Zawór termostatyczny jest wypełniony cieczą, gazem lub woskiem. Gdy wzrasta temperatura w pomieszczeniu substancja znajdująca się w mieszku zwiększa swoją objętość. Powoduje to zamykanie zaworu, wskutek czego zmniejsza się dopływ ciepłej wody go grzejnika. Natomiast, gdy temperatura w pomieszczeniu spada, mieszek kurczy się i zawór otwiera się. Dzięki temu do grzejnika wpływa ciepła woda.
Głowica może być:
- z wbudowanym czujnikiem i nastawnikiem - jest to najczęściej spotykany i najtańszy typ głowicy. Element reagujący na zmianę temperatury, czyli czujnik jest zintegrowany z nastawnikiem, czyli pokrętłem, którym ustawiamy żądaną temperaturę. Aby jej praca przebiegała właściwie należy ją zawsze montować w pozycji poziomej, a grzejnika nie wolno zasłaniać długimi, grubymi zasłonami lub umieszczać pod szerokim parapetem;
- z czujnikiem zdalnym - montowanym na ścianie i połączonym z głowicą cienką rurką (kapilarą), której długość wynosi 2, 5 lub 8 metrów. Sprawdza się tam, gdzie tradycyjna głowica nie może dokonać właściwego odczytu temperatury. Montując czujnik zdalny należy zwrócić uwagę, aby nie oddziaływało na niego bezpośrednio nasłonecznienie lub zimne powietrze;
- z czujnikiem i nastawnikiem zdalnym - mało popularne rozwiązanie ze względu na duży koszt zakupu. Sprawdza się przy grzejnikach zabudowanych, gdzie czujnik powinien być zdalny, a temperaturę ustawia się na pokrętle umieszczonym w wygodnym miejscu;
- elektroniczna - zasilane z baterii lub prądem jednofazowym. Umożliwiają zaprogramowanie temperatury w czasie. Są dość kosztowne.
Zawór może być:
- z nastawą (regulacją) wstępną - stosuje się przede wszystkim do instalacji zamkniętych z wzbiorczym naczyniem przeponowym,
- bez nastawy wstępnej - stosuje się do instalacji grawitacyjnych typu otwartego.
Na co warto zwrócić uwagę montując zawory termostatyczne?
- ważne jest wzajemne dopasowanie zaworu do typu instalacji - inne stosuje się w instalacji grawitacyjnej, a inne w pompowej;
- konieczne jest wzajemne dopasowanie grzejnika z tzw. wkładką zaworową i głowicy - producent grzejnika na ulotce podaje nazwę firmy, której głowica do niego pasuje;
- zużycie energii może spaść nawet do 20%, ponieważ zawory te wykorzystują tzw. "darmowe ciepło" - zmniejszają dopływ ciepłej wody do grzejnika, gdy zaświeci słońce, będzie włączone oświetlenie lub piekarnik (urządzenia te podczas pracy oddają pewną ilość ciepła, a głowica reaguje nawet na niewielki wzrost temperatury w pomieszczeniu);
- pozwalają na różnicowanie temperatury w pomieszczeniach;
- umożliwiają ustawienie temperatury w zależności od pory dnia np. obniżają w godzinach nocnych lub podczas urlopu.
fot. Zehnder