Okładziny z kamienia naturalnego
Na okładziny zewnętrzne z kamienia naturalnego nadają się skały magmowe, osadowe i metamorficzne, takie jak: piaskowiec, dolomit, wapienie lekkie, granit, sjenit. Na okładziny wewnętrzne stosuje się także marmur i trawertyn. Elementy okładzinowe mają formę dużych płyt kamiennych lub niewielkich płytek. Faktura płyt może być: polerowana, szlifowana, płomieniowana, piaskowana, groszkowana. Płyty mają kształty regularne (prostokątne, kwadratowe) lub nieregularne. Grubość płyt musi być dostosowana do wytrzymałości podłoża, wytrzymałości materiału okładziny i techniki mocowania.
Granit jest materiałem o niskiej ścieralności, dużej twardości i wysokiej odporności na uszkodzenia mechaniczne i warunki atmosferyczne. Jest skałą kwasoodporną o znikomej nasiąkliwości, a tym samym jest materiałem mrozoodpornym. Różnorodność kolorystyczna, wysokie parametry wytrzymałościowe oraz dekoracyjność granitu stawiają go na pierwszym miejscu wśród kamiennych materiałów elewacyjnych.
Marmur jest surowcem delikatniejszym i mniej odpornym od granitu. Ogromna różnorodność kolorów i struktur, daje projektantom nieograniczone możliwości realizowania swoich inspiracji. Szerokie zastosowanie znajduje w łazienkach i łaźniach, a także jako ekskluzywna okładzina podłogowa we wnętrzach
Piaskowiec bywa chętnie wykorzystywany w budownictwie jako materiał na okładziny elewacyjne, parapety zewnętrzne, schody i inne elementy architektoniczne. Wymaga jednak zabezpieczenia (dokładnej impregnacji) ze względu na słabsze parametry użytkowe (znacznie większa porowatość, ścieralność, nasiąkliwość, mniejsza wytrzymałość mechaniczna, mrozoodporność oraz duża podatność na zabrudzenia)
Płyty kamienne o dużych wymiarach mocuje się do podłoża kotwami. Zależnie od sposobu przenoszenia ciężaru na konstrukcję nośną budynku rozróżniamy dwie metody osadzania:
- bezpośrednie - elementy kotwiące okładzinę są zamocowane bezpośrednio do podłoża (na przykład ściany nośnej lub słupa),
- pośrednie - ciężar okładziny jest przenoszony na konstrukcję nośną w sposób pośredni. Sytuacja taka ma miejsce, gdy bezpośrednie podłoże (np. ściana osłonowa) jest zbyt słabe. Okładzinę przymocowuje się wówczas do rusztu, którego elementy są zakotwione w elementach konstrukcji nośnej budynku (można też osadzać okładzinę na wspornikach wypuszczonych ze ściany nośnej lub słupa).
Płytki kamienne drobnowymiarowe (o powierzchni nie przekraczającej 0,05 m2) mocuje się do podłoża zaprawą cementową lub klejową. Istotnym zagadnieniem jest również impregnacja kamienia. Specjalne preparaty zabezpieczają okładziny przed wpływem czynników atmosferycznych, zapewniają długotrwałą ochronę przed powstaniem tłustych zabrudzeń oraz zawilgoceniem materiału.
Impregnacja jest koniecznym zabiegiem przy stosowaniu marmuru, trawertynu i innych okładzin o podobnych parametrach technicznych. Dodatek trasu do zaprawy mocującej zabezpiecza okładzinę przed powstawaniem białych wykwitów na powierzchni lub w okolicy fug.
Okładziny z kamienia sztucznego
Płyty i panele z konglomeratu kamiennego
Produkowane są z drobnych cząstek kamienia (o różnej granulacji od bardzo drobnej mączki kamiennej, poprzez piasek kwarcowy, aż do drobnego grysu) połączonych żywicą poliestrową, wzmocnioną włóknami szklanymi. Gotowe elementy mogą być pomalowane bezbarwnym lakierem akrylowym lub farbami akrylowymi w dowolnym kolorze. W zależności od zastosowanego rodzaju wypełniacza powstają płyty o fakturze gładkiej lub o chropowatej fakturze kamienia łamanego.
Na zewnątrz stosowane są głównie płyty w pastelowych kolorach, a we wnętrzach bardziej popularne są płyty w intensywnych kolorach. Dużym zainteresowaniem cieszą się płyty z wytłoczonym wzorem naśladującym mur z kamienia łamanego lub cegły. Osobną grupę stanowią "syntetyczne płytki cegłopodobne" naklejane bezpośrednio na tynk lub izolacyjne płyty ze styropianu lub pianki poliuretanowej - nadają one ścianie wygląd muru z cegły klinkierowej.
Montaż - okładziny zewnętrzne montuje się najczęściej na ruszcie drewnianym lub stalowym, między listwami rusztu mocuje się materiał ocieplenia (z wełny mineralnej lub szklanej). Okładzina jest przybijana do listew za pomocą gwoździ lub przykręcana wkrętami. Okładziny wewnętrzne najczęściej przykręcane są bezpośrednio do ściany za pomocą kołków rozporowych.
Płytki ze szlachetnego betonu
Produkowane są z materiałów naturalnych - cementu, kruszywa (piasek kwarcowy, grys marmurowy lub dolomitowy), pigmentów i plastyfikatorów. Są oferowane w różnych kolorach, z połyskiem lub matowe. Dostępna jest też szeroka gama wzorów od regularnych prostokątnych płytek naśladujących płytki z piaskowca lub rustykalną cegłę klinkierową, do nieregularnych elementów naśladujących mur z łamanego piaskowca lub inne kamienie: wiejski kamień nieregularny, kamień pustynny, otoczaki, kamień angielski. Powierzchnia elementów przeważnie jest pokryta środkiem impregnującym zabezpieczającym przed powstawaniem plam i przebarwień. Jeśli po latach zechcemy odświeżyć elewację lub zmienić jej kolor wystarczy pomalować ją jedną z farb do betonu.
Montaż - okładziny mogą być zawieszane na stelażach drewnianych lub stalowych albo przyklejane bezpośrednio do ściany za pomocą zapraw klejących lub zwykłej zaprawy cementowej z dodatkiem plastyfikatorów.
