonania – 1070–1605 zł (zależnie od sposobu odprowadzenia ścieków i warunków gruntowo-wodnych)
Razem – 12 305–12 840 zł
Koszty eksploatacyjne: wywóz osadu nadmiernego z osadnika wtórnego i osadnika wstępnego – 120 zł/rok,
zapotrzebowanie na energię elektryczną – 530 kWh/rok, koszt zależnie od dostawcy – ok. 265 zł/rok.
Wycena firmy Salher
ZBIORNIKI BEZODPŁYWOWE
Zbiornik betonowy z dodatkiem plastyfikatorów o poj. 10 m³ – 2675 zł
Koszt dostawy i montażu – ok. 900 zł (zależnie od lokalizacji)
Razem – 3575 zł
Wycena firmy Probud
Zbiornik z laminatów o poj. 8,5 m³ – 5599 zł
Koszt dostawy i montażu – 1647 zł
Razem – 7246 zł
Wycena firmy Bio-Hydret
Zbiornik bezodpływowy z żywic poliestrowych i włókna szklanego o poj. 8 m³ – 5600 zł
Koszt montażu – 1650 zł
Razem – 7250 zł
Wycena firmy Ekopol
Zbiornik z laminatów o poj. 10 m³ – 11 300 zł
Koszt montażu – ok. 2000 zł
Razem – 13 300 zł
Wycena firmy Salher
Koszty eksploatacyjne zbiorników bezodpływowych – wywóz ścieków – 120–190 zł/10m³
